Romin Roland’ın bir sözü bu konuda oldukça anlamlıdır…
Ne demiştir Roland..
“Yoksullardan uzaklaşınca sanat yoksullaşmıştır.”
Neden yoksullaşsın diye de saflıkla düşündük biraz… Çıkar ve varsıllık kaygısı güdülmeden, gerçeği gerçeğine hayatın bir bölümünün anlatıldığı bir düzlem var çünkü.
İşte, sanat ve gerçek ilişkisi burda başlıyor…
Bu konuya koşut bir düzlemde Aristophanes’in değindiği bir ayrıntı da, sanatı sanat yapan, ya da yapmayan bir önemli vurguyu içeriğinde barındırır:
“Sanat ekmek peşinde koşarsa alçalır.”
Sanat ve gerçeklik bütünlüğüne, insanın yabancı olmadığı şeyi yansıtmakta başarılı olabileceğini vurgulayarak sürdürmekte yarar var…
Düşünebiliyor musunuz bir kere, yaşamadığınız, bilmediğiniz, tanımadığınız şeyi,
“Ruhun elle birlikte çalışmadığı yerde sanat olmaz” dişyen rönesansın sanat babası Leonardo da Vinci’dir.
Sanat ve gerçek konusunun altını çizen yazarlardan biri de Kafka’dır: “”Sanatımız gözümüzün gerçekle kamaşmasıdır. Geri geri kaçan ucube maskelere vuran ışıktır gerçek başka bir şey değil.
Burda tabii, Kafka’nın gerçek ve sanat konusunda o güzel ve gerçek sözü ederken maske sözcüğünü de kullanması, konunun amacına uygu8n bir refleks kazandırdığı söylenemez mi?
Bir de sanatın işlev ve amacına da gönderme yapan Albert Camus’un: ”Dünya aydınlık olsaydı sanat olmazdı” diyen gerçek içinde gerçek gibi bir sözü de yabana atmamız olası değildir.
Gerçekçilik edebiyatın da vazgeçilmez bir akımıdır. Çağa tanıklık gibi olmazsa olmaz bir duruşuyla oursallık da taşımaktadır.
Benine Brenttmo’nun sözü var sırada…
“Sanattaki gerçeğin sırrına ulaşmak öz varlığı ilahi varlığa bırakmaktır” gibi bir sözü gerçeği çift yönlü kullanması olarak Benine adına değerlendirmek gerekir.
