(DEFTER) Büyükelçi Hasan Sevilir AŞAN


PANDORANIN KUTUSU

‘’Beklenti, boyutları tam kestirilemeyen tehlikeli bir cismin yerküremize yaklaşmakta olduğu, uluslararası siyasi hiyerarşi ve finans yapılanmalarına yeni ayarlar verebileceği yönünde’’


Yüzlerce gazeteci dayanışma içinde milyonlarca uluslararası belgeyi titizlikle inceleyip tespitlerini kamuoyu ile paylaşmaya başladı.

Mitolojik Pandoranın kutusu açılırken kötülükler tüm dünyaya saçılıyor. Kutunun dibinde bir tek umut kalıyor.

PANDORA BELGELERİ

Uluslararası Araştırmacı Gazeteciler, basın tarihine geçen, küresel siyaset ve finans hareketlerine ayar verecek ağırlıkta işaretler taşıyan yeni bir çalışmaya imza atmış.

Daha önce, Panama, Pelikan ve Paradise raporları ile gündeme gelen, uluslararası kamuoyunu şoktan şoka sokan tespitleri ile birçok finansal yolsuzluğu ortaya çıkaran ekip şimdilerde belki de basın tarihinin en organize, en kapsamlı ortak çalışması sayılan Pandora Belgeleri ile yeniden dünya gündeminde.

Washington merkezli Uluslararası Araştırmacı Gazeteciler Konsorsiyumu, 117 ülkeden 600’den fazla cesur gazeteci ile yaptığı çalışma ile yaklaşık 12 milyon belgeyi mercek altına almış.

BBC, Guardian, Washington Post, Deutsche Welle Türkçe, Washington Post, Süddeutsche Zeitung, El Pais, Le Monde ve Avustralya Yayıncılar Birliği gibi 150 medya kuruluşunun iki yıl süren yoğun mesaisinin ürünü olan tespitler en başarılı, en koordineli gazetecilik dayanışmasına da örnek.

Uluslararası platformda offshore para trafiği, vergi kaçırma, paravan şirketlere para aktarma ile kara ve kirli para hareketlerine ilişkin bu tespitler, 35 ülkenin lideri, 330 üst düzey siyasetçi ve tanınmış şahsiyet ile 133 finans devinin başını ağrıtmaya aday.

TEMİZ GİRİŞİMLER

Son yıllarda komplo teorileri ile iç içe tartışılan benzeri girişimler bir yandan günümüzdeki usulsüzlükleri, haksızlıkları ifşa ederken bir yandan da geleceğin olası kötü niyetlerine gözdağı oluşturmakta.

Geriye dönüp baktığımızda, Wikileaks, Panama, Paradise, Pegasus sızıntıları Assange, Snowden vakaları bu bağlamda öncülük yapmış çalışmalardı.

Pandora çalışması ise bir anlamda bazı dünya liderlerinin, üst düzey kamu görevlilerinin, tanınmış spor ve sanat şahsiyetlerinin yaklaşık 30 bin offshore firma üzerinden gerçekleştirdiği ‘’vergi cenneti’’ oyunlarıyla edindiği yatlar, katlar, değerli kâğıt ve altın stokları ile gizli banka hesaplarını somut belgelerle gün ışığına çıkarmakta.

Ekonomik İşbirliği ve Kalkınma Örgütü (OECD)  geçen yıl offshore sisteminin hacmini yaklaşık 12 trilyon ABD Doları olarak tahmin etmişti.

Berkeley Üniversitesi "Vergi Kaçakçılığı ve Eşitsizlik" uzmanı Gabriel Zucman ise küresel ekonomik faaliyetlerin onda birinin offshore’da gerçekleştiğine işaret etmektedir.

Panama ve Pakistan Başbakanlarının istifasına yol açan Panama Belgeleri bazı ülkeleri offshore karşıtı düzenlemelere zorladıysa da bir başarı sağlanamamış.

Nitekim 31 ülkede merkezi bulunan 14 hukuk ve finans danışma firması kayıtlarından sızan Pandora belgelerinin, Panama’ya oranla iki kat daha fazla politikacıyı içermesi caydırıcı düzenlemelerin layıkıyla uygulanmadığını da göstermekte.

İFŞA EDİLENLER

İlk duyumlarda, Azerbaycan, Çekya, Ukrayna, Ürdün, Lübnan, Kenya, Ekvator, Şili, Fas, BAE ve Katar liderliklerinin denizaşırı paravan firmalar aracılığıyla usulsüz tasarruflarda bulunduğu görülmekte.

Çok sayıda kamu görevlisi, IMF eski direktörü Strauss-Khan, Tony Blair gibi eski yöneticilerin yanı sıra sanat dünyasından Shakira, Elthon John, Julio Iglesias, Ringo Star’ın adı da, yalanlamalarına karşın, belgelerde söz konusu edilmekte.

Pandora Belgelerinin bizden de 200’den fazla iş, spor ve sanat insanını içerdiği açıklamalarda yer almakta.

İlk iddia, son yıllardaki mega kamu inşaat projeleri ile serpilip geliştiği, Türkiye’de en geniş istihdamı yarattığı söylenen bir şirketin devletten vergi kaçırma amaçlı denizaşırı para transferleri.

Gerek belgelerde adı geçen dünya liderlerinin finansal faaliyetleri gerekse Türkiye’den 220 isme ilişkin iddiaların ayrıntıları önümüzdeki günlerin tartışmalarıyla berraklaşacaktır.

Beklenti, boyutları tam kestirilemeyen tehlikeli bir cismin yerküremize yaklaşmakta olduğu, bu bilinmeyenin uluslararası siyasi hiyerarşi ve finans yapılanmalarına yeni ayarlar verebileceği yönündendir.

KARARTMA

Küresel hegemonların dahi kontrolü altına alamadığı yeni bilişim, iletişim ve sosyal medya ağları, demokrasi ve beşeriyet için yararlı adımlara imza atabilmekte. Bu anlamda gizli saklı her tasarruf er veya geç ortaya çıkmakta.

Bu akıbete rağmen belgelere konu liderlerin, mal varlıklarını gizleme, siyasi itibarlarını koruma şaşkınlığı içinde Pandora etkisinin aşındırılması yönünde engellemelere yelteneceği hesaba katılmalı.

Nitekim Pandora iddialarının peyderpey duyulmasıyla birlikte küresel düzeyde yaşanan sosyal medya çöküşü ve internet ağırlaşması tamamen tesadüf de olsa komplo teorilerini tetiklemiştir.

Bu bağlamda yaklaşan cismin cesameti, yeni nafile engellemelerin erişim yasakları, unutturma veya kaynak silme formatlarında tecelli edebileceğini de akla getirmiyor değil.

YAZARLAR

  • Cuma 24.9 ° / 14.2 ° Güneşli
  • Cumartesi 28.3 ° / 15.1 ° Güneşli
  • Pazar 28.3 ° / 15.7 ° Güneşli
  • BIST 100

    9079,97%3,10
  • DOLAR

    32,35% 0,15
  • EURO

    34,93% -0,09
  • GRAM ALTIN

    2322,96% 0,18
  • Ç. ALTIN

    3843,45% 0,00