Prof. Dr. Süleyman BOZDEMİR


 FİZİKSEL BİLİMLERİN EVRİMİNDE BAŞLICA FELSEFİ VE METODİK DÜŞÜNCELER (3)


Bu çalışmanın amacı; bu son derece ilginç konudaki araştırmalarımı ve deneyimlerimi, kamuoyunun çok değerli bilim-fen okuyucularıyla paylaşmak ve fiziksel bilimlerin gelişim sürecinde etkin rol oynayan araştırma yöntemlerini ve felsefi düşünceleri tanıtmak, bu konuda araştırma yapmak isteyenlere bir ışık tutmaktır.

 

Felsefe, Fizik Bilimi, Felsefe-Bilim ve Fizik İlişkisi

Bu girişten sonra; ’fiziksel bilimlerin evriminde rol oynayan başlıca felsefesi  ve metodik düşünceler” üzerine literatürde verilen değişik görüşlerin ve düşüncelerin bir sentezini sunmadan önce, konuyla yakından ilgili olan  felsefe, bilim, bilimin sınıflandırılması, bilim felsefesi, fizik bilimi, felsefe-bilim ve fizik ilişkisi gibi  temel bilimsel kavramları tanımlamak, konunun daha iyi anlaşılması açısından yararlı olacağı düşünüldü. Bu doğrultuda, felsefenin ve bilimin ayrılmaz bir parçası olan  klasik fiziksel bilimlerin kendine özgü felsefesi ve yöntemleri ele alınarak , 17.yüzyıldan itibaren  klasik fiziksel bilimlerin gelişim süreci içinde birbiriyle çelişen  farklı felsefi görüşler değerlendirildi. Kuantum kuramının felsefi yorumlarına değinildi.

Son olarak, 20.yüzyılda modern fiziksel bilimlerin gelişim sürecinde, fiziksel bilimlerde çalışan kuramcı bilim insanlarının izledikleri araştırma yöntemleri, doğa kanunlarını anlamak için bir bilimci nasıl çalışmalı, metot aracılığıyla başarı, Einstein’ in metodu, görelilik kuramının etkisi, modern fiziğin gelişiminde  çelişkili görüşler  ve fiziksel bilimlerin incelenmesinde benimsenen  stratejiler gibi ‘’modern fiziksel bilimlerin evriminde rol oynayan başlıca felsefi ve metodik görüşler-düşünceler’’ incelenmiştir.

Bazı  Temel Bilimsel Kavramların Tanımları:       

 Felsefe Nedir?

Meydan Larousse’ da felsefe şöyle tanımlanıyor:’’ Varlıkların ve nesnelerin ilkeleri, insanın evrendeki rolü, Tanrı, Tarih ve genel olarak metafiziğin tüm büyük sorunlarıyla ilgili görüşlerin bütünü .Bir disiplinin temel ilkelerini ortaya koymaya yönelik düşünce sistemi (Bilim Felsefesi, Tarih Felsefesi, v.b.).Bir felsefecinin, bir okulun, bir çağın öğretisi, sistemi (Aristo Felsefesi, Alman Felsefesi, Antik Çağ Felsefesi, Varoluş Felsefesi, v.b.).Felsefe, bazılarına göre de ‘’herkesin kendine özgü bir felsefesi vardır ‘’ anlayışına dayanan  davranışları yönlendiren, destekleyen, dünyayı, yaşamı, görme-anlama ve yorumlama biçimidir (4, 6 )

 Bilim Nedir?

Bilim, tarihi evrim içinde değişik anlamlarda kullanılmış bir kavramdır. Genel olarak, eski insanlar kuralcı bir kurama “bilim” adını veriyorlardı. Artık günümüzde bilim anlayışının oldukça değiştiğini görüyoruz. Örneğin bilim felsefecileri nelerin bilim kapsamına girip –girmeyeceği konusunda ölçütler (kriterler) geliştirmiş bulunuyorlar. Prof. Feigl’e göre bu ölçütler şunlar olmalıdır:

(i)Birbiriyle öznel test edilebilmeli,

(ii)Güvenilir olmalı,

(iii)Kesin ve açık olmalı,

(iv)Sistematik karaktere sahip olmalı,

(v)Kapsamlı olmalı,

Bu ölçütler ışığında bilimin tanımı nasıl yapılabilir? Ansiklopedik bir sözlükte verilen bir tanıma göre bilim, ’Yasalara uygun ve deneysel yöntemlerle doğrulanmış belirli olgu, konu ya da olay kategorilerine ilişkin bilgileri bir araya getiren tutarlı bütündür’’. Matematikçi-filozof Henri Poincare’ ye göre bilim, ”Yapı taşları gerçekler olan bir binaya benzer, bu binanın birçok odası vardır ve her biri bilimin bir alanını temsil eder. A. Einstein bir keresinde şöyle diyor: Bilim sadece ilişkisiz gerçeklerin bir kataloğu, yasaların bir koleksiyonu değildir. Bilim özgür düşünce ve kavramlarıyla insan aklının yarattığı en büyük eserdir. Fiziksel kavramlar gerçeği açığa çıkarmaya ve geniş bir biçimde algılanan izlenimlerle bu gerçeklerin arasında bir ilişki kurmaya çalışır. Mantık yapımızın haklılığı, sadece kuramlarımızın bu ilişkiyi hangi yoldan ve nasıl yaptığına bağlıdır”.

Pek çok bilim felsefecisine göre bilimin gözde tanımı şöyle yapılmaktadır: Bilim, deneysel gözlemlerden mantıksal anlamlar çıkararak gerçeğe ulaşmaktır. Ancak bilimin tam bir tanımının yapılamayacağını ileri sürenler de vardır. Onlara göre, yapılan her tanım bilimin ancak bir yanını ortaya koyabilir. Bilim felsefecileri bilimin tam bir tanımı üzerinde henüz uzlaşabilmiş görünmüyorlar. Bilimin sınıflandırılması konusunda da aralarında tam bir görüş birliği bulunmamaktadır 

YAZARLAR

  • Cumartesi 24.8 ° / 13.8 ° false
  • Pazar 25.4 ° / 14.4 ° Bölgesel düzensiz yağmur yağışlı
  • Pazartesi 25.6 ° / 13 ° Güneşli
  • BIST 100

    9693,46%1,77
  • DOLAR

    32,58% 0,35
  • EURO

    34,75% 0,10
  • GRAM ALTIN

    2507,64% 0,95
  • Ç. ALTIN

    4181,01% 0,22