Cumali KARATAŞ


ÇOK YÖNLÜ SANATÇI HANDAN METİN’LE KONUŞTUK


Genetik bir yakınlık kurduğu müziğe Liseler Arası Müzik Yarışması’nda sahne alarak güç kazanan, ileriki yıllarda Üsküdar Musiki Derneği’nde çalışmalarını sürdürüp; ses, ut ve şef olarak kazandığı deneyimi güfte ve besteleriyle perçinleyen çok yönlü sanatçı Handan Metin’in “Bir Darıldık, Bir Barıştık” ve  “Unutamazsın” adlı besteleri Hülya Avşar’ın “Hülya Gibi” kasetinde yer alan eserleri oldu.

 

 

***Müzik yaşamına nasıl ve nerede başladınız Sayın Handan Metin?

---Müzik yaşamıma İnegöl Gazipaşa ilkokulu 4. sınıfında başladım. Okul müsameresi için Bursa Musiki Cemiyeti’nden gelen sazlarla bir prova yaptık; müsamerede türküler ve şarkılar söyledim. Dernek hocası, annemle konuşup müzik eğitimi masraflarımı üstlenmek istediğini ve konservatuar eğitimi almamı sağlayacağını söylemişti, annem kabul etmedi. Lisede iken Bursa’da düzenlenen “Liseler Arası Müzik Yarışması”nda İnegöl Lisesi’ni temsil ederek solist olarak yarışmaya katıldım.

***Müzik ve sanat konusunda aileden gelen genetik bir özelliğiniz var mıdır?

---Annemin ve babamın sesleri çok güzeldi ve ikisi de evlenmeden önce ud çalmışlar. Babamım şiir ve beste çalışmaları varmış. Erken yaşta vefat ettiği için bizlere hatıra defterine yazdığı birkaç şiiri kaldı. Dört kardeşiz, hepimizin sesi güzel ve enstrüman çalıyoruz.

***Müzik eğitimi aldınız mı? Herhangi bir kişiden ya da musiki derneklerinden yararlandınız mı?

            ---Ciddi olarak müzik yaşamıma, 1984 yılında, Kadıköy Musiki Derneği’nde başladım. Dört sene  Kadıköy Musiki Derneği Koro Şefi ve TRT saz sanatçısı udi Rıdvan Aytan’dan ve dernekte nazariyat dersi veren udi Sinan Kayan hocalarımdan eğitim aldım. Yine aynı dernekte usul dersi veren udi bestekâr Hüsnü Üstün hocamdan sekiz sene özel nazariyat, solfej, usul ve ud dersleri aldım.

***Enstrüman kullanıyor musunuz? Saz, solist veya korist olarak katıldığınız çalışmalar oldu mu?

---Ut çalıyorum. Udi bestekâr Hüsnü Üstün’den sekiz sene aldığım eğitim sonucu Kadıköy Beste müzik evinde ut ve nazariyat dersleri vermeye başladım. 1990 yılında Üsküdar Musiki Derneği’ne girip bir senede 1. ve 2. sınıfın sınavlarını başarıyla verip 3. sınıfa geçtiğimde, dernek yönetimi 2. sınıflara usul dersi vermemi teklif etti, iki sene ailevi nedenlerden dolayı derneği bıraktım. 1990 yılından bu yana ud öğretimi, nazariyat, solfej ve usul dersleri veriyorum.

Saz, solist ve korist olarak Kadıköy Faslı Musiki Derneği, Bahar Musiki Derneği ve Bülent Türkeli Anadolu Musiki Derneği’nin çalışmalarına katıldım. Bir kısmında eğitmen oldum ve yönetimde görev aldım. Birçok dernek ve huzurevi konserleri ile düzenlenen birçok sanatçı gecesinde konuk sanatçı oldum. Ayrıca hem udumla hem de sesimle, içinde kendi bestelerimin de olduğu repertuarlarla yerel televizyon ve radyo programlarına katıldım.

***İlk besteniz hangisi ve ne zaman yaptınız? Şimdiye kadar yaptığınız bestelerinizin sayısı kaça ulaştı. Bunlardan TRT repertuvarında yer alanlar oldu mu?

            ---1989 yılında beste, güfte ve serbest şiir çalışmalarına başladım. “Hiçbir şeyi sevmedim seni sevdiğim kadar” adlı Hicaz makamındaki ilk bestemi 1 Nisan 1989 yılında yaptım. Bir yıl sonra ise besteci ve söz yazarı olarak MESAM’a (Türkiye Musiki Eseri Sahipleri Meslek Birliği) üye oldum. Altmışın  üzerinde notaya aldığım bestem var. Yirmi şarkımın sözleri bana aittir. Bestekâr Turhan Taşan’ın “Günümüz Kadın Bestekârları” (2000) adı altında yayınladığı kitabında, benim de özgeçmişim ile eserlerimden olan üç şarkımın notası bulunmaktadır. TRT repertuarına gönderdiğim eserlerden daha geçen olmadı. Son gönderdiğim 5 eserimin cevaplarını bekliyorum.

***Hülya Avşar’ın seslendirdiği bir besteniz olduğunu biliyorum? Hangisiydi bu ve albümün ismi neydi?  

---1990 yılında sözleri Halit Çelikoğlu'na ait olan “Bir Darıldık, Bir Barıştık” uşşak şarkımı ve sözleri Ayşe Birgül Yılmaz' a ait “Unutamazsın” adlı hicaz şarkımı Hülya Avşar, “Hülya Gibi” adlı kasetinde seslendirdi.

Aynı sene Metin Milli, “Vurgun” adlı kasetinde “Unutamazsın” adlı şarkımı seslendirdi. Bu şarkılarım televizyon programlarında da okundu. Bazı yerel sanatçılar kasetlerinde, cd ve televizyonda okudular. Sözleri bana ait olan “Kıskanıyorum” adlı hicaz şarkımı da İnegöl' ün yerel sanatçılarından Haluk Şenöz cd’sine okudu. Yurt dışında MESAM' a kayıtlı olan şarkılarımdan söylendiği, MESAM tarafından telif hakkı adı altında bildirilmektedir.

            ***Besteleriniz kasete alındığında, bu güzel gelişmeler olduğunda nasıl bir duygu yaşadınız?          ---Anlatılması mümkün olmayan güzel bir duygu bu… Tabiki çok duygulandım. Hayal edilmesi bile insana keyif veren bir olay bence. Okuyup, etkileniyor veya kendi yazdığınız bir şiirinizi, müzikle taçlandırıyorsunuz. Şarkımı söyleyen sanatçının kendine has yorum getirdiği, dinleyenlerin kendi dünyalarından parçalar bulup söyleyebilecekleri bir eserin yaratıcısı olmak bambaşka bir duygu.

            ***Şimdiye kadar toplam kaç besteniz oldu? 

            ---Şimdilik notaya aldığım 62 bestem var. Allah ömür ve ilham verirse daha birçok şiirler ve besteler yapabileceğim inancındayım.

***Başarılarınızın devamını umarken şunu da sormak istiyorum… Beste yaparken herhangi bir saz kullanıyor musunuz? Ayrıca nasıl bir beste ortamını tercih ediyorsunuz?

            ---Okuduğum veya yazdığım şiirlerde eğer müzikle şiirin bütünleşmesini sağlayan melodileri mırıldanmaya başlıyorsam, ortam ne olursa olsun kendime yalnız bir yer bulup tamamlarım. Daha sonra udumu alıp melodileri çalmaya başlar, eserin net oluşumunu sağlarım. Saz eseri yaparken de düşündüğüm melodileri önce çalarım, daha sonrada nağmeleri çalışma odamda notaya alırım.

            ***Bestelerinizle vermek istediğiniz bir mesaj; erişmek ve yansıtmak istediğiniz nitelik çizgisi nedir?

            ---Sevgi, sadakat, özveri, vatan sevgisi ve hoşgörü içeren şiirlerde, basmakalıp gül, bülbül gibi daha önce çok kullanılan tabirler yerine değişik anlatımlarla yazılmış şiirler beni daha çok etkiliyor.     Bestelerimde Türk Sanat Müziğinin formatında ve kalitesinde, ama günümüz anlatımına uygun ve kendi yarattığım tarzımla eserler yapmayı tercih ediyorum.

            ***Günümüzün bestelerini nasıl buluyorsunuz?

            ---Her bestekârın ayrı çizgisi ve tarzı vardır. Günümüz bestekârlarının da tarzına göre yarattığı güzel eserleri var. Taktir ile dinliyor, çalıyor ve söylüyorum.

***İyi bir bestenin ölçütleri nelerdir sizce?

            ---Şiirde anlatılmak istenenin ve hecelerin müzikle tam buluşmuş olması gerektiği düşüncesindeyim.

Dinleyenlerin şarkıda kendi duygularını ve düşüncelerini hissetmeleri de çok önemlidir.

            ***Şarkılarınızın bazı güftelerini de sizin yazdığınızı biliyorum. Ne zaman güfte ya da şiir yazmaya başladınız?

            ---Lise çağlarımda okuyup etkilendiğim şiirleri, renkli kâğıtları birleştirerek kendi yapmış olduğum deftere özenle yazardım. Arada kendimce karaladığım dizeleri, okuduğum şiirlerden esinlenerek yazdığımı düşünürdüm. 1989 yılında İlk güfte formunda yazıp hicaz makamında bestelediğim “Hiçbir şeyi sevmedim seni sevdiğim kadar” adlı eşimin doğum gününde ona hediye ettiğim, şiirimle ve şarkımla, güfte formunda ve serbest şiir yazmaya başladım.

            ***Kendinizi şair olarak görüyor musunuz?

            ---Hayır kendimi şair olarak görmüyorum.

***Şiir kitabı çıkardınız mı? Ya da şiir kitabı çıkarmayı düşünüyor musunuz?

            ---Şiir kitabı çıkarmadım. Şimdilik şiir kitabı çıkarmayı düşünmüyorum. Ama ileride çıkarabilirim.

            ***Öykü, deneme vb. edebiyat ya da sanatsal çalışmalarınız var mıdır?

            ---Hayır yok.

            ***Beste ve güftenin yanı sıra, ses sanatçısı olarak başarılı bir sahnesi olan, korolar kuran ve müzik dersleri de veren çok yönlü bir udi ve koro şefisiniz… Bu yöndeki çalışmalarınız nasıl başladı ve gelişerek bugünlere kadar geldi?

            ---2002-2011 yılları arasında Küçükyalı Bülent Türkeli Musiki Derneği çalışmalarında ud çaldım, konserlerine solist olarak katıldım. Usul, nazariyat öğretimi ve derneğin yönetiminde görev aldım. Dernek yönetiminin isteği üzerine 2011 yılında derneğin koro şefliğini yaptım. 2011-2016 yılları arasında özel bir şirkette muhasebeci olarak emeklilik hakkım için çalıştım ve emekli oldum. Bu yıllar arasında, çalıştığım için sadece özel ud dersleri verebiliyordum. Daha sonra, “Aşk-ı Musiki Topluluğu” adı ile kurduğum (25.01.2017) Türk Sanat Müziği topluluğunun koro şefliğini yapıyorum. Ayrıca diksiyon, nazariyat, solfej ve ud dersleri veriyorum. “Handan Metin Aşk-ı Musiki Topluluğu” olarak yılda iki kere ücretsiz halk konserleri ve Huzur evlerinde Türk müziğini seven büyüklerimize bir saatlik mini konserler veriyoruz. Çalışmalarımız devam etmektedir.

***Eserler konusunda bir soru sormak istiyorum… Türk Sanat Müziği’nde dile düşen şarkıların artık çıkmamasının bir nedeni var mıdır sizce?

            ---Günümüzde güzel eserler besteleyen birçok bestekârlar var. Ama ne TRT kurumu, ne de özel radyo ve televizyon kanalları yeni şarkıların duyurulması için gerekli desteği vermiyor, programlar yapmıyorlar. Türk Sanat Müziği dinletilerinde de daha çok eski şarkılara yer veriliyor. Türkiye genelinde Türk Sanat Müziği icra eden koroların tahmini sayısı 500’ün üzerinde. Her bir koro için ayrı programlar ve yeni şarkı tanıtımları yapılabilir. Yeni ses sanatçıları yetişebilir. Günümüzde sanata değer verilmediği için sanatçılara destek sağlanmıyor.

TRT Repertuar Kurulu’na gönderdiğimiz eserler eğer tanıdığımız olmazsa TRT Kurulu 2/b,d maddesi gibi açılımı; (2-b=Kompozisyon ve müzik estetiği yönünden değer taşımalı, eser bütünlüğü ve akıcılığının yanında repertuara katkısı olmalıdır. 2-d=Ezgi ve söz birlikteliği başarılı olmalı; Türk Müziği’nin tarihsel beste karakteri açısından da uyumlu olmalıdır.) gerekçesi ile gönderdiğimiz eseri bize gönderme gereği bile duymadan “yayınlanamaz” yazısı ile bestekâra cevap gönderiliyor. Buna benzer daha birçok nedenler var…

***Güftesiyle, bestesiyle, gösterilen ilgiyle, Türk Müziği’nde dünle bugünü karşılaştırdığınızda nasıl bir sonuç elde ediyorsunuz? Vardığınız yer olumsuzsa, müziğimizin olumlu bir yerde olabilmesi için neler yapılmak gerekir..

            ---Türk Sanat Müziği, televizyon ve radyo kanallarından yeterince destek ve tanıtım görmediği sürece hiçbir ilerleme kaydedemez. Kaliteli sanatçı yetişemez. Bestekârların eserlerini sosyal medyadan tanıtmaya çalışması yeterli olmamaktadır. Halkın duyması için devletin bilinçli desteği şart bence…

***Müziğimiz bugün iyi bir yerde mi?

---Hayır…

            ***Musiki dernekleri korolarının Türk Müziği’ne katkılarını nasıl buluyorsunuz?

            ---Eğer derneklerin ve özel koroların her sene ücretsiz verdikleri konserler olmasa, Türk Sanat Müziği sevenler eski ve yeni şarkıları ciddi bir şekilde dinleyemeyecekler. Bence, Türk Sanat Müziği’ne en büyük katkıları verenler, korolar ve derneklerdir.

            ***

            Sözü bana ait olan şarkılarımın hepsinin ayrı bir anısı var tabii ki… Birini anlatayım. Sözü ve müziği bana ait olan “Yine Yalnız Kalırsın” adlı muhayyer kürdi makamındaki şarkım… 1989 yılında eşimin kardeşi gibi sevdiği ve 10 senedir iş ortağı olan dostuyla, bir anda ayrılıkları beni çok etkilemişti. Eşim kendisini çok yalnız hissettiğini ve iç dünyasındaki yalnızlığını anlattığında odama çekildim ve bu dizeler birdenbire kalemimden kâğıda döküldü. Ardından güftemin melodisini mırıldanmaya başladım:

                YİNE YALNIZ KALIRSIN

                Yanındadır sandığın,

                Dostlarında gün gelir,

Seni terk edip gider,

Yine yalnız kalırsın.

                               ***

                Ben onun  aşığıyım

                Der de mutlu olursun.

                Zaman onu da alır

                Yine yalnız kalırsın.

                               ***

Sevip sevmediklerin,

Şöyle aklından geçer.

Hüzünlere dalarsın,

Yine yalnız kalırsın.

Yine yalnız kalırsın.

 

                               Handan Metin

 

***Sizin ve koronozun hedefleri nelerdir?

            ---Hedefim; eserlerimin olabildiğince fazla kitleyle ulaşması, korom ile birlikte yurt dışında konserler vermek ve bir televizyon kanalında korom ile birlikte konser vermek. 

            ***Müzikle ilgili bir anınız varsa paylaşabilir miyiz?

            ---Bestekâr Gündoğdu DSuran beni kızı gibi sever, sık sık bizim koro çalışmalarımızı dinlemeye gelirdi. Koro şefi, bestekâr ve disiplinli bir eğitmen olduğumu, çok takdir ettiğini, tanıdığı yakınlarına söylerdi. Bir gün kendi notaya aldığı, güftesiş ve bestesi Gündoğdu Duran’a olan Sultanıyegah makamında “Senin olsun hayallerim arzularım senin olsun” adlı eserini bilgisayar formatıyla notaya almamaı, konsere bir ay kalmasına rağmen konserde koristlerimden birine bu şarkısını söyletebilir miyim diye bana ricada bulundu. Bu kadar zamanda ve yoğunluğumda yetiştiremeyeceğimi biliyordu. Ben şarkısını notaya alıp, korist arkadaşlarımdan Fatma Çekmiş’e konserde okuttum. Konuk olarak Gündoğdu Bey’i ve değerli eşini konserimize çağırdım. Yeni yazdığım notasını ona verdim. Çok mutlu oldu. “Kısa zamanda şarkımı nasıl konsere hazırladın” dedi. Şimdi hasta ve tedavi aşamasında… Ama hayata ve müziğe bağlılığı ona güç veriyor.     

***Beğendiğiniz, etkilendiğiniz besteci, şair ve ses sanatçısı var mıdır?

            ---Kendi tarzını yaratmış ve şarkılarıyla halka mal olmuş her bestekâr ve şairleri takdir eder beğenirim. Bence verilen bir emek karşılığı bulundukları yere gelmişlerdir. Bende bestelerimde ve şarkı söylerken yorumumda kendi tarzımı yarattığımı düşünüyorum. Birçok bestekâr ve şair gibi yeterli destek bulamadığım için eserlerimi halk duyamıyor.

            ***Genç bestecilere, sanatçı adaylarına herhangi bir öneride bulunmak ister misiniz?

            ---Evettt… Önce eğitim… Sonra eğitimi sanatla yoğurup birleştirip sunmak diyorum.

***Müziğin dışında neler yapar Handan Hanım?

            ---Müzik eğitimim sağlığım elverdiği müddetçe devam edecektir. Vaktim oldukça ve gerektiğinde sahne kıyafetlerimi kendim dikerim. Görmediğim yerleri gezmeyi severim. Ailem benim için her şeyden önce gelir. Aile genişlese de, büyükler aileyi bir arada tutabilmeli düşüncesindeyim. Üç evladım var. Onlara her konuda destek olmaya çalışıyorum.

            ***Zaman ayırıp, katkıda bulundunuz. Teşekkür ederim.

            ---Güzel sorulardan oluşan böyle bir röportajı cevaplandırmaktan onur duydum. Teşekkürler.

YAZARLAR

  • Cuma 24.9 ° / 14.2 ° Güneşli
  • Cumartesi 28.3 ° / 15.1 ° Güneşli
  • Pazar 28.3 ° / 15.7 ° Güneşli
  • BIST 100

    9079,97%3,10
  • DOLAR

    32,35% 0,15
  • EURO

    34,93% -0,09
  • GRAM ALTIN

    2322,96% 0,18
  • Ç. ALTIN

    3843,45% 0,00