“Osmanlı’dan Günümüze Uygulanan Eğitim Sistemlerimize” baktığımızda, eğitim tarihi kitaplarında; eğitimin temelde Osmanlı dönemi, Cumhuriyetin ilk yıllarında Atatürk ve arkadaşlarının eğitim politikaları, soğuk savaş dönemi ve sonrası eğitim alanında yaşananların, dönemlerindeki bütünün günümüze yansımalarını ve tarihsel gelişmelerin işlendiğini görüyoruz. Köy Enstitüleri projesi dışındaki eğitim sistemlerimizin tamamı batıdan alınmış burjuva eğitim sistemleridir.21. yüzyılda bize özgü halkçı bir eğitim sistemini bir türlü kuramamış olmanın sonuçlarını yaşıyoruz.
Osmanlı kuruluşundan itibaren eğitim alanında önemli bir gayret gösterdiği söylenemez. Uzun yıllar dini eğitim veren mahalle mektepleri, medreseler ve laik eğitim veren Enderun okulları dışında bir eğitim kurumları olmamış.
Batı’da keşiflerin etkileri sonrası gelişen Rönesans’ın, çağı kökten değiştirip sanayi devrimini, sonra da bilimsel ve teknolojik ilerlemeleri başlattığını göremeyen Osmanlı, durumun aleyhine döndüğünü zamanla fark ediyor. Bu fark edişten sonra yenilikleri almak istiyor ancak elinde yeterli iş gücü (öğretmen) olmadığından, bilimi ve bilgiyi eğitim yolu ile topluma kazandıramadığı ve tüm çabalara rağmen istenen başarıyı sağlayamadığı görülüyor.
Batı’daki bilim ve teknolojideki gelişilmeleri yakalamak için öğrencilerin yurt dışına gönderilmesi ve arkasından başlayan Tanzimat hareketleri de ülkede tartışılıyor ancak istenen başarı sağlanamıyor. Sonuçta Osmanlı İmparatorluğu, çağın bilimini, teknolojisini ve yeniliklerini yakalayamadığı için I. Dünya Savaşı sonrası etkisini ve gücünü büyük ölçüde yitiriyor ve sonunda yıkılıyor. Yerine Atatürk’ün liderliğinde Türkiye Cumhuriyeti Kuruluyor.
Günümüz iktidarı son on yıldır Atatürk Cumhuriyetine ve onun temel ilkelerine, laik düzene,Cumhuriyeti kuranlara karşı adeta bir savaş aşmış ve bunun dozunu arttırarak sürdürmektedir. Öbür yandan Osmanlı dönemini yeniden diriltmenin sevdasına kapılmışlar gibi bir görüntü sergilemekten de geri kalmıyorlar, Özdemir İnce’nin 10 Temmuz 2020 Cumhuriyet’teki köşe yazısının başlığında belirttiği gibi, II. Abdülhamit’in hortlamasına şahit oluyoruz.Nerdeyse dokunulmazlık zırhına büründürülmüş bulunuyor. Onun dönemini eleştirdikleri için bazı TV kanallarına karatma cezaları verilebiliyor. Bu konu güncelliğini korumaktadır. Halkımızın, Osmanlı eğitim sisteminin sonuçları ve özellikle Abdülhamit’ineğitimdeyaptıkları konusunda nesnel olarak bilgilendirilmesi gerekmektedir.
Ben bu yazımda okuyucuları biraz aydınlatmak amacıyla, Abdülhamit’in II. Meşrutiyet döneminde eğitime yaptığı katkıları ve ülkeye yaptığı kötülükleri kısaca dile getirdikten sonra “Osmanlı Eğitim Sisteminin SonuçlarıÜzerine Bir Değerlendirme” yapacağım.Yorumunu okuyuculara bırakmak istiyorum!..
(Devam edecek)
