DİSK araştırmasında, Covid-19 salgınının en ciddi toplumsal tahribatının işsizlik ve gelir kaybı olmaya devam ettiği belirtilerek, "Salgın ve krizin etkisi nedeniyle ekonomi yeni iş yaratamıyor, istihdam azalıyor, işletmeler kapanıyor veya üretime ara veriyor. Sigortalı işçiler ücretsiz izne çıkarılıyor. Dolayısıyla Covid-19’un yarattığı derin toplumsal tahribatla birlikte İşsizlik Sigortası Fonu (İSF) daha da yaşamsal hale geliyor. İSF sigortalı işçilerin salgına karşı korunmasında temel araçlardan biri" denildi.
Yapılan açıklama şöyle:
"Ancak İşsizlik Sigortası Fonu’nun Covid-19 ile mücadele sürecinde etkin ve işçi lehine kullanıldığını söylemek mümkün değil.
Bu rapor ile İŞKUR’un Aralık 2020 verileri esas alınarak İşsizlik Sigortası Fonu’nun Covid-19 döneminde nasıl kullanıldığı ortaya konması amaçlandı.
İŞSİZLİK SİGORTASI FONU SALGINDA DA İŞVERENLERE ÇALIŞTI
Covid-19 salgınının en ciddi toplumsal tahribatı işsizlik ve gelir kaybı olmaya devam ediyor.Salgın ve krizin etkisi nedeniyle ekonomi yeni iş yaratamıyor, istihdam azalıyor, işletmeler kapanıyor veya üretime ara veriyor. Sigortalı işçiler ücretsiz izne çıkarılıyor. Dolayısıyla Covid19’un yarattığı derin toplumsal tahribatla birlikte İşsizlik Sigortası Fonu (İSF) daha da yaşamsal hale geliyor. İSF sigortalı işçilerin salgına karşı korunmasında temel araçlardan biri.
Ancak İşsizlik Sigortası Fonu’nun Covid-19 ile mücadele sürecinde etkin ve işçi lehine kullanıldığını söylemek mümkün değil. Bu raporda İŞKUR’un Aralık 2020 verileri esas alınarak İşsizlik Sigortası Fonu’nun Covid-19 döneminde nasıl kullanıldığı ortaya konacaktır. İşçileri salgının etkisinden korumak amacıyla İSF’nin kullanımı Mart 2020’den itibaren gündeme gelmeye başladı. 26 Mart 2020 tarihli ve 7226 sayılı Yasa ile 4447 sayılı Kanun’a geçici maddeler eklenerek kısa çalışma ödeneğinden yararlanma koşulları esnetilmiştir. 17 Nisan 2020’de Resmî Gazete’de yayımlanan yasa değişikliği ile işverenlerin işçileri zorunlu ücretsiz izne çıkarmasına olanak tanındı ve ücretsiz izne çıkarılan işçilere İSF’den nakdi ücret desteği ödenmesi kararlaştırıldı. İşçilere ödenecek nakdi ücret desteği günlük 39,24 TL, aylık net 1.168 TL olarak saptandı.
Öte yandan 17 Nisan 2020 tarihli Resmî Gazete’de yayımlanan 7244 sayılı Yasa ile işten çıkarma yasağı uygulaması nedeniyle salgın döneminden İSF’den yapılan işsizlik ödeneği uygulaması sınırlı düzeyde kaldı. İSF’den salgın döneminde esas olarak kısa çalışma ödeneği ve nakdi ücret desteği yapıldı. Salgın döneminde ücretsiz izne çıkarılan 2,3 milyon işçiye toplam olarak 6,5 milyar TL ödeme yapıldı. Ancak çarpıcı olan 2020 yılı içinde işverenlere bu miktarın 3 katı tutarında, 18 milyar TL destek ve teşvik ödemesi yapılmasıdır. 2020 yılında İSF yine işveren destek fonu olarak kullanılmaya devam etti."
(vş)
