Son kalesini üç yıl önce kaybeden IŞİD, Irak'ın kuzeyindeki güvenlik yetkilileri, yerel liderler ve bölge sakinlerine göre birçok alandaki merkezi kontrol noksanlığından yararlanarak yeniden bir tehdit unsuru olarak ortaya çıkmaya başladı.
IŞİD geçmişteki gücünden çok uzak olsa da çoğunlukla bağımsız olarak hareket eden militan hücreleri, Irak'ın kuzeyi ve Suriye'nin kuzeydoğusunda hala varlıklarını sürdürüyor. Bu hücrelerin son aylarda giderek artan saldırılar düzenledikleri gözleniyor.
Irak'ın kuzeyindeki özerk Kürt bölgesinde faaliyet gösteren Peşmerge güçlerine mensup üst düzey yetkili Cabar Yaver, Süleymaniye'de Reuters haber ajansına yaptığı açıklamada, "IŞİD 2014'te olduğu kadar güçlü değil. Kaynakları sınırlı ve güçlü bir ortak liderliğe sahip değil. Ancak siyasi anlaşmazlıklar çözüme kavuşmadığı sürece IŞİD geri gelecek" şeklinde konuştu.
Kimileri, IŞİD'in yeniden faaliyete geçmeye başlayacağından endişe ediyor.
IŞİD, Ocak ayı sonunda uzun bir aradan sonra Irak ordusuna yönelik en kanlı saldırılarından birini düzenledi. Güvenlik kaynaklarına göre Celula kasabası yakınındaki saldırıda 11 asker öldürüldü.
Aynı gün IŞİD militanları, tutuklu bulunan IŞİD mensuplarını özgürlüklerine kavuşturmak amacıyla, ABD'nin desteklediği Kürt milislerin kontrolundaki Haseke hapishanesine baskın düzenledi.
En az 200 tutuklu ve militanın, 40 Kürt askerin, 77 gardiyanın ve dört sivilin öldüğü hapishane baskını, IŞİD'in 2019 yılında çökertilmesinden sonra düzenlediği en büyük saldırıydı.
Irak'taki anlaşmazlıklar
IŞİD'in faaliyet gösterdiği Irak'ın bazı bölgelerinde ana anlaşmazlık, Bağdat'taki hükümet ve kuzeydeki bölgesel Kürt yönetimi arasında yaşanıyor. Stratejik öneme sahip Kürt bölgesindeki zengin petrol yatakları üzerinde hem Bağdat, hem de Kürtler hak iddia ediyor.
Cihatçıların Irak'ta son aylarda düzenlediği en kanlı saldırılar, bu bölgelerdeydi. Yerel yetkililerin IŞİD'e bağlı militanları sorumlu tuttuğu saldırılarda çok sayıda asker, Kürt savaşçı ve bölge sakini hayatını kaybetti.
Üst düzey Peşmerge yetkili Cabar Yaver'e göre IŞİD militanları, yeniden örgütlenmek için Irak ordusunun, Kürt ve Şii milislerin kontrol ettiği güvenlik noktaları arasındaki sahipsiz alanları kullanıyor.
Suriye ve sınırlar
Tartışmalı bölgede uzanan koridorun diğer ucunda, yani Suriye'deki IŞİD militanları, bazı yetkili ve uzmanlara göre, nüfus yoğunluğunun seyrek olduğu bölgelerde yaşanan kafa karışıklığından yararlanıyor.
Düşünce kuruluşu Ortadoğu Enstitüsü'nden Charles Lisner, "IŞİD militanları gece saatlerinde köy ve kasabalara gidiyor ve istedikleri gibi faaliyet gösteriyor, gıda ürünlerini yağmalıyor, işlerlerini korkutuyor, yerel halkı haraca bağlamakla tehdit ediyor. Etnik, siyasi ve mezhepsel çatlakları kendi avantajlarına kullanıyorlar" diyor.
Suriye hükümet güçleri ve İran'ın desteklediği milisler Fırat Nehri'nin batısında, ABD'nin desteklediği Kürt güçlerse doğusunda bulunuyor.
(vş)
