Fransa'nın ilk nükleer denemesini işgal altındaki Cezayirde 13 Şubat 1960 yılında gerçekleştirmesinin üzerinden 61 yıl geçti. Cezayir Dışişleri Bakanı Sabri Bukadum yaptığı açıklamada "1960 yılında sabah 07.04'te sömürgeci Fransa, 'Mavi Çöl Faresi' adı verilen operasyonda Cezayir çölündeki Reggan bölgesinde ilk nükleer patlamayı gerçekleştirdi. Hiroşima bombasının üç ila dört katına eşit olan 70 kilotonluk bir kuvvetle meydan gelen patlamanın hâlâ feci radyolojik yansımaları var" dedi.
13 Şubat 1960'da Fransa, kod adı "Gerboise Bleue" (Mavi Çöl Faresi) olan ilk nükleer testini gerçekleştirdi. İlk atılan bomba Cezayir'in Sahra Çölü'ndeki Argan Vaha'sında bir nükleer testin başlangıcı oldu. Gerboise Bleue, 70 kiloton patlayıcı kuvvetinde ve Hiroşima'ya atılan bombadan yaklaşık dört kat daha güçlüydü.
Gerboise Bleue test serisinin tamamlanmasının ardından Fransa, Cezayir'de In Ecker adlı bir köyde yeraltı testleri yapmaya başladı ve burada 1967'ye kadar 13 nükleer test daha gerçekleştirdi.
Daha sonrasında Fransız nükleer testleri Güney Pasifik'teki Fransız Polinezyası atollerinde yapıldı.
Fransa, 210 nükleer testinin sonuncusunu 27 Ocak 1996'da Fransız Polinezyası'nda gerçekleştirdi. Özellikle Cenevre'deki Kapsamlı Nükleer Test Yasağı Anlaşması (CTBT) müzakereleri sırasında gerçekleştirilen son Fransız testleri, Fransız ürünlerinin boykotları da dahil olmak üzere uluslararası protestoları tetiklemişti.
Daha sonra Fransa, CTBT'yi imzalayan ilk ülkelerden biri oldu ve daha sonra 6 Nisan 1998'de onayladı. Fransa ayrıca tüm test sahalarını kapattı. 2009'da Fransız Senatosu, nükleer test programının etkisini kabul eden ve sivil ve askeri gaziler için ilk tazminat planı sağlayan bir yasa tasarısını kabul etti.
Ancak bu tazminat planları deneylerin yapıldığı Cezayir'i ve testlerden etkilenen Cezayirli sivilleri kapsamadı.
Fransa talepleri reddediyor
Cezayir, nükleer atıkların yerinin ortaya çıkarılması, mağdurlara ve kalıcı sakatlıklara maruz kalanlara tazminat ödenmesini isterken, Fransa bu talepleri reddediyor.
2010 yılında Fransız gazetesi Le Parisien tarafından kamuoyuna sızdırılan gizli bir askeri rapor, askerlerin radyasyonun insan sağlığı üzerindeki etkilerini araştırmak için "kobay" olarak kullanıldığını gösterdi. Rapora göre, 1961 tarihli bir nükleer test, patlamadan bir saatten daha kısa bir süre sonra, bir nükleer patlamanın merkez üssünün birkaç yüz metre yakınına yürüyerek ve kamyonlarla giren askeri personeli içeriyordu.
Fransız nükleer deney gazileri derneği Aven tarafından 2008 yılında yapılan bir kamuoyu yoklaması, nükleer deneye dahil olan askeri personelin yüzde 35'inin bir veya daha fazla kanser türüne yakalandığını ve beşte birinin kısır hale geldiğini gösterdi.
