Üreticilerin yaşadıkları afetlerden dolayı yeterli gelir elde etmekten mahrum kaldığını, bu durumdaki çiftçilerin üretime devam edebilmeleri için zararlarının karşılanması ve yeni finansman olanağı sağlanması zorunluluğu bulunduğunu belirten Türkiye Ziraat Odaları Birliği (TZOB) Genel Başkanı Şemsi Bayraktar, şunları kaydetti:

"Bu yıl yaşanan afetler nedeniyle kredi borçlarını ödeyemeyen çiftçimizin borçlarının ertelenmesi gerekiyor.

Son yıllarda üst üste doğal afetler meydana gelmesi nedeniyle çok sayıda çiftçimizin sıkıntıya girdiğini de görüyoruz. Arka arkaya afet yaşayan üreticilerimizin biriken borçlarını erteleme sonrasında bir defada ödemesi mümkün değildir. Bunu gördüğümüz için afet yaşayan çiftçilerimizin borçlarının ertelenmesi ve yapılandırılması konusunu hükümetimizden talep etmiştik.

Bu durumdaki çiftçilerimizin biriken kredi borçlarının tamamı faizsiz olarak uzun vadeye yayılarak yapılandırılmalıdır.

Yapılandırmaya diğer kamu bankalarına olan borçlar da dahil edilmelidir. Ayrıca özel bankaların yapılandırmaya katılımı da sağlanmalıdır.

7143 sayılı kanunla 31 Mart 2018 tarihine kadar olan sosyal güvenlik prim borçları yapılandırıldı. Ancak, Nisan, Mayıs, Haziran aylarında afet yaşayan çiftçimizin bu aylara ait sosyal güvenlik prim borçları da faizsiz olarak ertelenmelidir.

Afetlerden zarar gören üreticilerimizin tarımda kullandıkları elektrik borçları ile sulama borçları faizsiz olarak ertelenmelidir.

Başbakanlık Afet Fonu ve valilikler tarafından afet yaşayan çiftçilerimize acil maddi destek yapılmalıdır.

Tarımda bir an önce verim sigortasına geçilmeli, sigorta primleri makul düzeylere çekilmelidir.

Çiftçimizin yeni sezona rahat girebilmesi ve üretimini sürdürebilmesi için gübre, tohum, ilaç gibi girdi yardımı verilmelidir."

Şemsi Bayraktar yaptığı açıklamada, Mayıs ayında ülke genelinde yağışlı bir havanın hakim olduğunu belirtti. Meteoroloji Genel Müdürlüğü verilerine göre Mayıs ayında mevsim normallerinin üzerinde yağış görüldüğünü söyleyen Bayraktar, "Mayıs ayı uzun yıllar yağış ortalaması 49,3 milimetredir. Bu yılki Mayıs ayı yağış ortalaması 88,6 mm olarak gerçekleşti. Geçen yılki Mayıs ayı yağışı 60,1 mm idi. Mayıs ayı yağışı, önceki yılların ortalamasının yüzde 79,7, geçen yıl yağışlarından da yüzde 47,4 üzerinde gerçekleşti" diye konuştu.

-Güneydoğu Anadolu Bölgesi´nde normalin 3 katı yağış-

 Mayıs ayı yağışlarında tüm bölgelerde artış görüldüğüne dikkati çeken Bayraktar, şunları kaydetti:

"Özellikle Güneydoğu Anadolu Bölgesi´nde yağış miktarı, normalin 3 katına yaklaştı. Nisan ayında son 38 yılın en düşük ikinci yağışını alan bölge, Mayıs ayında ise son 38 yılın en yüksek ikinci yağışını aldı.

Normale göre en fazla artış yüzde 100 ile Güneydoğu Anadolu Bölgesi ile Ege Bölgesinde görülürken, bu bölgeyi yüzde 76 ile Doğu Anadolu Bölgesi, yüzde 74 ile İç Anadolu Bölgesi, yüzde 69 ile Marmara Bölgesi, yüzde 61 ile Karadeniz Bölgesi ve yüzde 53 ile Akdeniz Bölgesi izledi.

Yeni üretim sezonunun başladığı Ekim ayından itibaren 8 aylık birikimli yağışlara bakıldığında, genel olarak yağışlarda normaline göre azalma, geçen yıl yağışlarına göre ise artış görüldü.

Ekim, Kasım, Aralık, Ocak, Şubat, Mart, Nisan, Mayıs ayları birikimli yağış 470,5 mm, normali 491,2 mm, geçen yılın aynı dönem ortalaması ise 415,9 mm´dir. 8 aylık yağışlarda normale göre yüzde 4,2 azalma; geçen yıla göre ise yüzde 13,1 artış gözlendi. Mayıs ayının ülke genelinde fazla yağışlı geçmesi ile yüzde 13 olan yağış yetersizliği yüzde 4,2´ye geriledi.

Birikimli yağışlar Marmara ve Karadeniz Bölgesinde normallerinin üzerinde iken diğer bölgelerde azaldı. Normale göre en fazla yağış azalması yüzde 17 ile Güneydoğu Anadolu Bölgesinde görülürken, bu bölgeyi yüzde 10 ile Ege ve Doğu Anadolu Bölgesi, yüzde 3 ile İç Anadolu ve Akdeniz Bölgesi izledi. Normale göre yağış artışı Marmara Bölgesinde yüzde 9 iken, Karadeniz Bölgesinde yüzde 2 oldu."

-Zarar gören ürünler-

Ocak ayından bu yana gerçekleşen afetlerinin ülke genelini etkilemese de afetin yaşandığı ilçe veya köylerde çiftçiye önemli zararlar verdiğine dikkati çeken Bayraktar, "Yaşanan afetlerden başta kayısı, buğday, arpa olmak üzere şekerpancarı, mısır, elma, armut, erik, kiraz, şeftali, fındık, çilek, üzüm, incir, narenciye, zeytin, ceviz, badem, Antep fıstığı, nohut, mercimek, kimyon, tütün, ahududu, böğürtlen, gibi ürünlerimiz etkilenmiştir. Bu ürünlerin yanı sıra biber, fasulye, kabak, soğan, sarımsak gibi sebzelerde de zarar meydana geldi" dedi.

Şemsi Bayraktar, Ocak-Mayıs ayları arasında bazı ilçelerinde başta dolu olmak üzere don, sel ve fırtına afetleri nedeniyle ürünlerin zarar gördüğü illeri şöyle sıraladı:

"Adana, Adıyaman, Afyonkarahisar, Ağrı, Aksaray, Amasya, Ankara, Antalya, Aydın, Balıkesir, Batman, Bilecik, Bolu, Burdur, Bursa, Çanakkale, Çankırı, Çorum, Denizli, Diyarbakır, Edirne, Elazığ, Erzincan, Eskişehir, Gaziantep, Hatay, Isparta, İzmir, Kahramanmaraş, Kastamonu, Karaman, Kayseri, Kırıkkale, Kırklareli, Kırşehir, Kilis, Konya, Kütahya, Malatya, Manisa, Mardin, Mersin, Muğla, Nevşehir, Niğde, Ordu, Osmaniye, Sakarya, Samsun, Siirt, Sivas, Şanlıurfa, Şırnak, Tekirdağ, Tokat, Uşak ve Yozgat."

-Kuraklık riski ortadan kalktı-

Ülke genelinde birinci ürün kışlık hububat ekiminin genel olarak Kasım ayı itibariyle tamamlandığını ve bitki gelişiminin devam ettiğini belirten Bayraktar, "Aralık ayına kadar bitkinin ihtiyacı olan yağmurun ve özellikle kar yağışlarının yeterli düzeyde olmaması, Mart ve Nisan ayı yağışlarının hububat üretimi için yetersiz kalması bazı alanlarda ürün gelişimin olumsuz etkiledi. Mayıs ayı yağışlarıyla ülke genelinde beklenen kuraklık riski ortadan kalktı. Ancak, Güneydoğu Anadolu Bölgesinin bazı alanlarında bölge için geç gelen yağışlar hububatta kuraklık yaşanmasına neden oldu" dedi.  (CO)