TBMM Plan ve Bütçe Komisyonunda, Hazine ve Maliye Bakanlığı ve ilgili kurumlarının 2023 yılı bütçeleri kabul edildi.
Komisyon, AK Parti Bingöl Milletvekili Cevdet Yılmaz başkanlığında toplandı.
HDP Diyarbakır Milletvekili Garo Paylan, usule ilişkin söz alarak, yasa teklifi görüşmeleri sırasında Merkez Bankası temsilcisinin kur garantili mevduat sisteminin maliyetini açıklamadığını, bugün bütçe görüşmeleri öncesi bunun açıklanması gerektiğini söyledi.
AK Parti Giresun Milletvekili Cemal Öztürk, Merkez Bankasının bağımsız bir kurum olduğunu ve Plan ve Bütçe Komisyonuna bilgilendirmelerde bulunduğunu anımsatarak, bu konunun, bütçe görüşmeleri sırasında gündeme alınmasının usule aykırı olduğunu belirtti.
HDP Mersin Milletvekili Rıdvan Turan, "Koskoca bir bütçeyi, bu sistemin Merkez Bankasına maliyetini bilmeden geçirmiş olacağız. Karanlık bir yolda fenersiz gidiyoruz." sözlerini sarf etti.
Başkan Yılmaz, Merkez Bankası yetkililerinin, 2 Aralık'ta TBMM Plan ve Bütçe Komisyonuna gelerek sunum yapacaklarını bildirdi.
Bu arada bazı CHP milletvekilleri "Nebati: Bu sistemden dar gelirliler hariç firmalar, ihracatçılar kar ediyor", "Trafoya kedi Hazineye arka kapıdan fare dadandı" yazılı dövizleri sıralarına bıraktı.
Zorlu küresel şartların yaşandığı ve küresel konjonktürün hızlı değiştiği bir dönemde, makroekonomik ve finansal istikrar ile fiyat istikrarını eş zamanlı olarak sağlamak, yüksek katma değerli üretimi teşvik etmek, tedarik zincirlerindeki değişimi fırsata çevirmek ve cari işlemler açığı sorununu kalıcı olarak çözmek amacıyla "Türkiye Ekonomi Modeli"ni devreye aldıklarını belirten Nebati, modelin hedefleriyle uyumlu olarak; sanayinin milli gelir içindeki payının artış eğilimine girdiğini, turizm sektörünün dünyadan aldığı payın arttığını ifade etti.
İhracatın tarihi rekorlar kırmaya devam ettiğini vurgulayan Nureddin Nebati, Türkiye Ekonomi Modeli kapsamında atılan adımlarla ihracatçıların küresel tedarik zincirindeki aksaklıkları fırsata çevirmeyi başardığını ve ihracatı büyümenin lokomotifi haline getirdiğini belirtti. Nebati, "İhracatımız 2022 yılının her ayında rekor kırmış ve ekim ayında yıllıklandırılmış 253 milyar doları aşarak Cumhuriyet tarihinin en yüksek seviyesine ulaşmıştır. Bugün Türkiye, 228 ülke ve bölgeye ihracat yapan ve dünya ihracatından aldığı payı yüzde 1'in üzerine çıkaran güçlü bir ekonomi konumundadır. Orta Vadeli Program dönemi sonunda ihracatın 305 milyar dolara ulaşmasını hedefliyoruz." diye konuştu.
Nureddin Nebati, Türkiye Ekonomi Modeli kapsamında enflasyonla mücadeleyi birçok gelişmiş ve gelişmekte olan ülkenin yaptığı gibi tüketim, üretim ve yatırım daralmasına neden olacak faiz artışları yoluyla değil, ekonominin üretim kapasitesini artıracak arz yönlü politikaları geliştirerek sürdürdüklerini belirtti.
"Hedefimiz, ülkemizi güçlü bir üretim ekonomisi haline getirmektir. Böylece durgunluk, yüksek işsizlik ve istikrarsızlık sorunlarını yaşamak yerine, insan odaklı bir yaklaşımla, kalıcı fiyat istikrarını sağlamayı hedefliyoruz." diyen Nebati, şu değerlendirmelerde bulundu:
"Tüm dünyada olduğu gibi ülkemizde de artan hayat pahalılığı nedeniyle vatandaşlarımızın karşılaştığı sıkıntıların elbette farkındayız. Alım güçlerinde gerçekleşen kaybın önüne geçmek için hükümet olarak üzerimize düşen hiçbir sorumluluktan kaçmıyoruz. Vatandaşlarımızı, çalışanlarımızı, emeklilerimizi, esnaf ve çiftçilerimizi enflasyona karşı ezdirmemek için gelir ve harcama politikalarını etkin bir şekilde kullanıyoruz."
Vatandaşların alım güçleri ve refahını artırmaya yönelik vergi indirimlerine de dikkati çeken Nebati, vatandaşların en temel harcamalarını da desteklediklerini söyledi. Nebati, hanelerde kullanılan doğal gazda yüzde 80, elektrikte ise birinci kademede yaklaşık yüzde 50 sübvansiyon sağladıklarını anımsatarak, "2,1 milyon haneye 150 kilovatsaate kadar elektrik tüketim desteği sağlıyoruz. Hedefimiz bu desteğin 4 milyon haneye çıkarılmasıdır. Bu kapsamda, 2023 yılında Sosyal Yardımlaşma ve Dayanışmayı Teşvik Fonuna 4,8 milyar lira tutarında kaynak ayrılması planlanmıştır." diye konuştu.
Bakanlığının 2023 yılı toplam bütçe teklifinin 2,2 trilyon lira olduğunu aktaran Nebati, şunları kaydetti:
"Faiz hariç tutulduğunda bütçe teklifi 1,6 trilyon lira olmaktadır. Bu teklifin yaklaşık yüzde 1'ine tekabül eden 15,5 milyar lira Bakanlığımız hizmetleri için kullanılacaktır. Bakanlığımızın bütçesinin faiz hariç yaklaşık yüzde 99'luk kısmı olan 1,6 trilyon lirası ise diğer kamu idarelerinin hizmetlerinin finansmanı için ayrılmıştır. Bu kapsamda, Sosyal Güvenlik Kurumuna 405 milyar lira, mahalli idarelere verilen paylara 375,4 milyar lira, fon paylarına 117,4 milyar lira, yükseköğretim kurumlarına 127,9 milyar lira, kaldırılan Köy Hizmetleri Genel Müdürlüğünün devredilen personelinin ücretleri ile köylerin altyapısının desteklenmesi amacıyla il özel idarelerine 6,2 milyar lira, su, kanalizasyon ve altyapı desteklerine yönelik 1,5 milyar lira, KİT'lere ve diğer kamu sermayeli kuruluşlara 489,9 milyar lira, bireysel emeklilik sistemi devlet katkısı ödemelerine 13,6 milyar lira, Kredi Garanti Fonuna 7 milyar lira, diğer giderlere 85 milyar lira aktarılarak kullanılacaktır. Faiz harcamaları için ayrılan kaynak tutarı ise 565,6 milyar liradır."
(VŞ)
