Avrupa'da doğalgaz fiyatları, Ukrayna savaşının başlamasından bu yana en düşük seviyesine geriledi. Avrupa doğalgaz pazarının gösterge endeksi Rotterdam TTF'de, Şubat ayında teslimat için toptan gazfiyatı megavat saat başına yüzde 4,67 daha düşerek 72,75 Euro'ya geriledi.
Bu rakam, Rus saldırısından birkaç gün önce, 21 Şubat'tan bu yana kaydedilen en düşük fiyat. Geçtiğimiz Ağustos ayında doğalgaz fiyatı 342 Euro'ya kadar yükselmişti. Son düşüşle, Avrupa'da doğalgazın toptan satış fiyatı Ağustos ayına göre yaklaşık beş kat ucuzladı.
Avrupa'da TTF'de işlem gören vadeli doğal gaz kontratlarında megavatsaat başı gaz fiyatı, nispeten sıcak bir kışın yaşanmasıyla da sağlanan "stok tasarrufunun" da etkisiyle, Ukrayna'da savaşın başlamasından bu yana en düşük seviyesine geriledi.
Avrupa kıtasının baz aldığı Hollanda pazarındaki Rotterdam endeksinde, bugün sabah, Şubat ayında yapılacak teslimatlar için, fiyatlar megavat saat (MWh) başına yüzde 4,67 daha düşerek, 72,75 Euro'ya geriledi.
Buna göre, bir sonraki ay teslim edilmek üzere belirlenen gaz fiyatları, bir ay içinde yaklaşık yüzde 50 oranında düştü. Yazın zirve yapan fiyatlar, Ağustos ayındaki megavat saat başına 342 Euro'ya oranla 5 kat geriledi.
Gaz fiyatları, 2021 sonbaharında Rusya'nın Avrupa'ya gaz sevkiyatını azalmaya başlamasıyla; ardından 24 Şubat 2022'de Ukrayna'nın işgalinden sonra çok keskin bir şekilde yükselmeye başlamıştı.
Ilımlı kış ve yüksek stoklar
Enerji uzmanları bu düşüşün, "birikmiş büyük gaz stokları ve özellikle elverişli iklim koşulları sayesinde azalan talep" sayesinde mümkün olduğunu açıklıyor. Bununla birlikte, sıvılaştırılmış doğal gazın (LNG) yoğun kullanımıyla Avrupa'da oluşan büyük gaz stokları sayesinde fiyat tarafında eğilim aşağı yönlü ilerledi.
Buna ek olarak, elverişli hava koşulları nedeniyle daha az talep oldu. Fransız kamu gaz dağıtım şirketi GRTgaz'a göre tüketim, 1 Ağustos'tan bu yana 2018'in aynı dönemine göre, üreticiler bazında yüzde 22,1, bireyler bazında ise yüzde 14 azaldı.
Tüm uzmanlar bunun Avrupa ülkeleri ve bölge ekonomileri için "iyi bir haber" olduğu görüşünde birleşiyor. Bu düşük gaz fiyatları, Avrupa ülkelerinin stoklarını yenilemesine olanak tanıyacak. Avrupa'daki gaz rezervleri, Aralık ayı sonunda ortalama yüzde 83'ün üzerinde doluluk oranıyla halen son yıllarda nadiren görülen bir seviyede.
Birçok Avrupa ülkesinin, elektrik üretmek için gaz yakması nedeniyle, gaz fiyatları elektrik fiyatlarını da tetiklemiş, Avrupa'da Ağustos ayı sonunda, 2023 yılında teslim edilecek toptan elektrik fiyatı 1000 Euro/MWh'yi aşmıştı. Bu rakam, geçtiğimiz Cuma günü, yani 2022'nin son gününde, 240 Euro'ya geriledi.
Faturalara hemen yansımayacak
Gaz fiyatlarındaki bu düşüşün, özellikle fiyatların her gün yükselme ihtimali olan bu dönemde, tüketicilere uygulanan fiyatlara hızlı bir şekilde yansıması beklenmiyor. Diğer bir deyişle, toptan satış fiyatları, tüketicinin nihai faturasını hemen etkilemeyecek, hızlı bir normale dönüş yaşanmayacak. Üstelik Avrupa, Rus ithalatındaki düşüşü karşılayacak alternatif gaz kaynakları aramaya devam ediyor.(Kaynak:Arzu Çakır/VOA)
(vş)
