Çevreci, aktivist Avukat İsmail Hakkı Atal, Akkuyu Nükleer Santrali’nin Türkiye için çok büyük bir risk ve Türkiye Cumhuriyeti tarihindeki en büyük milli güvenlik ve halk sağlığı tehdidi olduğunu belirterek, “Bugün, Anayasa’nın 3. Maddesindeki ‘Devletin ülkesi ve milletinin bölünmezliği güvenliği sadece fiziki sınırları olarak anlaşılamaz. Bugün ülke sınırları içersindeki doğal, kültürel ve tarihi varlıklar, ekolojik değerler hepsi birlikte ele alınmalıdır. İklim krizi nedeniyle Akkuyu Nükleer Santrali şuan Türkiye Cumhuriyeti tarihindeki en büyük milli güvenlik ve halk sağlığı tehdidi haline gelmiştir. Bu deniz suyu sıcaklığıyla, kış ayında Marmaris’te gömlekle dolaşabildiğimiz bu sıcaklarda Akkuyu Nükleer Santralinin soğutulabilmesi mümkün değildir. Bu gidişle Akkuyu Nükleer Santrali patlar ve buna izin verenler sorumlu olur” dedi.

BAKANLIĞA DAVA AÇTI

Av. İsmail Hakkı Atal kendisi ve davacılara vekaleten, Doğu Akdeniz su sıcaklığının Akkuyu Nükleer Santralini soğutamayacak olması ve nükleer felaket riski nedeniyle Çevre Şehircilik İklim Değişikliği Bakanlığına inşaatın durdurulması ve sadece soğutma suyu açısından çevresel etki değerlendirmesi yapılması için Doğu Akdeniz çevre dernekleri tarafından dava açıldığını duyurdu. 

Nükleer santrallerin çok büyük ısı üretmekte ve nükleer santrallerin sağlıklı şekilde çalışabilmesi için soğutma suyunun 28 C’nin üzerine çıkmaması gerektiğini ifade eden Av. Atal, “2011 yılındaki Fukushima nükleer faciası santralin soğutma sistemindeki arızadan olmuş, bütün Pasifik okyanusunu radyoaktif hale getirmiş, Japonya’ya 1 trilyon dolara mal olmuştur” dedi.

Dava konusu işlemin; Türkiye Cumhuriyeti Anayasası, Çevre Kanunu, Toprak Koruma ve Arazi Kullanım Kanunu, Havza Yönetim Planlarının Hazırlanması ve Uygulanması Yönetmeliği, BMİDÇS Paris anlaşması, Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Kanunu, Su Kirliliği Kontrol Yönetmeliği, 1992 tarihli “Birleşmiş Milletler Çevre ve Kalkınma Konferansı Rio Deklarasyonu“, “Biyolojik Çeşitlilik Sözleşmesi“,“Avrupa”nın Yaban Hayatı ve Yaşama Ortamlarını Koruma Sözleşmesi “,“Özellikle Su Kuşları Yaşama Ortamı Olarak Uluslar arası Öneme Sahip Sulak Alanlar Hakkındaki Sözleşme"(Ramsar Sözleşmesi), Zeytinciliğin Islahı ve Yabanilerinin Aşılattırılması Hakkında Kanun, BM Kadınlara Karşı Ayrımcılığın Önlenmesi (1979) ve Çocuk Hakları (1989) konvansiyonları, BM Ekonomik Sosyal ve Kültürel Haklar Sözleşmesi ve Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesine açıkça aykırı olduğunu iddia eden Atal, “Mevzuattaki uluslararası sözleşmelere aykırı maddeler anayasa 90/5 md ye göre hükümsüzdür. Ve milletler arası kanun hükmündeki sözleşmeler uygulanır. 2007 yılında Anayasanın 90 maddesine eklenen 5 fıkrayla uluslararası sözleşmelerin kanunlardan üstün olduğu ve bu sözleşmeler aleyhine Anayasaya aykırılık iddiasıyla Anayasa Mahkemesine başvurulamayacağı Anayasal hüküm haline gelmiştir. Normlar hiyerarşisine göre uluslararası sözleşmeler anayasadan ve kanunlardan önce uygulanması gerekmektedir” dedi.

Atal,dava dilekçesinde, ”Davalı Çevre ve Şehircilik Bakanlığına; “Mersin ili, Silifke ilçesi, Büyükeceli beldesinde inşaatı devam etmekte olan Akkuyu Nükleer Santralinde soğutma suyu olarak kullanılacak Akdeniz’in iklim değişikliği sürecinde nükleer santrali soğutması imkansız hale geldiğinden ve iklim değişikliğine bağlı olarak deniz suyu sıcaklığı geometrik hızla arttığından; uluslararası hukukta çevre ekoloji yaşam hakkı davalarında ilgili kurumların ve kişilerin sorumluluğunu doğuran/ doğuracak “öngörülebilirlik” ve “ihtiyatlılık” ilkeleri gereğince, Türkiye Cumhuriyeti Devletinin ve Türkiye halkının geleceği için açık bir milli güvenlik sorunu olan Akkuyu nükleer projesi için iklim bilimcilerin de yer alacağı bir heyet tarafından denizel ekosistemde soğutma suyu yeterliliği açısından ÇED raporu alınması ve soğutma suyu açısından ÇED raporu gerekliliği tamamlanıncaya dek Çevre-Şehircilik-İklim Değişikliği Bakanlığı nezdindeki tüm izin, ruhsat, lisans ve raporların askıya alınarak soğutma suyu açısından alınacak ÇED raporunun bekletici sorun yapılmak suretiyle inşaatın durdurulması “talepli olarak 31.10.2022 tarihinde yapılan idari başvurunun zımnen reddine yönelik idari işlemin iptali, dava konusu idari işlem “uygulanmakla etkisi tükenecek idari işlem “ niteliğinde olup telafisi imkansız zarar ve açık hukuka aykırılık şartları birlikte gerçekleştiğinden İYUK md. 27 v.d. maddeleri gereğince davalı İdarenin savunması alınmaksızın yürütmenin durdurulmasına, incelemenin duruşmalı yapılmasına ve adli yardım talebimizin kabulüne, Danıştay Kanununun 24/ c maddesindeki " ülke çapında " ibaresinin Anayasanın 3, 36, 125 ve 138. Maddelerine aykırı olduğundan iptali için Anayasa mahkemesine itiraz edilmesine, neticeten davamızın kabulüne, avukatlık ücreti ve yargılama giderlerinin davalı idareye yüklenmesine karar verilmesini saygıyla bilvekale ve asaleten talep ederim” ifadelerini kullandı.

(vş)