Latin Amerika’nın 17 ülkesindeki mülteci ve göçmen Venezuelalılar'a yardım eden, aralarında BM Mülteciler Yüksek Komiserliği (UNHCR), Uluslararası Göç Örgütü (OIM) gibi uluslararası kurumların ve yerel örgütlerin yer aldığı 192 kuruluşun koordinasyonunu sağlayan R4V platformu, 2022 yılında Amerika kıtasındaki göçmen ve mülteci Venezuelalılar'ın temel ihtiyaçlarına yanıt verebilmeleri için 1,79 milyarlık bir bütçe gerektiğini açıkladı.

2015 yılından bu yana ağırlaşan ekonomik, sosyal ve siyasi krizlerden dolayı ülkesini terk eden Venezuelalı sayısı UNHCR verilerine göre 6 milyonun üzerine çıktı. Uzmanlar başlangıçta daha çok orta sınıf Venezuelalılar'ın daha iyi bir gelecek kaygısıyla başlayan göçlerin, krizin derinleşmesiyle en temel ihtiyaçlarını bile karşılayamaz hale gelen dar gelirli çoğunluğun toplu göçüne dönüştüğünü bildiriyor. Toplamda 28 milyon nüfusa sahip Venezuela, Suriye’den sonra dünyada en fazla göç veren ülke olmasıyla dikkat çekiyor.

Ülkesini terk eden Venezuelalılar'ın 5 milyona yakını dil, tarih ve kültür gibi ortak bağlarının bulunduğu diğer Latin Amerika ülkelerinde yaşıyor. En fazla Venezuelalı mülteci ve göçmene evsahipliği yapan ülke olan ve 2 milyona yakın Venezuelalı'yı barındıran Kolombiya. Kolombiya’dan sonra Peru (1,29 milyon) ve Ekvador (508,9 bin) geliyor.

Venezuelalılar'ın göç ettiği ülkelerin çoğunun pandemiden önce de sosyoekonomik sorunlar yaşıyor olması, sivil toplum örgütlerinin yürüttükleri yardım programlarının önemini arttıyor.

“Bölge ülkelerine finans desteği gerekiyor”

VOA Türkçe’ye konuşan UNHCR Venezuela sözcüsü Olga Sarrado başta yoksullaşma olmak üzere insanları ülkeyi terk etmeye iten sorunlar devam ettikçe göçün ve yarattığı bölgesel sorunların da süreceğini söylüyor.

UNHCR Venezuela sözcüsü Olga Sarrado
UNHCR Venezuela sözcüsü Olga Sarrado
Pandeminin Latin Amerika’da yol açtığı ekonomik tahribattan en çok etkilenen kesimlerden birinin de yurtdışında yaşayan Venezuelalılar olduğuna dikkat çeken Sarrado, son aylarda bu kesimlerin ihtiyaçlarının da arttığını söylüyor.

Venezuelalı göçmenlerin başta beslenme, barınma, sağlık ve psikolojik destek gibi ihtiyaçlarına yönelik birçok programın yürürlükte olduğunu söyleyen Sarrado, özellikle sınır geçiş noktalarında masalar kurarak göçmenlere insani yardımlarda bulunan organizasyonların kilit bir öneme sahip olduğunu kaydediyor.

Sarrado “Latin Amerika hükümetleri ülkelerindeki göçmen ve mülteci Venezuelalılar'a yasal belge verme noktasında önemli adımlar atsa da göçmenlerin barınma, eğitim ve sağlık gibi temel hizmetlerden faydalanabilmesi ya da çalışma sürecine dahil edilebilmeleri için uluslararası desteğe ihtiyaç duyuyor” diyor.

UNHCR yetkililerine göre Venezuela’yı her gün 1000 ila 2000 kişi terk ediyor.

Göçün temel nedeni alım gücünün düşmesi

Yapılan araştırmalar Venezuelalılar'ın ülkeyi terk etme kararı alırken en önemli etkenin ekonomik olduğunu gösteriyor. Yüksek enflasyon ve kur artışı gibi problemlere çözüm üretilemeyen ülkede asgari ücret son 10 yılda dolar karşısında yüzde 99 değer kaybederek ayda 3 doların altına düştü. Bağımsız kurumlar beş kişilik bir ailenin asgari mutfak masrafının 260 dolar olduğu bildiriyor.

Venezuela’da maaşlarıyla geçinemeyen yüz binlerce kişi hükümetin ayda bir ücretsiz dağıttığı gıda yardımları veya yurt dışındaki aile fertlerinin gönderdiği parayla ay sonunu görmeye çalışıyor.

R4V raporuna göre 2022’de yurt dışındaki Venezuelalı sayısının 7 milyonu aşacağı tahmin ediliyor.

(vş)