Birleşmiş Milletler ve Türkiye’nin desteğiyle, Rusya ve Ukrayna arasında geçen yıl Temmuz ayında İstanbul’da imzalanan ve tahıl, gıda maddeleri ve gübrenin Ukrayna limanlarından sevkiyatını sağlayan “Karadeniz Tahıl Girişimi” anlaşmasının süresi 18 Mart’ta dolacak. Anlaşma son olarak 19 Kasım’da 120 gün süreyle uzatılmıştı.
Hindistan’da geçen hafta yapılan G20 Dışişleri Bakanları toplantısının da gündeminde olan tahıl ihracatı konusuyla ilgili dün Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu’ndan bir açıklama geldi.
Çavuşoğlu, Guterres ile anlaşmayı konuştu
Katar’ın başkenti Doha’da düzenlenen Birleşmiş Milletler (BM) En Az Gelişmiş Ülkeler 5. Konferansı'nın açılışında konuşan Çavuşoğlu, “bu girişimin kesintisiz şekilde uygulanması ve uzatılması için yoğun çaba sarf ettiklerini” söyledi.
Çavuşoğlu ayrıca Doha’da BM Genel Sekreteri Antonio Guterres ile görüştü. Dışişleri Bakanı sosyal medya hesabından görüşmeye ilişkin paylaşımda bulunarak, görüşmede Ukrayna’daki durum ve tahıl anlaşmasının da ele alındığını bildirdi.
Rusya görüşünü yineledi
Rusya Dışişleri Bakanlığı’ndan geçen hafta yapılan açıklamada, "(Rus tarafı) tahıl konusundaki anlaşmanın sürdürülmesinin ancak Rus tarım ve gübre üreticilerinin dünya pazarına engelsiz erişimi konusundaki çıkarlarının dikkate alınması halinde mümkün olabileceğini vurguladı" denilmişti.
Rusya Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Maria Zakharova dün yaptığı açıklamada, ülkesinin tutumunda bir değişiklik olmadığını ifade etti.
TASS haber ajansına göre Zakharova, "Eğer bu anlaşma eşitse, biz her zaman üzerimize düşeni yaptık ve tüm anlaşmalarda da yapacağız" dedi.
Şimdiye kadar 23 milyon ton tahıl ihraç edildi
Batı, savaşın başlangıcından bu yana Rusya'nın tarım ihracatına doğrudan yaptırım uygulamadı ancak Moskova yönetimi, “ödemeler, lojistik ve sigorta sektörlerine yönelik kısıtlamaların Rus tahıl ve gübresini ihraç edebilmesinin önünde engel teşkil ettiğini” savunuyor.
ABD yönetimi daha önce de Rusya’nın son dönemde tahıl taşıyan gemilerin limanlardan çıkışını yavaşlattığını ve bu nedenle gemilerin limanlarda bekleme süresinin uzadığını bildirerek, bunun da gıda fiyatlarına etkisi konusundaki endişesini ifade etmişti.
Ukrayna ise tahıl anlaşmasının süresinin bu sefer 120 günlüğüne değil, 1 yıllığına uzatılmasını istiyor.
Tahıl anlaşmasının uygulanmasını denetleyen Türkiye'deki Ortak Koordinasyon Merkezi'ne göre, 3 Mart 2023 itibariyle Karadeniz Tahıl Girişimi aracılığıyla yaklaşık 23 milyon ton tahıl ve diğer gıda maddeleri ihraç edildi.(Kaynak:VOA)
(vş)
