Bir Taliban yetkilisinin geçen pazartesi günü Tahran’da yaptığı açıklamaya göre Taliban Hareketi, kendileriyle imzalanan ve 2021 ortasına kadar Afganistan’dan çekilmelerini öngören anlaşmaya uymadıkları takdirde ABD güçlerine karşı savaşmaya devam edeceklerini açıkladı. Hareketin baş müzakerecisi Molla Abdulgani Baradar’ın başkanlık ettiği siyasi organdan bir heyet, Dışişleri Bakanlığı’nın daveti üzerine İran’a ziyarette bulundu. Ziyaret, yirmi yıllık bir çatışmayı sona erdirmek için Cumhurbaşkanı Eşref Gani hükümeti ve hareket arasında yavaş ilerleyen müzakerelerin, Ocak ayı başlarında Doha’da yeniden başlatılması sonrasında gelişti. Joe Biden başkanlığındaki yeni ABD yönetimi, Şubat 2020’de eski ABD Başkanı Donald Trump ve Taliban arasında imzalanan anlaşmayı gözden geçirmeyi ve hareketin anlaşmaya olan saygısını ‘değerlendirmeyi’ planladığını açıkladı. Kabil’in onaylamadığı ve hükümetinin de müzakerelere katılmadığı anlaşma, iç diyalog da dahil olmak üzere Taliban’dan belirsiz güvenceler karşılığında Mayıs 2021’de çoğunluğu ABD’li olan yabancı kuvvetlerin tamamen geri çekilmesini öngörüyor. Hareketin müzakere ekibinin bir üyesi olan Muhammed Suheyl Şahin, bir basın toplantısı sırasında, “Afganistan’dan (anlaşmanın imzalanmasından itibaren) 14 ay içinde geri çekilirlerse biz de uyacağız. Bunu uygulamadıkları sürece biz de durumu gözden geçireceğiz” dedi. Şahin, “İster ABD ister NATO olsun kuvvetlerin 14 ay sonra da kalması, Afganistan işgalinin devam ettiği anlamına geliyor. İşgalcilerle 20 yıl savaştık. Bu durumda savaşmayı ve cihadı sürdürmek zorunda kalacağız” ifadelerini kullandı. Hareketin anlaşmasının, baş kim olursa olsun ABD hükümetiyle olduğunu söyleyen Muhammed Suheyl Şahin, “Yeniden değerlendirmek istiyorlarsa yapabilirler, ancak buna saygı duymaları gerekir” dedi. ABD, Afganistan’da geçen yıl 13 bini aşan askerlerinde önemli bir düşüşle, yaklaşık 2 bin 500 askeri personel konuşlandırıyor. Bu askeri mevcudiyet, Taliban rejimini deviren ABD işgaliyle 2001 yılına kadar uzanıyor. Gani, Washington’u Taliban’a baskı yapmaya ve kuvvetlerini geri çekmeyi geciktirmeye çağırıyor.

Afganistan hükümeti, Eylül ayında ve Doha’da geçen ayın başında başlayan müzakerelerde, ilerleme olmamasından dolayı Taliban’ı sorumlu tutuyor. Kabil, kalıcı bir ateşkes ve hükümet sistemi sağlamaya çalışıyor. Ancak Afganistan’da, Kabil’de dahil birçok şehirde şiddet tırmanmaya devam ederken, Taliban ise taviz vermeyi reddediyor.

Başkent Kabil, polisleri, medya çalışanlarını, politikacıları ve insan hakları aktivistlerini hedef alan bir dizi suikasta tanık oldu.

Bu bağlamda Suheyl Şahin, hükümeti ve ABD tarafını şiddetin tırmanmasından sorumlu tuttu.

Anlaşmanın ardından Şahin, “ABD kuvvetlerine saldırmama yükümlülüğümüz vardı. Onlar ve Kabil hükümeti de bize saldırmamak ve görüşmelere zemin hazırlamak zorundalardı. Ancak ne yazık ki daha sonra mücahitlerimize saldırılar başladı” dedi. Geçen pazartesi günü yayınlanan bir haberde, Afganistan’ın Yeniden İnşası Genel Müfettişliği (SIGAR), Ekim ve Aralık 2020 arasında Taliban’ın gerçekleştirdiği şiddet eylemlerinin, Kabil’deki saldırılarda ve hükümet yetkilileri, sivil toplum aktivistleri ve gazetecilere yönelik suikastlarda artışa yol açtığını açıkladı.

Geçen pazartesi günü Afgan yetkililer, iki gazetecinin suikasttan sağ kurtulduklarını bildirdi. Haberde, bu dönemde 2 bin 586 sivilin saldırılardan zarar gördüğü ve bunlardan 810’unun hayatını kaybettiği açıklandı. Kurban sayısının, ‘savaşın genellikle düşük olduğu kış ayları için istisnai derecede yüksek olduğuna’ dikkat çekildi. Bu dönemde Afgan kuvvetlerine saha desteği sağlamak için Afganistan’daki ABD hava saldırılarının arttığı da belirtildi.(Kaynak:Şarkul Avsat)

(vş)