HABER: VAHİT ŞAHİN
Çukurova Üniversitesi Türkoloji Araştırma Merkezi (ÇÜTAM)'ın kültür etkinliklerine katılan ve "Cumhuriyet Döneminde Sporun Çağdaş Örgütlenmesi ve Atatürk" konulu bir konuşma yapan Ç.Ü. Spor Bilimleri Fakültesi Spor Yöneticiliği Bölümü Öğretim Üyesi Prof.Dr. Pervin Bilir,"Türkiye'de sporun çağdaş örgütlenmesi Atatürk ile başlamıştır" dedi.
Kısacıkzade Konağı'nda verilen konferansta Bilir, ilk, orta, yeniçağ olmak üzere çağlar boyunca yapılan sporları anlatarak, Osmanlı dönemi ile Cumhuriyet dönemi sporları hakkında bilgiler verdi.
Prof. Dr Pervin Bilir, Atatürk'ün spor anlayışı hakkında şunları söyledi:
"Atatürk'ün, 'Spor, yalnız beden kabiliyetinin bir üstünlüğü sayılmaz. İdrak ve ahlak da bu yardım işe eder. Zekâ ve kavrayışı kısa olan kuvvetliler, zekâ kavrayışı yerinde olan daha az kuvvetlilerle başa çıkamazlar. Ben sporcunun zeki, çevik ve aynı zamanda ahlaklısını severim" ve "Cumhuriyet fikren, ilmen ve bedenen kuvvetli ve yüksek seviyeli muhafızlar ister" sözleri de Atatürk'ün spora bakışını bize söyler. Atatürk ayrıca, 'Türk sosyal bünyesindeki spor hareketlerini düzenlemekle görevli olanlar, Çocukların spor hayatını yüceltmeyi düşünürken sadece gösteriş için herhangi bir yarışmada kazanmak azmiyle spor çizmezler, Esas olan bütün yaştaki vatandaşlar için beden eğitimi sağlamaktır' demiştir" ifadelerine yer verdi.
CUMHURİYET DÖNEMİNDE GENEL GÖRÜNÜM:
Prof Dr Bilir, sporun Cumhuriyet dönemindeki genel görünüm hakkında şunları kaydetti:
"Türkiye'nin modern bir devlet şekli olarak benimsenen cumhuriyet, demokratik bir rejim olarak benimsenmiştir. Cumhuriyetin ilanı ile birlikte bir ulus devlet inşa edilmiş ve daha radikal değişimlere hazırlıklı bir kadro ile yola devam edilmiştir. Tüm alanlarda bunun etkilerini görmek mümkündür. Eğitim sistemi tamamen değiştirilmiş ilköğretim zorunlu hale getirilerek kadın erkek ayrımı yapılmaksızın okur-yazar sayısı yüzde onlardan yüzde doksanlara çıkarılmıştır. Spor alanında da bu anlamda önemli adımlar atılmıştır."
"Atatürk'ün eğitim konusunda amaçlarını şu sözüyle çok açık ifade etmiştir" diyen Bilir, "Müspet ilimlerin temeline dayanan, güzel sanatları seven, fikir terbiyesinde olduğu kadar beden terbiyesinde de kabiliyeti artmış ve yükselmiş olan bahtiyar kuvvetli bir nesil yetiştirmek siyasetimizin açık bir gayesidir" demiştir."
DEVLET BÜTÇESİNDEN PARA AYRILIYOR
Bilir, sporun alt yapısının hazırlığına Atatürk döneminde başlanıldığını, 18 Ağustos 1923 tarihli hükümet programında spor konularına yer verildiğini ve batıdan spor kulüpleri, lig sistemi ve federasyon örgütlenmeleri modellerinin alındığını vurguladı.
16 Ocak 1924 tarihinde, Atatürk'ün başkanlığındaki Bakanlar Kurulunun kararlarını açıklayan Bilir, "Olimpiyat Oyunlarına Türk sporcularının katılabilmesi için bütçeden 17 Bin lira TİCİ' ye aktarılması kararlaştırılmıştır. Günün şartlarına göre asla küçümsenmeyecek bir rakamdı. Verilen bu destek ile yurt dışından futbol, güreş ve atletizm dallarında üç yabancı antrenör getirtilmiştir. Daha sonra hazineden bütçeye 50 Bin lira spora ödenek ayrılarak Türk sporcuları 1924 Paris Olimpiyatlarında genç Türkiye Cumhuriyetini temsil etmişlerdir. Bu Türk sporu için önemli bir olaydı" ifadesini kullandı.
CUMHURİYET SONRASI SPOR ÖRGÜTLERİ
Cumhuriyetin ilanından sonra 1922-1936 yılları arasına Türkiye İdman Cemiyeti İttifakı (TİCİ), 1936-1938 Türk Spor Kurumu (TSK), 1938-1986 Beden Terbiyesi Genel Müdürlüğü (BTGM), 1986-2011 Gençlik ve Spor Genel Müdürlüğü (GSGM) ve 2011 yılından itibaren de Gençlik ve Spor Bakanlığı (GSB) adı altında spor örgütlenmelerinin gerçekleştirildiğini sözlerine ekledi.
Bu konuşmalardan sonra soru yanıtlar bölümüne geçildi.
(vş)
