TMMOB Mimarlar Odası Adana Şube Başkanı Ozan Tüzün, Mimarlar Odası adına 5 Ocak Stadyum Alanının ve Adnan Menderes Kapalı Spor Salonunun geçmişi ve geleceği ile ilgili, endişelerini dile getirdi.

Tüzün, “Acil kent gündemi ve mekan önerisi” başlığı altında yaptığı açıklamada, 5 Ocak Stadı ile ilgili olarak, “Ülkemizde kimi yerlerde meydana getirilen ideolojik bakış açısını simgeleyen ‘millet bahçesi’ fikri ya da salt işlevsiz bir alana dönüştürülmesi endişesi ya da rant odaklı bir düzenleme ile karşılaşma riski toplumun gözlerini hep alanın üzerinde tutmasına neden olmaktadır” ifadesini kullandı.

TMMOB Mimarlar Odası Adana Şube Başkanı Ozan Tüzün, şunları kaydetti:

“Bugün idarecilerimizin gündeminde, Adana’nın Kurtuluşunun 100. Yılı olan 5 Ocak 2022 tarihi ve bu önemli yıldönümünde yapılacak etkinlikler bulunmaktadır. Bir yandan Adana Valiliği’nin de sürdürdüğü çalışmaların yanı sıra, Adana Büyükşehir

Belediyesi de, kentimizin düşman işgalinden kurtuluşunun 100.Yılında Kahramanlarımızın anılması için “Anıt Ve Çevre Düzenlemesi” ile ilgili yoğun çalışma içindedir.

Adana’nın kurtuluşunun 100.yılında kahramanlarımızın anılması, Adana Halkının tarihini sahiplenmesi, geçmişe olan saygı ve şükran duygularının vurgulanması amacıyla kentimize bir kamusal alanın kazandırılması amaçlanmaktadır.

Bu konuda yer seçimi çalışmaları sürerken Mimarlar Odası Adana Şubesi olarak önerimiz, 5 Ocak stadyumunun güneyinde, stadyum ve gençlik stadı boyunca süren sanatçılar parkının devamındaki alandır.

Bilindiği gibi Atatürk Parkından başlayan söz konusu aks, kuyumcular çarşısı ve stadyumun dış duvarları ile kesintiye uğramaktır. Bu alanın seçimiyle, Jansen planının, yukarıda vurguladığımız çok önemli ana yaya akslarından biri tamamlanmış olacaktır. Ayrıca bu alanda yapılacak düzenlemenin diğer alanları etkileyerek yönlendirmesi de mümkün görünmektedir. Temennimiz Valilik ve Büyükşehir Belediyesinin ortak bir proje geliştirmesi ve bu kıymetli kamusal alanın bu vesile ile kente kazandırılmasıdır.

Futbol maçlarında sezonun bitmesi ve yeni şehir stadyumunun tamamlanmasıyla kent içinde kalan stadyum alanı tüm kamuoyunu yakından ilgilendirmektedir. Adana Şehir Stadyumu da diğerleri gibi Erken Cumhuriyet Döneminde bir okul, bedensel ve ahlaki davranışların gelişeceği mekanlar olarak tasarlanan döneminin önemli nesnesidir. Mimar Apdullah Ziya Kozanoğlu tarafından iklim koşullarına uygun olarak tasarlanmış, 1938 yılında uygulanmış Türkiye’deki spor ihtiyacına cevap veren bir tesis olarak düşünülmüştür. Adana’nın ilk planlarında stadyum, yer aldığı bölge için yapılmıştır. Planın temel prensipleri içinde Seyhan Nehri’ne doğru uzanan araç yollarıyla karşılaşmayan hala kendini koruyan yeşil yaya aksları vardır ve stadyum bu akslarda konumlanan önemli bir yere sahiptir.

Adana’ya yapılacak yeni stadın temellerinin atılmasıyla mevcut stadyumun kent içindeki yüksek rantı alanla ilgili yeni tasarrufların gündeme gelmesine ve kamuoyunda infiale yol açmasına neden olmuştur. Rezidans ve Alışveriş Merkezi yapma hayalleri toplumun tepkisi ve yerel yöneticilerin desteği ile durdurulmuştur. TMMOB Şehir Plancıları Odası tarafından açılan dava ile konu tamamen kapanmış ve alan millet bahçesi olarak planlara işlenmiştir.

O günden bugüne konunun takipçisi olan Mimarlar Odası, toplumun tüm kesimlerini bilgilendirmeyi amaç edinerek desteklerini almış, bir yandan da alanın geleceğine dair somut örnek oluşturmak üzere fikir yarışması düzenlemiştir.

Yarışmaya gelen ve derece alan «gerek ilk imar planlarının ilkelerine uygun fikirler barındıran gerekse kentlinin hafızasına saygılı yaklaşımlar içeren» projeler görsel sunumlar haline getirilerek konu hakkında toplumun aydınlanması gayreti içinde olunmuştur.

Konu bugün yeni bir safhadadır. Spor müsabakalarının tamamlandığı, sezonun kapandığı, yeni stadyumun hizmete girdiği bu dönemde söz konusu alanın yeni işlevi ilgili belirsizlikler toplumu tedirginliğe sevk etmektedir.

Ülkemizde kimi yerlerde meydana getirilen ideolojik bakış açısını simgeleyen ‘millet bahçesi’ fikri ya da salt işlevsiz bir alana dönüştürülmesi endişesi ya da rant odaklı bir düzenleme ile karşılaşma riski toplumun gözlerini hep alanın üzerinde tutmasına neden olmaktadır.

Beklenti ise kente yeni bir kamusal mekan kazandırılması, mevcut çevre dokusunun iyileştirilmesi ve sirkülasyon önceliklerinin yeniden belirlenmesi yönündedir. Kentimizin ihtiyacı aktif spor ve kültürel alanlarla desteklenmiş, anıları gözeten bir düzenlemedir.

Alanla ilgili karar alma süreçlerine toplumun dahil edilmesini, idarelerin çevreye ve somut olarak söz konusu alan ile ilgili katılımcı bir anlayışı benimsemelerini istiyoruz. Kentliye ait bir alanın kentliye rağmen düzenlenmesi kabul edilemez. Kaliteli çevre kaliteli mimarlık üretme ve kaliteli mekanlar elde etmenin en önemli yöntemi proje yarışmalarıdır. Proje yarışmaları aynı zamanda katılımcılığa olanak sağlayan çok önemli bir yöntemdir. Taksim Meydanı’nın düzenlenmesindeki izlenen süreç güzel bir örnek olarak hafızalarımızdadır. Bu nedenle alana ilişkin kararlar toplumun gözetiminde alınmalıdır. Kentimizin kurtuluşunun 100. yıldönümü kentimize kamusal alan kazandırılmasında fırsata dönüştürülmelidir.

Adana Valiliği ve Büyükşehir Belediyesi ortak çalışma içine girerek bir yandan yeşil alan akslarının artmasına bir yandan 5 Ocak Stadyumunun geleceğine dair olumlu gelişmelere neden olabilirler.”

“ADANA ADNAN MENDERES KAPALI SPOR SALONUNUN BELİRSİZ AKIBETİ”

TMMOB Mimarlar Odası Adana Şube Başkanı Ozan Tüzün Adnan Menderes Kapalı Spor Salonu için de şunları ifade etyti:

“Söz konusu alan içinde yer alan ancak akıbeti belli olmayan, yıkım ihalesi içindeki varlığını bilmediğimiz Adana Adnan Menderes Kapalı Spor Salonu’na açmak istiyoruz. Geçtiğimiz aylarda söz konusu binanın tescili için başvurduğumuzu ancak Adana Koruma Kurulu’ndan ret cevabı aldığımızı bilgilerinize sunmak isteriz.

Bizim kanaatimize göre söz konusu bina, “Korunması Gerekli Taşınmaz Kültür Varlıklarının ve Sitlerin Tespit ve Tescili Hakkında Yönetmelikte Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik”in 3. Maddesinde yazılı “c) Tek yapılar için; taşınmazın sanat, mimari, tarihi, estetik, mahalli, dekoratif, simgesel, belgesel, işlevsel, maddi, hatıra, izlenim, özgünlük, teklik, nadirlik, homojenlik, onarılabilirlik değerlerinin yanı sıra, yapısal durum, malzeme, yapım teknolojisi, biçim bakımından özellik göstermesi, kent ve çevre kimliğine, dokusuna katkıda bulunması, yöresel yaşam biçimini yansıtması” koşuluna uymakta ve tescilli kültürel miras olmayı hak etmektedir.

1955 yılında yapımına başlanmış ve 1958 yılında hizmete açılmış olan binanın yapışılış amacı ile ilgili anlatımda, spor salonu olmakla birlikte kütüphane ve film gösteri salonu da bulunan yapı sadece spor kulüplerine değil vatandaşlarında sportif faaliyetlerini gerçekleştirmeleri için de planlanmıştır.

Yapıldığı dönemin teknik şartları düşünüldüğünde betonarme çerçeve sistemlerinin zarif bir mimari tarzda yapıldığı ve bu özenin yapının tümünde kendini hissettirdiği gözlemlenmektedir. Kolonlarla bölünmüş ve girişi arkat şeklinde geriye çekilmiş ön cephesi dairesel formdaki çatı örtüsü hem dönem özellikleri hem de Adana iklimine uyumlu olarak tanzim edilmiştir.

Çukurova’nın bereketli toprakları gibi Adana sporda da çok verimli bir kenttir. Güreş dalında dünya şampiyonu, basketbol da milli oyuncular, voleybolda efsane isimler, boksta Olimpiyat madalyalı sporcular, Balkan şampiyonu, Halter de Milli sporcular, hentbol, jimnastik, masa tenisi ve birçok dalda şampiyon sporcular Adana Kapalı Spor Salonu’ndan yetişmiştir. Amerika Birleşik Devletleri’nin dünyaca ünlü Harlem takımının gösteri maçları hafızalarda önemli bir yer teşkil eder. Ayrıca özellikle 70’li ve 80’li yıllarda yaygın olarak konser mekanı olarak da kullanılmış, Türk müziğinin önemli isimleri (Cem Karaca, Barış Manço, Ajda Pekkan, Edip Akbayram, Emel Sayın vb.) bu mekanda Adanalılar ile buluşmuştur. Çukurova Senfoni orkestrasının da kullandığı bu mekan kentin kültür ve sanat hafızasında önemli izler bırakmıştır. Söz konusu yapının, inşasından bugüne kadar yaklaşık 60 yıldır, kente ve bulunduğu çevreye sportif ve kültürel katkısı olmuştur. Birçok ulusal ve uluslararası spor organizasyonuna ev sahipliği yapmış olan yapının kent hafızasını güçlü tutabilmek ve gelecek nesillere bu duyguyu taşımak amacıyla tescil edilmesinin uygun olacağını düşünüyoruz. Talebimizden vazgeçmeyeceğimizi bu vesile ile kamuoyunun bilgilerine sunmak isteriz.”

(vş)