Belarus Cumhurbaşkanı Aleksander Lukaşenko, muhalif gazeteci Roman Protaseviç’in bir yolcu uçağına zorla iniş yaptırılarak gözaltına alınmasıyla ilgili ilk kez açıklama yaptı. Lukaşenko, gazeteci Protaseviç’in “kanlı bir isyan” çıkarma peşinde olduğunu öne sürdü.

Atina-Vilnius seferi yapan Ryanair havayollarına ait bir yolcu uçağına zorla Belarus’un başkenti Minsk’e iniş yaptıran Belarus yönetimi, özellikle Avrupa ülkeleri ve Amerika’dan sert eleştiriler aldı.

Bugün meclis önünde konuşma yapan Lukaşenko ise Protaseviç’in gözaltına alınmasına yönelik operasyonu savunarak, “Tahmin ettiğimiz gibi, ülke dışındaki ve içindeki kötü niyetli kişiler devlete saldırı yöntemlerini değiştirdi” dedi. Karşılaşılan durumu bir tür “hibrid savaş” olarak nitelendiren Lukaşenko ayrıca, “Birçok kırmızı çizgiyi geçtiler, sağduyuyu ve insan ahlakını yok saydılar” şeklinde konuştu.

Geçen yıl Belarus’ta demokrasi çağrısıyla düzenlenen protestoları bastırma çabası nedeniyle Amerika ve Avrupa Birliği’nin yaptırımlarıyla karşı karşıya kalan Belarus yönetiminin, 26 yaşındaki muhalif bir gazeteciyi gözaltına almak için uluslararası bir yolcu uçağına zorla iniş yaptırması eleştirilerin daha da büyümesine yol açtı.

Bugün meclis üyeleri önünde yaptığı konuşmada gözaltına alınan gazeteci Roman Protaseviç’in “kanlı bir isyan” planının peşinde olduğunu iddia eden Lukaşenko başka ayrıntı paylaşmadı.

Protaseviç’in annesi: “Yardım edin, yoksa onu öldürecekler”

Gözaltına alınması öncesinde Belarus dışında yaşayan Protaseviç’in sosyal medya üzerinden yaptığı paylaşımlar, Belarus’taki çalkantılarla haber yapan ve şu an sayısı oldukça azalan bağımsız haber kaynaklarından biri olarak görülüyordu.

Protaseviç, Pazartesi günü devlet televizyon kanalında yayınlanan bir görüntüde ülkedeki protestoları organize ettiği yönünde bir itiraf mesajı verdi. Ancak Belaruslu muhalifler, bu görüntüyü yalanlayarak, bunun, Protaseviç’in işkence gördüğünün bir kanıtı olduğunu savundu.

Genç gazetecinin annesi Natalia da aynı endişeleri dile getirdi. Polonyalı bir haber kanalına konuşan Natalia, “Bütün uluslararası camiaya sesleniyorum. Lütfen ayağa kalkın ve yardım edin. Size yalvarıyorum, çünkü onu öldürecekler” dedi.
Salı günü Belarus devlet kanalından yayınlanan bir başka videoda da, Protaseviç ile birlikte gözaltına alınan 23 yaşındaki öğrenci Sofya Sapega benzer bir itiraf mesajı paylaştı.

Söz konusu videolara da tepkiler yükselirken, Almanya hükümet sözcüsü Steffen Seibert, “Belarus yetkililerinin, mahkum tuttukları kişileri halk önünde sözde ‘itiraflara’ zorlamasını en güçlü şekilde kınıyoruz” ifadelerini kullandı.

Belaruslu yetkililer mahkumların haklarını ihlal ettikleri yönündeki suçlamaları reddediyor. Ancak hak savunucusu kuruluşlar geçen yıldan bu yana yüzlerce kişinin iftira mesajı vermeye zorlandığını ve haklarının istismar edildiğini ileri sürüyor.

AB’den havayollarına uyarı: “Belarus hava sahasından uzak durun”

Avrupa Birliği’nin hava sahalarından sorumlu biriminden bugün yapılan bir uyarı mesajında ise, havayolu şirketlerine Belarus hava sahasından mümkün olduğunca uzak durma çağrısı yapıldı.

Batılı ülkelerin hükümetleri de AB’den gelen uyarı çerçevesinde sınırları içindeki havayolları firmaları yöneticilerine ilgili uçuşların rotasını değiştirme çağrısı yaptı. Belarus havayollarına ait uçaklara yasak getirilmesinin yanı sıra başka yaptırımların da devreye sokulacağı belirtiliyor.

Belarus lideri Lukaşenko ise yaptırımlara sert yanıt vereceğini söyledi. Belarus Başbakanı Roman Golovçenko da yaptırımlara misilleme olarak ticari kısıtlamalar getirebilecekleri tehdidinde bulundu.

1994 yılından bu yana iktidarı elinde tutan 66 yaşındaki Lukaşenko, bugün meclis konuşmasında, protestoların Belarus’ta artık mümkün olmadığını iddia etti. Geçen yıl seçimlerin ardından galibiyet ilan eden Lukaşenko’ya karşı gelenler seçimlerin hileli olduğunu savunuyor.

2020 yılında haftalarca devam eden protestoların sonunda binlerce kişi gözaltına alınmıştı.

Protestoların yaşandığı sırada ülkeyi terk eden muhalif lider Svetlana Tsikhanoskaya ise son durumla ilgili olarak, “Bekleyecek birşey yok, bu terörü durdurmak zorundayız” diyerek protestoların yeniden alevleneceğini söyledi.(Kaynak:VOA)

(vş)