İlhak planının bakanlar kurulu gündemine alınacağı 1 Temmuz tarihi yaklaşırken hem Likud ve Mavi Beyaz partileri arasında, hem de Mavi Beyaz ittifakının içinde var olan görüş ayrılıkları aşılabilmiş değil.
İsrail’de Netanyahu liderliğindeki koalisyon hükümetinde Batı Şeria ve Ürdün Vadisi’ndeki Yahudi yerleşimlerine yönelik ilhak planının yarattığı çatlak devam ediyor.
Koalisyonun ikinci büyük ortağı olan Mavi ve Beyaz ittifakının lideri ve Savunma Bakanı Benny Gantz, Salı günü yaptığı bir konuşmada, hükümetin planı hayata geçirmek için Filistinlilerin işbirliğini beklemeyeceğini belirtti.
Gantz: Uluslararası toplumun ve ABD’nin görüşlerini dikkate almalıyız
İlhaka ilişkin olarak İsrail’le masaya oturmamayı tercih etmeleri halinde, Filistinliler olmadan yollarına devam edeceklerini belirten Gantz, ‘‘Filistin b.k çukuruna girmeyeceğiz, Filistinliler diyalog kurmamaya ve kendi b.k çukurlarında kalmaya devam ediyorlar’’ diye konuştu. Trump’ın barış planının sahada olup bitenlerini gerçekçi bir şekilde gören ilk plan olduğunu belirten Gantz, yapacakları şeyler kadar yapmayacakları şeylerin de sonuçları olacağını söyledi.
İsrail’in uluslararası toplumun ve Washington’un görüşlerini hesaba katması gerektiğini bir kez daha tekrarlayan Gantz, tercih ettikleri oranda Filistinlilerin de sürece dahil edilebileceğini kaydetti.
‘‘Çatışmayı sadece yönetmemiz yetmez, aynı zamanda ona şekil de vermeliyiz’’ diyen Savunma Bakanı, ‘‘İsrail’in kendi güvenliğinin kontrolünü elinde tutmasını sağlarken, İsrail Devleti’ni iki uluslu bir devlete dönüştürme tehlikesini mümkün olduğunca azaltmak için çalışacağız’’ ifadesini kullandı.
Gantz, ilhak planının hayata geçirilmesine ilişkin uyarılarda da bulunarak, bu adımın İsrail’in güvenliği üzerinde uzun vadeli etkileri olacağına, bu nedenle ‘‘karmaşık’’ planların sorumluluk bilinciyle yapılması gerektiğine dikkat çekti.
Mavi ve Beyaz partisinde görüş ayrılığı
Binyamin Netanyahu 1 Temmuz itibariyle bakanlar kurulunda tartışılması beklenen ilhak planı çerçevesinde İsrail’in Batı Şeria’nın yüzde 30’unu oluşturan Yahudi yerleşimlerinin ve Ürdün Vadisi’nin tek aşamada ilhak edilmesini istiyor. Mavi ve Beyaz ittifakı ise uluslararası toplumun ve bölge ülkelerinin muhtemel tepkilerine işaret ederek, sınırlı ve aşamalı bir ilhak planını savunuyor. Parti, ilhak planının kabulü için Filistinlilere toprakları arasında serbest dolaşım imkânı sunulması, ilhak edilen topraklarda yaşayan Filistinlilere eşit haklar verilmesi ve Filistin liderliğini yatıştırmak için para yardımında bulunulması gibi koşullar öne sürüyor.
The Jerusalem Post’un haberine göre, ismini vermeyen kıdemli bir Birleşmiş Milletler yetkilisi, İsrail Ordu Radyosu’na verdiği demeçte, Mavi ve Beyaz ittifakı üyesi Dışişleri Bakanı Gabi Ashkenazi’nin perde arkasından ilhak planının aleyhine çalıştığını iddia etti. Habere göre Gantz ve Ashkenazi ilhak planı konusunda bütünüyle hemfikir değiller. Gantz sınırlı bir ilhaka destek verirken, Dışişleri Bakanı Ashkenazi, ilhak planına Gantz’tan daha fazla itirazda bulunuyor.
Gündemde yeni bir seçim mi var?
İlhak planına yönelik itirazlarının ve süreci geciktirme çabalarının Mavi ve Beyaz ittifakına oy kaybettirdiği iddia ediliyor. Sputnik’in haberine göre yakın tarihli bir seçim anketinde, seçimin bugün tekrarlanması halinde Mavi ve Beyaz’ın sandalye sayısının 15’ten 13’e düşeceği, Netanyahu’nun liderliğindeki Likud’un ise 120 sandalyeli mecliste 41 sandalye kazanabileceği görüldü. Bu sonuçların Netanyahu’yu yeni bir seçim sürecine girerek, merkeze yakın Mavi ve Beyaz yerine diğer küçük sağcı partilerle, ilhak konusunda daha türdeş bir koalisyon kurmak konusunda cesaretlendirebileceği belirtiliyor.
İsrailliler koalisyon hükümetlerinin kurulamaması nedeniyle 2019 yılında üç kez sandık başına gitmiş, hükümet krizi Likud ve Mavi ve Beyaz partileri arasındaki anlaşmayla sağlanmıştı.
(VŞ)
