Birleşmiş Milletler Genel Sekreteri Antonio Guterres, 2021 yılının son altı ayını kapsayan 14’ncü IŞİD Raporu’nu Güvenlik Konseyi’ne sundu. 85 ayrı maddeden oluşan raporda, 2021'in ikinci yarısında IŞİD ve ortaklarının, uluslararası barış ve güvenliğe yönelik terör tehditlerini hala sürdürdüğü belirtildi.
IŞİD’in en fazla silahlı gücünün Suriye ile Irak sınırı arasında bulunduğu, bu bölgedeki terörist sayısının 6 bin ile 10 bin kişi arasında olduğunun tahmin edildiği belirtildi. IŞİD’in militan toplamak için aralarında internetin de bulunduğu farklı yöntemler uyguladığı, dünyanın farklı bölgelerinde IŞİD’den ilham alan kişiler olduğu belirtildi.
Son iki yıldır yaşanan salgın nedeniyle, aktif oldukları ülke hükümetlerinin terörle mücadele yerine salgınla mücadele etme önceliği yüzünden IŞİD’in bu durumu, yeniden militan ve para toplama fırsatına çevirip güçlendiği belirtildi.
BM Genel Sekreteri Guterres, IŞİD terör örgütünü önlemek ve teröre karşı koymak için uluslararası toplum ve çok taraflı işbirliğinin sürdürülmesi gerektiğini kaydetti. IŞİD’in başta küçük silahlar olmak her türlü silaha halen erişiminin sürdüğü, dünyanın bazı bölgelerinde uyuyan hücrelerin varlıklarını halen sürdürdüğü belirtildi.
BM Genel Sekreteri Guterres’in raporuna göre, IŞİD Suriye’deki teröre karşı olumlu gelişmelere rağmen hala aktif olmaya devam ediyor. Terörle mücadele operasyonları son zamanlarda saldırıları daha sınırlı kılsa da IŞİD, Suriye’de muhtemelen bölgesel operasyonlar düzenlemek üzere bazı bölgelerde saklanıp, militanlarına eğitim vermeye devam ediyor.
Grubun operasyonel lider kadrosu halen ağırlıklı olarak Suriye’de bulunuyor, çoğunlukla finansal ve lojistik destek sağlayan diğer liderlerinden bazılarıysa, komşu ülkelerde yaşıyor. Suriye ve Irak’taki bazı kamplarda IŞİD’in örtülü varlığı hissediliyor. IŞİD’in Humus'taki merkezi Badia Çölü’nde, daha küçük hücrelerse kuzeydoğuda ve daha az bir ölçüde de kuzeybatıda bulunan İdlib'de faaliyet gösteriyor.
ABD Başkanı Biden ve Başkan Yardımcısı Harris, Beyaz Saray güvenlik ekibiyle birlikte Suriye'nin kuzeybatısında düzenlenen operasyonu izliyor.
IŞİD’in lider kadrosu terör örgününe finans sağlamak için farklı ülkelerde farklı stratejiler uyguluyor. IŞİD’in Suriye -Irak kolunun elinde 25 milyon ile 50 milyon dolar arasında nakit para olduğu tahmin ediliyor. Bu paraların çoğunluğunun Irak’ta olduğu tahmin ediliyor. IŞİD, finans sağlamak için gasp, yağma ve fidye için adam kaçırma eylemlerini sürdürüyor.
Irak'ta kentlerde devam eden terörle mücadele çabaları olumlu sonuçlar verdi, IŞİD’in gücü azaldı. Bununla birlikte hücreler çölde ve kırsal bölgelerde hala aktif. IŞİD gizli ağlarını genişletmek için kentsel alanları da kullanıyor. IŞİD, Irak’ın bazı bölgelerinde yeniden konuşlandırılmak ve savaşma kapasitesini güçlendirmek için uygun koşullar arıyor.
Birçok uyuyan hücreyle birlikte kaleler ve tüneller inşa ettiği bildiriliyor. Anbar Çölü’nde yüzlerce IŞİD’linin bulunduğu biliniyor. IŞİD Irak'ta istikrarlı bir oranda saldırı yeteneğini sürdürdü. IŞİD, ‘vur kaç’ operasyonları, pusu ve yol kenarı bombalarıyla eylemlerini sürdürüyor
Afganistan’da yönetimi Taleban’ın devralmasına rağmen IŞİD bu ülkede varlığını sürdürdü. Afganistan'da Taleban'ın yönetimi devralmasıyla durum daha da kötüleşti, ülkedeki büyük miktarlarda silah ve diğer askeri teçhizat kontrol dışı kaldı. Afganistan’daki şiddetli ekonomik, finansal ve insani kriz, IŞİD ve ona bağlı kolları güçlendirebilir.
Rapora göre silahlar farklı terör örgütleri tarafından elde edilebilir, bu durumdan Afganistan'ın komşu ülkeleri de olumsuz olarak etkilenebilir. Afganistan'daki güvenlik ortamı 15 Ağustos'ta önemli ölçüde değişti. Taleban’ın ülkeyi devralması ülkedeki yabancı terörist savaşçıların faaliyetlerini engellemedi. Afganistan'daki IŞİD’in kolu, Sanaullah Ghafari tarafından yönetilmeye devam ediyor. Grup, ülkedeki kargaşadan faydalanıyor.
IŞİD liderliğinde kayıplar yaşansa da, terör ortakları Afrika'da üst düzeyde faaliyet ve saldırılar sürdürdü. IŞİD, Orta ve Doğu Afrika'da bölgesel bir terör tehdidi olarak ortaya çıkıyor. Fonların çoğalması, artan militan sayısı IŞİD’in bu bölgedeki terör eylemlerini de arttırıyor. Demokratik Kongo Cumhuriyeti ve Mozambik'teki IŞİD’le bağlantılı örgütler eylemlerini sürdürüyor.
Boko Haram da Afrika’da gücünü koruyup eylemlerini sürdürüyor. Tanzanya’da Abu Yasir Hassan liderliğindeki grubun 600 ila bin 200 militana sahip olduğu tahmin ediliyor. Libya'da, IŞİD'ın yeni hedef kitleleri cezbetmeyi başaramamasıyla terör faaliyetleri azaldı ancak siyasi konular acilen çözülmezse özellikle Fazzad bölgesinde IŞİD yeniden güçlenebilir. IŞİD’in Mısır'da kolu olan Ensar Beyt el-Makdis'in eylemleri azaldı. 2019 yılından beri süren etkin terörle mücadele operasyonları örgütün gücünü azalttı.
(vş)
