Norveç merkezli bir insan hakları örgütü 22 yaşındaki Mahsa Amini’nin ahlak polisi tarafından gözaltında tutulurken hayatını kaybetmesiyle başlayan ve haftalardır devam eden protestolarda aralarında çocukların da olduğu yaklaşık 200 kişinin hayatını kaybettiğini belirtti.

Protestolar Amini’nin 17 Eylül’deki cenaze töreniyle başlamıştı.

Norveç merkezli İran İnsan Hakları Örgütü, protestolarda aralarında 19 çocuğun da bulunduğu en az 185 kişinin yaşamını yitirdiğini belirtti.

Örgüt en fazla can kaybının Sistan ve Belucistan’da olduğunu da kaydetti.

İran’da yetkililerse protestoculara karşı gerçek mermi kullanıldığını reddediyor ve protestolardan Amerika ve İran’ın düşmanlarını sorumlu tutuyor.

Sosyal medyaya yansıyan görüntülerde protestolar haftanın son gününde de ülke genelinde devam etti.

İnsan hakları örgütlerine göre güvenlik güçlerince göz yaşartıcı gaz ve birçok durumda gerçek mermi kullanılmasına rağmen protestolara liseli kızlarla üniversite öğrencileri de katıldı.
Sosyal medyadaki bazı görüntülerde aktivistlerin toplu grev çağrıları sonrası bazı kentlerde dükkanların kapalı olması dikkat çekti.

Bu arada İran devlet televizyonu yayın sırasında hacklendi. Haberler sırasında bir maske ekranda belirdi ve ardından ülkenin dini lideri Ali Hamaney’in görüntüsü çevresinde alevlerle göründü.
Yayında ayrıca Amini’yle son protestolarda yaşamını yitiren 3 kadının fotoğrafları da gösterildi.

Ekranda “bize katıl ve isyan et” çağrısıyla “bizim gençliğimizin kanı sizin pençenizde akıyor” yazıları göründü.

Yayındaki bu kesinti birkaç saniye sürdü.

Amini, 13 Eylül’de Tahran’da uygunsuz giyindiği gerekçesiyle gözaltına alınmıştı. Üç gün sonra Tahran’daki bir hastanede yaşamını yitirdi.

Devlet raporunda Amini’nin var olan sağlık sorunları nedeniyle hayatını kaybettiği belirtilmiş, babası ölümünden polisi sorumlu tutmuştu.

Ailenin avukatı da saygın doktorların Amini’nin gözaltındayken dövüldüğüne inandıklarını kaydetmişti.

(vş)