Tahran ve Washington’un İran’ın nükleer programıyla ilgili uluslararası anlaşmaya yeniden dahil edilmesine yönelik görüşmeler Viyana’da devam ederken, Uluslararası Atom Enerjisi Kurumu’nun (IAEA) Rusya Daimi Temsilcisi Mikhail Ulyanov, tarafların uzlaşıya varılmasına yönelik çabaları hızlandırdıklarını belirtti.

İran yönetiminden ise, Amerika’daki İranlı tutsakların müzakereler kapsamında serbest bırakılmasının da talep edilebileceği işareti geldi.

İLGİLİ HABERLER
‘‘İran Müzakerelerinde Önemli Görüş Farklılıkları Sürüyor’’
Avusturya’nın başkenti Viyana’daki görüşmeleri yürüten üst düzey diplomatların bugünkü toplantısının ardından açıklamada bulunan Rus elçi Ulyanov, Amerika ve İran’ın nükleer anlaşmaya yeniden dahil edilmesi sürecini hızlandırma kararı alındığını kaydetti.

Twitter hesabından yaptığı açıklamada, “Görüşmeler, tarafların anlaşmanın orijinal halinin bütünüyle yeniden yürürlüğe koyulması hususunda ortak bir amaç güttüğünü ortaya koydu” diyen Rus elçi Ulyanov ayrıca, “Sürecin hızlandırılmasına karar verildi” ifadelerini kullandı.

İran’dan mahkum takasının gündeme gelebileceği işareti

Diğer taraftan, İran hükümetinin sözcüsü Ali Rabii ise bugün yaptığı açıklamada, Amerika ile İran arasında yeni bir mahkum takası daha yapılabileceğini, “Mahkum takası fikri her zaman gündemde” ifadeleriyle dile getirdi. Rabii, mahkumların serbest bırakılması talebinin “insani kaygılara” dayandığına da vurgu yaptı.

Amerika’da şu an cezaevinde bulunanların isimlerini güvenlik açısından açıklamayan Rabii, bu kişilerin sayısıyla ilgili bilgi de paylaşmadı ancak “İran’daki Amerikalı tutsakların sayısından daha fazla” olduğunun altını çizdi.

2019 yılında, Princeton Üniversitesi’nden Çin kökenli bir Amerikalı akademisyenin İran’da casusluk suçlamasıyla 3 yıl cezaevinde tutulmasının ardından serbest bırakıldığında, iki ülke arasında yapılan mahkum takasında İranlı yetkililer Amerika’da yaklaşık 20 İranlı mahkumun olduğunu ileri sürmüştü.

Washington ile Tahran arasında mahkum takasları, uzun süredir çeşitli konularda uzlaşmazlık içinde olan iki ülkenin ilişkileri açısından diplomatik bir ilerleme olarak yorumlanırkan, İran daha önce de bu alternatifi gündeme getirdi.

Natanz uranyum zenginleştirme tesisi

İran yargısının da olası bir takasa hazır olduğunu vurgulayan Ali Rabii’nin bugün yaptığı açıklama, mahkum takası konusunda İranlı yetkililerden son iki hafta içinde gelen ikinci mesaj oldu.

Geçen hafta yapılan ilk açıklamada İran Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Said Katipzade, Viyana’da devam eden görüşmelerin sonucunda büyük bir mahkum takasının gerçekleşmesini de umduklarını ifade etmişti.

Yeniden müzakere masasına getirilen İran’ın nükleer programının kısıtlanmasına yönelik uluslararası anlaşma 2015 yılında imzalandığında da Amerika ve İran arasında mahkum takası yapılması kararı alınmıştı.

İran basınında son günlerde çıkan haberlerde Amerika’da cezaevinde tutulan 7 İranlı’nın isimleri açıklandı. Amerikalı yetkililer de İran’dan, aralarında casusluk suçlamasıyla tutuklanan 46 yaşındaki işadamı Siamek Namazi ile eski UNICEF temsilcilerinden, 81 yaşındaki babası Bekir Namazi’nin de bulunduğu 10 Amerikalı tutsağın serbest bırakılmasını talep ediyor.

ABD ve İngiltere vatandaşı çevreci aktivist Murad Tahbaz ile İngiltere ve İran vatandaşı Nazanin Zaghari-Ratcliffe de İran’da casusluluk suçlamasıyla mahkum edilen batılı ülke vatandaşları arasında.

İran, çifte vatandaşlık hakkı tanımadığından, bu mahkumların vatandaşları oldukları diğer ülkelerden konsolosluk hizmeti alması da yasak.

Eski ABD Başkanı Donald Trump’ın ülkesini geri çektiği nükleer anlaşmaya Joe Biden yönetimi yeniden dahil olma çabasında. Ancak Biden, İran’ın anlaşmanın kurallarını ihlal etmeyi sonlandırması çağrısında bulunurken, İranlı yetkililer müzakerelerin ilerleyebilmesi için öncelikle Trump döneminde yürürlüğe koyulan yaptırımların kaldırılması talebinde bulunuyor.(Kaynak:VOA)

(vş)