Reuters haber ajansının ulaştığı bir rapora göre İran, Birleşmiş Milletler’e bağlı Uluslararası Atom Enerjisi Dairesi’nin (IAEA), ülkede bulunan uranyum parçacıklarının kökeniyle ilgili sorularını yanıtlamak için geçen uzun sürede çok az şey yaptı. Bu uranyum parçacıkları, İran’ın kuruma bildirmediği üç tesiste bulunmuştu.

Tahran’ın soruları yanıtlamadaki yavaşlığı, IAEA’nın 35 ülkeden oluşan yönetim kurulu gelecek hafta toplandığında, yeni bir diplomatik çatışmaya yol açabilir.

Batılı güçlerin Tahran'ı eleştiren bir karar alma yoluna gitmesi, 2015’te imzalanan nükleer anlaşmayı canlandırma çabalarına bir darbe daha indirebilir.

İran'ın nükleer gözlemciye tatmin edici cevaplar vermedeki başarısızlığını belgeleyen yeni üç aylık IAEA raporu, yönetim kurulu toplantısında ABD ve müttefikleri üzerinde İran'a karşı harekete geçme baskısını arttırıyor.

Tahran, geçen Mart’ta uranyum parçacıkları hakkındaki sorulara üç ay içinde açıklık getirme konusunda IAEA ile anlaşmıştı.

Ancak raporda, "İran, IAEA’nın bu bölgelerdeki bulgularıyla ilgili, teknik olarak inandırıcı açıklamalar sunmadı. Bu üç yerle ilgili güvenlik önlemleri sorunları sürüyor" ifadeleri kullanıldı.

Reuters’ın ulaştığı bir başka IAEA raporu, İran'ın yüzde 60’a kadar zenginleştirilmiş uranyum stoklarının tahminen 9,9 kilodan 43,1 kiloya arttığını bildirdi.

Bu oran, IAEA'nın "kaydadeğer miktar" diye tanımladığı, "nükleer patlayıcı cihaz üretme olasılığının dışlanamayacağı miktarda nükleer malzemeden" daha fazla. Yani teoride bu miktar, daha fazla zenginleştirilirmesi halinde, nükleer bomba üretmek için yeterli olarak tanımlanan orandan daha fazla.

Yüzde 60 saflıkta kaydadeğer miktar olarak tanımlanan uranyumun ağırlığı yaklaşık 42 kiloya denk.

İran her ne kadar uranyum stoklamasındaki sebeplerin tamamen barışçı olduğunu söylese de, Batılı güçler Tahran’ın nükleer bomba üretmeye yöneleceğinden korkuyor.

(vş)