Irak Kürt Bölgesel Yönetimi (IKBY), Ceyhan limanına uzanan petrol boru hattının yeniden devreye girmesi ve petrol ihracatının başlatılması yönündeki resmi talebi Türkiye'ye iletti.
IKBY tarafından yapılan açıklama, daha önce Reuters haber ajansının yayınladığı ve yaklaşık yedi haftadır kapalı olan boru hattından petrol akışının yeniden sağlanması için Türkiye'ye talepte bulunduğu yönündeki haberini doğrulamış oldu.
IKBY açıklamasında, “Hem IKBY Doğal Kaynaklar Bakanlığı hem de Irak Petrol Bakanlığı, petrol ihracatının yeniden başlatılması için Türkiye'nin yanıtını bekliyor” denildi.
Irak'ın BOTAŞ'a yönelik resmi talebi, konuya ilişkin bilgi sahibi dört kaynağa göre, IKBY'den ham petrol satın alan şirketlerin haftalar süren müzakereler sonrasında Irak devletine ait ham petrol pazarlama firması SOMO'yla Salı ve Çarşamba günü sözleşme imzalamalarını izledi.
Irak Petrol Bakanlığı ve T.C. Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı'ndan konuya ilişkin açıklama yapma taleplerine henüz yanıt gelmedi.
Türkiye, Uluslararası Ticaret Odası'nın tahkim kararı sonrasında 25 Mart'ta Ceyhan'a günde 450 bin varil hacmindeki petrol ihracatını durdurmuştu.
Uluslararası Ticaret Odası, Türkiye'nin Bağdat'a, 2014-2018 yılları arasında IKBY tarafından izinsiz petrol ihracatı yapıldığı gerekçesiyle 1 milyar 500 milyon dolar tazminat ödemesine karar vermişti.
Irak, petrol akışının yeniden sağlanmasına ilişkin anlaşma üzerinde haftalardır IKBY ile görüşmeler yürütmesi nedeniyle Türkiye'den boru hattının yeniden devreye sokulması talebinde bulunmayı ertelemişti.
IKBY, ham petrolünün SOMO tarafından pazarlanmasını kabul etti. Konuyla ilgili bilgi sahibi üç kişiye göre elde edilecek ihracat gelirinin IKBY'nin Birleşik Arap Emirlikleri'nde mevcut bir Citibank hesabına yatırılması kararlaştırıldı.
Reuters'ın da daha önce bildirdiği gibi Bağdat hükümetine denetleme erişimi sağlanacak.
SOMO'nun ayrıca IKBY ham petrolünü satın alanlarla olan sözleşmeleri de yeniden gözden geçirmesi gerekti.
Kaynaklardan biri, yeni imzalanan anlaşmalar üç aylık bir dönemi kapsadığını, ancak IKBY'nin petrol ticareti yapan firmalara olan büyük miktardaki borcunun ele alınmadığını söyledi.
Sektörden bir başka kaynaksa bölgedeki üreticilerin IKBY’nden borç ödemelerine öncelik vermesini talep ettiğini ve boru hattı yeniden açıldıktan sonra yeni yatırım ve azami ihracat akışının, borç ödemelerinin şeffaf ve düzenli olmasına bağlı olduğunu kaydetti.
Ancak boru hattının ne zaman yeniden açılacağı netlik kazanmış değil.
Ödemesi hükmedilen tazminatla ilgili müzakere arayışında olan Türkiye, kaynakların daha önce Reuters’a aktardığına göre petrol akışının başlaması öncesinde tahkimdeki meselelerin kalıcı çözüme kavuşturulmasını istiyor.
Norveç petrol firması DNO, boru hattının yeniden açılması konusunda, “Bazı konular var, bunların en önemlilerinden biri 14 Mayıs’ta Türkiye’de yapılacak olan cumhurbaşkanlığı seçimi ve seçimin ikinci tura kalma olasılığı” dedi.(Kaynak:VOA)
(vş)
