Cumhuriyet Halk Partisi (CHP) Niğde Milletvekili Ömer Fethi Gürer, Ocak ayında yürürlüğe giren marketler ve alışveriş merkezlerinde plastik poşetlerin ücretlendirilmesiyle ilgili olarak, Çevre ve Şehircilik Bakanlığına 2 farklı yazılı soru önergesi verdi. 

ÇEVRE KİRLİLİĞİ İLE MÜCADELE

Ülkemizde, plastik poşetlerin neden olduğu çevre kirliliğinin engellenmesi için çeşitli arayışların olduğuna dikkat çeken  Ömer Fethi Gürer, ?Ülkemizde poşetlerin ciddi çevre kirliliğine neden olduğu bilinmektedir. Bunun engellenmesi için arayışlarda vardır. Ülkemizde yıllık tüketilen poşet sayısı toplam kaç kilogramdır? Plastik poşetlerin 1 Ocak 2019 tarihi itibarinden ücretlendirilmesinin sebebi çevre kirliliğini azaltmak ise bu poşetler kullanılması devam ettiğine göre nasıl fayda sağlanacaktır? Sayısal azalma hedefleniyorsa bu bağlamda market görevlisinin sınırlı poşet vermesi çözüm değil midir? Bu uygulama ile çevre kirliliğini azaltmak amacıyla gelir elde edilecekse neden plastik poşetler tamamen yasaklanarak bu soruna çevreye zararsız bez torbalar ile çözüm üretilmemektedir? Poşet bedelleri bugüne kadar ücretsiz işyerleri tarafından verildiğine göre buradan elde edilen gelirlerin atıkların bertaraf edilmesi ile ilgili bir fon yaratılıp buraya yatırılarak atıklarla ilgili yatırımlarda kullanılması düşünülmekte midir?? şeklinde sorular yöneltti. 

35 MİLYAR ADET POŞET ÜRETİYORUZ 

CHP Milletvekili Gürer´in önergesini yanıtlayan Bakan Kurum, ?Türkiye´de plastik poşet üretim miktarı yıl bazında 30-35 milyar adet civarında olup, ortalama ağırlık olarak da 200.000 ton üretime karşılık gelmektedir. İstatistiki verilere göre, Türkiye´de bir kişi yılda ortalama 440 adet plastik poşet kullanmaktadır? dedi. 

SINIRLI POŞET UYGULAMASI BAŞARISIZ OLDU 

Gerçekleştirilecek uygulama neticesinde, alışverişler esnasında verilen poşetlerin çöp poşeti olarak kullanımının önüne geçilmesi ile çevrenin, korunması adına fayda sağlayacağının düşünüldüğünü belirten Çevre ve Şehircilik Bakanı Murat Kurum, ?Plastik poşetlerin azaltılmasına ilişkin evvelce ifa edilen çalışmalarda satış görevlilerince sınırlı poşet verilmesi denenmiş ancak, istenen fayda ve verimin sağlanamadığı tespit edilmiştir? dedi. 

ÇOK KULLANIMLIK TAŞIMA ÇANTA ÖNERİSİ 

Bakan Kurum, ?Ülkemizde plastik poşeti yasaklamaktan ziyade, insanımızın daha bilinçli bir tüketici olmasını sağlamak amacıyla ücretlendirme yapılması tercih edilmiştir. Bakanlık olarak; malzeme cinsine yönlendirme yapmadan, çok kullanımlık taşıma çantalarının kullanılmasını önermekteyiz? ifadelerini kullandı. 

ÜCRETLİ POŞET UYGULAMASINDAN MUAF TUTULAN SEKTÖRLER 

CHP Niğde Milletvekili Ömer Fethi Gürer, plastik poşetlerin ücretlendirilmesiyle ilgili uygulama kapsamında yönelttiği bir diğer soru önergesinde ise ?Marketlerde ücretli poşet uygulamasından muaf tutulan sektörler hangileridir? Bu sektörlerin poşetlerin kullanımının ücrete tabi olmamasının nedenleri nelerdir? Ücretli poşet uygulamasından elde edilecek gelirlerin çevre ve şehircilik alanlarında kullanılacağına dair kesin hükümler bulunmakta mıdır? Başka alanlarla kullanımı söz konusu mudur?? şeklindeki sorulara yanıt istedi. 

Bakan Kurum ise ?Plastik Poşetlerin Ücretlendirilmesine İlişkin Usul ve Esaslar 09/01/2019 tarihi itibariyle yayımlanmış olup bahse konu Usul ve Esasların Kapsam Bölümünün 2 inci madde 2 inci fıkrasında plastik poşet ücretlendirmesinden muaf tutulan poşetlerin kullanım alanları ve muafiyet özellikleri belirtilmiştir. Bahse konu muafiyete dahil sektörler belirlenirken söz konusu ücretlendirmeyi gerçekleştiren Avrupa Birliği ülkelerinin uygulamaları da dikkate alınmıştır? diye konuştu. 

Bakan Kurum, Çevre Kanunu ve Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun´un 8´nci maddesiyle 2872 sayılı Kanuna eklenen Geri Kazanım Katılım Payı Bölümü Ek Madde 11´de yer alan "...Geri kazanım katılım payları ürünün piyasaya sürüldüğü tarihi takip eden ayın onbeşine kadar Bakanlığa beyan edilir ve beyanı takip eden ikinci ayın son gününe kadar Bakanlık Merkez Saymanlık Müdürlüğü hesabına ödenir... " hükmüne de dikkat çekti.

Bakan Kurum ayrıca, ?Çevre gelirlerinin kullanımına ilişkin hükümler Çevre Kanunu´nun 18´inci maddesiyle düzenlenmiş olup, geri kazanım katılım payına ilişkin tutar da belirlenen esaslar doğrultusunda kullanılacaktır. Geri Kazanım Katılım Payının tahsili ve kullanımına yönelik gerekli alt düzenleme çalışmalarına Bakanlığımızca devam edilmektedir? ifadelerini kullandı. 

Poşetlerin kağıt veya bez olarak ücretsiz verilmesi yönünde bir karar verilmesi gerektiğini söyleyen Gürer, ?Poşetler kağıt ve bez olarak ücretsiz verilseydi gerçekten amacın çevre olduğuna ikna olurduk. Giderek olağanlaşma ile bir süre sonra eski kullanım rakamlarına dönülmesi de olağanlaşır ama tüketimi azaltıp tümden yok etmekse toplumsal bilinçlendirme ve eğitimle olur. Çevre ve doğa eğitimi sıradan değil zorunlu noktaya taşınmalıdır. Sabun köpüğü gibi geçici değil sürekli ve etkili yöntemlerle mücadele sağlanmalıdır? dedi.(Öİ)