Geçen hafta dünya çapında kaydedilen can kayıplarının ise 4. kez bir önceki haftaya kıyasla yüzde 7 düşüş kaydederek 59 bin olduğu bildirildi.

WHO son epidemiyolojik raporunda, koronavirüsün diğer varyantlarına göre daha hızlı bulaşması diğerlerinden ayrılan ve son salgın dalgalarına neden olan Delta varyantına karşı uyarıda bulundu. Söz konusu varyant, WHO uzmanları tarafından yapılan virüsün epidemiyolojik gözlemine göre, dünya genelinde enfeksiyonların yüzde 90’ına neden olarak yaygın bir hale geldi.

WHO raporunda, Afrika’nın geçen hafta kaydedilen yeni vaka sayılarının, önceki haftaya göre yüzde 4 artış gösterdiği tek bölge olduğu belirtiliyor. Diğer yandan, Orta Doğu yüzde 22 ile en büyük düşüşü kaydederken, onu yüzde 16 ile Güney Asya ve yüzde 11 ile Doğu Asya izliyor. Yeni vaka sayılarının hala haftada bir milyon vaka eşiğinin üstünde olduğu Avrupa ve ABD’de ise sırasıyla yüzde 4 ve yüzde 7 düşüş kaydedildi.

Diğer yandan, ABD Gıda ve İlaç Dairesi (FDA) çarşamba akşamı yaptığı açıklamada, Pfizer/BioNTech aşısının üçüncü dozunu tüm nüfusa uygulanması talebini reddeden Danışma Komitesi uzmanlarının yayınladığı, üçüncü dozun kullanımının 65 yaş üstü kişiler ve virüse karşı ciddi enfeksiyon riski olan gruplardaki kişilere sınırlı tutulmasına yönelik tavsiyelerini benimsemekte gecikmediler. Uzmanlar verdikleri tavsiyede üçüncü dozun, ikinci dozdan en az 6 ay sonra verilmesini tavsiye etti.

ABD yönetimi, FDA’nın üçüncü dozun uygulama kapsamının tüm nüfus için genişletilmesini kabul etmesini umuyordu ancak FDA’nın genellikle tavsiyelerine göre hareket ettiği uzmanların çoğunluğu, üretici şirketin talebini reddetti. FDA’nın kararı ABD hükümetinin aşı planında bir aksaklık oluşturdu. Zira ABD Başkanı Joe Biden, geçen ayın ortalarında yaptığı bir açıklamada, tüm vatandaşların bu hafta başından itibaren üçüncü dozu almaya başlayabileceğini duyurmuştu.

Beyaz Saray Baş Tıbbi Danışmanı Dr. Anthony Fauci, bu konuda son sözü söyleyecek olan ABD Hastalık Kontrol ve Önleme Merkezi’nin (CDC) üçüncü dozun uygulanmasını onaylama kararı alabileceğini ima etmişti.

ABD’li uzmanların çoğu hala yaşlılara, huzurevindeki kişilere ve sağlık personeline ekstra doz verme düşüncesine sahipken, CDC’de bu konuya yönelik yapılan tartışmalar aşının üçüncü dozunun gerekli olup olmadığına karar verilmesinin ne kadar zor olduğunu gösteriyor. Bir yandan, Kovid-19’a karşı onaylanmış tüm aşılar, ciddi semptomların görüldüğü enfeksiyon, hastaneye yatış ve ölümlere karşı hala yeterli koruma sağlarken diğer yandan, aşı dozları tamamlanan kişilerde hala düşük tehlike oranına sahip enfeksiyonların gerçekleştiği ve bağışıklık korumasının azaldığı biliniyor. Bununla birlikte, bilim çevreleri şu ana kadar mevcut kanıtların bu konuyu çözmek için yeterli olup olmadığı konusunda fikir ayrılığı yaşıyor.

Diğer yandan, 6 ay veya daha uzun bir süre önce Pfizer aşısının iki dozunu da yaptıran ABD’lilerin sayısının 22 milyona ulaştığını ve bu kişilerin neredeyse yarısının 65 yaşın üstü kişiler olduğunu hatırlatmak gerekiyor.

FDA, Pfizer aşısının üçüncü dozunun verilmesine onay verilmesi durumunda, daha önce farklı bir aşıdan iki doz alan kişilere uygulanmamasını tavsiye etmişti. Diğer yandan FDA’nın yakında Moderna ve Johnson&Johnson aşılarının üçüncü dozunun uygulanıp uygulanmayacağını karar vermesi bekleniyor.

FDA, ABD’de günlük aşılama oranının Nisan ayı ortasında 3,4 milyon doza ulaşmasının ardından şu anda 750 bin doz aralığında olduğunu belirtti.

Diğer yandan WHO, fakir ülkeler vatandaşlarına hala ilk dozu sağlayamazken zengin ülkelerde üçüncü dozun tüm vatandaşlara uygulanması fikrine itiraz etmişti.

Avrupa İlaç Ajansı (EMA), Pfizer aşısının üçüncü dozunun verilmesi ve tüm nüfusa uygulanmasına ilişkin kararını önümüzdeki ayın başlarında açıklaması bekleniyor. EMA bu ayın başında Pfizer/BioNTech, Moderna ve Johnson&Johnson şirketlerinin ek doz uygulamasını yetişkin nüfus için genelleştirme taleplerini değerlendirmeye başladı.

Bunun yanı sıra, uluslararası bir bilimsel araştırma, koronavirüsün bağışıklık sistemi hücrelerinde bulunan Lektin proteini sayesinde, bronşlarda daha kolay ve hızlı yayıldığını ortaya çıkardı. Söz konusu çalışma San Francisco’daki Biyoteknoloji Araştırma Merkezi tarafından denetlendi ve Nature dergisinin son sayısında yayınlandı. Çalışma, virüsün bağışıklık sistemi hücrelerine girmesine yardımcı olan bu maddenin etkisini açıklayarak, virüsün solunum sisteminde kolayca yayılmak için kullandığı mekanizmalardan birini ortaya çıkarmış oldu.(Kaynak Şevki Er-Reyyis)(CO)