ÖSYM Başkanlığı’nın, pandemi sürecine rağmen sınav başvuru ücretlerine yüzde 29 oranında zam yapması tartışılırken, CHP İstanbul Milletvekili Av. Mahmut Tanal, sınav ücretlerinin tamamen kaldırılması amacıyla TBMM Başkanlığı’na kanun teklifi sundu.
GİDERLERİN ADAYLARDAN TAHLİS EDİLMESİ HUKUKA AYKIRI
Tanal’ın hazırladığı kanun teklifinin gerekçesinde, ÖSYM tarafından yılda yaklaşık 50 farklı sınavın düzenlendiği belirtildi.
Sınavların hazırlanması, sınav evraklarının basılması, sınav evraklarının sınav merkezlerine ulaşımının sağlanması, sınav güvenliği ve organizasyonu için yapılan harcamalar, sınavın gerçekleştirilmesi esnasında görev alan kişilere yapılan ödemeler, yatırım harcamaları, maaş ve sosyal güvenlik giderleri dâhil olmak üzere ÖSYM Başkanlığı’na bağlı personellerin giderlerinin, elektrik, su, ısınma, ulaştırma, mal/hizmet alımlarının, kuruma ait her türlü kurumsal giderlerin sınava girecek adaylardan tahsil edilen sınav ücretleri ile karşılandığının hatırlatıldığı gerekçede, bu durumun hukuka ve hakkaniyete aykırı durumların ortaya çıkmasına sebep olduğuna dikkat çekildi.
ÜCRETTEN DOLAYI SINAVA GİRMEKTEN VAZGEÇİYORLAR
ÖSYM Başkanlığı tarafından gerçekleştirilen sınavların adaylar açısından büyük öneme haiz olduğunun vurgulandığı gerekçede, “Hayatlarını idame ettirebilmek, bir meslek sahibi olabilmek ya da istenilen yerde, istenilen eğitimi alabilmeleri için adayların yapılan sınavlara katılımları zorunludur. Öncelikle Yükseköğretim Kurumu Sınavları, sonrasında Kamu Personeli Seçme Sınavları, Dikey Geçiş Sınavı, Yabancı Dil Bilgisi Seviye Tespit Sınavı, Tıpta Uzmanlık Eğitimi Giriş Sınavı gibi birçok sınava katılan adaylar her bir sınav için ayrı bir sınav giriş ücreti ödemektedir. Ancak maddi yoksunluğu bulunan kişiler, kimi zaman sınav giriş ücretlerinden dolayı sınava girmekten vazgeçebilmektedir” denildi.
SOSYAL DEVLET İLKESİYLE ÇELİŞİYOR
Sosyal devlet ilkesinin vurgulandığı Anayasa’nın 2. maddesinin, eşitlik ilkesini içeren Anayasa’nın 10. maddesinin, eğitim ve öğretim hakkının düzenlediği Anayasa’nın 42. maddesinin anımsatıldığı gerekçede, “Anayasamızın hükümleri esas alındığında kişilerin belirlenen sınav ücretlerinden dolayı sınavlara katılamaması, kişiler arasında eşitsizliğe sebep olmakta; eğitim hakkının ihlaline yol açmaktadır. Temel hak ve hürriyetlere zarar vermektedir ve sosyal devlet ilkesi ile tamamen çelişmektedir” ifadelerine yer verildi.
KORONAVİRÜS HATIRLATMASI
Etkisi hala devam eden Covid-19 salgını ile ilgili alınan tedbirlerin birçok vatandaşın ekonomik olarak zor durumda kalmasına sebep olduğunun dile getirildiği gerekçede, şöyle denildi: “Birçok vatandaşımız işsiz kalmış, eksik ödemelerle çalışmak zorunda kalmışlardır. Ekonomik olarak geçimini dahi sürdüremeyen hanelerimizde, ÖSYM Başkanlığı tarafından hazırlanan sınavlara katılması gereken öğrenciler, vatandaşlar bulunmaktadır. Hatta bir hane içinde birden fazla aynı sınava girecek kişiler bulunmaktadır. Covid-19 tedbirleri göz önüne alınarak sosyal devlet ilkesi gereğince sınav giriş ücretlerinde indirim yapılması gerekirken zamlar yapılmaktadır.
SINAV GİRİŞ ÜCRETLERİ ADAYLARDAN TAHSİL EDİLMEMELİ
CHP’li vekil Mahmut Tanal’ın Meclis Başkanlığı’na sunduğu teklifin gerekçesinde şöyle devam edildi: “Hem Anayasamızın belirtilen maddeleri gereğince hem de İnsan Hakları Evrensel Beyannamesi’nin ‘Herkes eğitim hakkına sahiptir’ hükmünü içeren 26. maddesi, 30 maddesi, Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi’ne ek 1 No’lu Protokol’ün ‘Hiç kimse eğitim hakkında yoksun bırakılamaz’ hükmünün yer aldığı 2. maddesi esas alındığında ülkemizdeki hiçbir öğrencinin, vatandaşın maddi yoksunluğundan dolayı sınavlara katılamaması dolayısıyla eğitim hakkını kullanamaması kabul edilemezdir niteliktedir. Sınav giriş ücretlerinin sınava girecek adaylardan tahsil edilmemesi gerekir. Kanun teklifimizle de kişilerin eğitim hakkının ihlaline sebep işbu durumun ortadan kaldırılması hedeflenmektedir.”
(VŞ)
