Salgın sürecinden en olumsuz etkilenen kesimlerin başında gelen esnafların sorunlarını çözebilmek amacıyla CHP Genel Başkanı Kemal Kılıçdaroğlu’nun ilk imzacısı olduğu ve tüm milletvekillerinin imzaladığı 9 maddelik kanun teklifi TBMM Başkanlığı’na sunuldu. Yeni bir sicil affını ve stopaj vergisinin kaldırılmasını öngören Teklifin gerekçesinde, “Bu dönemde sosyal desteklerden yoksun kalan esnafımızın hem girdi maliyetini, hem de yaşam maliyetini artıracak şekilde, örneğin; elektrik, doğalgaz ve kullandığı benzeri temel mal ve hizmetlerin fiyatlarına da insafsızca zamlar yapılmıştır” denildi.
CHP Genel Başkanı Kemal Kılıçdaroğlu’nun ilk imzacısı olduğu ve tüm CHP’li milletvekillerinin imzaladığı kanun teklifi, salgın sürecinden olumsuz etkilenen esnafların sorunlarının çözümünü amaçlıyor. Teklif, esnafın stopaj vergisinin kaldırılmasını, esnafın krediye erişiminin önündeki engellerin kaldırılmasını, AVM’lerin haftanın bir günü çalışmamasını, kamu kurumlarının kira alacaklarının ertelenmesini içeriyor. Teklifin gerekçesinde, “Koronavirüsle mücadele sürecinde sosyal devletin devreye girip işyerleri kapatılan ya da kapatılmadığı halde alınan önlemlerden olumsuz etkilenen esnafımıza, hayatını ve işini sürdürebilmesini sağlayacak destekler vermesi gerekiyordu. Ancak iktidar bu tür sosyal desteklerden öte başta esnafımız olmak üzere alınan kararlardan olumsuz etkilenen tüm kesimleri bankalardan borçlanmaya teşvik etmiş, üç aylık bir dönemin vergi ve sigorta primlerinin ödemesini yılın son çeyreğine ötelemiştir. Ayrıca bu dönemde sosyal desteklerden yoksun kalan esnafımızın hem girdi maliyetini, hem de yaşam maliyetini artıracak şekilde, örneğin; elektrik, doğalgaz ve kullandığı benzeri temel mal ve hizmetlerin fiyatlarına da insafsızca zamlar yapılmıştır” denildi. Gerekçede, şunlar kaydedildi:
“ESNAFIN İŞ HACMİ SALGIN ÖNCESİNDEKİ DÜZEYDE DEĞİL”
“Ülkenin, Haziran 2020 itibariyle yeniden normal ekonomik düzenine döneceği açıklanmış, ancak hastalığın özellikle de son aylarda yeniden hızlı bir artış eğilimine girmesi bu girişimin fiilen başarısızlığa uğramasına yol açmıştır. İşyerleri açık olmasına rağmen esnafımızın iş hacmi salgın öncesindeki düzeye gelememiştir. Resmi açıklamalara göre, mücbir sebep ilan edilerek salgından etkilenen işyerlerinin bu yılın son çeyreğinde ödenmek üzere ertelenen SGK prim borcu 40 milyar TL, vergi borcu 29,4 milyar TL düzeyindedir. Bu tutarların bu yılın son çeyreğinde (Ekim-Kasım ve Aralık aylarında) ödenmesi gerekmektedir. Oysa esnaf ve sanatkârlarımız normal koşullara henüz dönememekte ve birçoğu günlerce “siftah yapamadan” evine varmaktadır. Bu koşullardaki esnafımız bu yılın son çeyreğinde hem normal vergi ve sigorta primlerini, hem de ertelenen vergi ve sigorta primi borçlarını ödemek zorundadır.
“YENİ BİR SİCİL AFFI”
İktidar, Mart ve Haziran aylarında aldığı iki ayrı kararla esnafımızın kredi borçlarının ertelenmesine olanak sağlamıştır. Yine resmi açıklamalara göre; ertelenen kredi miktarı 122,3 milyar TL düzeyindedir. Ertelenen bu kredilerin geri ödemeleri önümüzdeki dönemde başlamak zorundadır. Salgının esnaf ve sanatkârlarımız üzerindeki olumsuz etkisini azaltmak amacıyla hazırlanan yasa teklifimizle, salgının ekonomiyi giderek olumsuz etkilediği, esnaf ve sanatkârlarımızın ödeme gücünün oldukça azaldığı bu dönemde, ödemeleri yılın son çeyreğine ertelenen sigorta primi ve vergi borçlarının faizsiz olarak beş yılda ve yılda bir defa taksit ödenecek şekilde yeniden yapılandırılması önerilmektedir. Aynı şekilde esnaf ve sanatkarlara kullandırılan ve ödemeleri altı ay ertelenen kredilerin, yeniden faizsiz olarak ve bir yıl daha ertelenmesi önerilmektedir. Önceki aylarda ödeme güçlüğü çekmiş olan esnaf ve sanatkârlarımızın, zamanında ödeyemedikleri kredi ve kredi kartı borcu, karşılıksız çek, protesto edilen senetler nedeniyle çoğunun kredi sicili bozulmuştur. Bu nedenle birçok vatandaşımız yeni krediye erişememektedir. Teklifimizle yeni bir sicil affı getirilerek bu vatandaşlarımızın krediye erişimlerinin önündeki engeller kaldırılmaktadır. Teklifimizle, esnaf ve sanatkârlarımızın önemli bir gider kalemi olan kira ödemelerinden gelir vergisi stopajı yapma yükümlülükleri kaldırılarak, işyeri kira gelirlerinin de konut kiralarında olduğu gibi kiralayan tarafından beyan edilerek ödenmesi esası önerilmektedir.
“OKUL KANTİNİ İŞLETMECİLERİNDEN KİRA ALINMAMALI”
Alışveriş merkezleri (AVM), çalışma saatlerinin uzunluğu ve fiziki avantajları nedeniyle birçok ilimizde esnaf ve sanatkârımızın üretim, satış olanaklarını büyük ölçüde elinden almış, ticari yaşamda gün geçtikçe derinleşen dengesizlikler doğurmuştur. Küçük esnafımızın üzerindeki olumsuz etkisini biraz olsun azaltabilmek için AVM’lerin yöresel koşullar da dikkate alınarak haftada bir gün tatil edilmesini teklif ediyoruz. Esnafımızın bir kısmı kamuya ait taşınmazlarda kiracı konumunda bulunmaktadır. Salgına karşı alınan önlemlerden olumsuz etkilenen bu esnafımızdan bir yıl süreyle kira alınmaması öngörülmektedir. Ayrıca salgına karşı alınan önlemler kapsamında işyerleri kapatılan esnafımıza kapalı kaldıkları süreyle sınırlı olmak üzere bütçeden kira yardımı yapılması esası getirilmektedir. Okulların normal bir eğitim düzeyine geçememiş olması, kantinci esnafımızı olumsuz etkilemiştir. Devlete bağlı okul kantinleri Mart 2020’den bu yana faaliyette bulunamamaktadır. Okul kantinlerinin işletmecilerinden on iki ay süreyle kira alınmaması önerilmektedir.”
(VŞ)
