Hazine ve Maliye Bakanı Berat Albayrak’ın, "2020’de çok daha fazla değişim hamlesi göreceğiz" sözlerinin bazı sektörlerde vergi indirimine mi gidilecek? sorusunu akıllara getirdiğine dikkat çeken Cumhuriyet Halk Partisi (CHP) İzmir Milletvekili Kani Beko, kötüye giden ekonomik süreçlerde bunun siyasi iktidarlar tarafından sıklıkla başvurulan bir yol olduğunu söyledi. Şirketlerden alınan vergi gelirleri düştükçe, hükümetin çareyi dolaylı vergileri artırmakta bulduğunu belirten Beko, iktidarın hoşlanmadığı alkol ve tütünden yüzde 80’i aşan vergi aldığını hatırlattı. Vergi yükünün çalışanların sırtında olduğunu belirten Beko, ekonomiyi iyi yönetemeyen iktidarın bazı sektörlerde vergi indirimine gidebileceğini ileri sürdü.
Hükümetin bir yandan ekonomik durgunluğun şirketler üzerindeki olumsuz etkilerini hafifletmek için vergi afları düzenlerken, diğer yandan çalışanlar üzerindeki vergi yükünü artırdığını savunan CHP’li Beko, “Çalışanların maaş ve ücretleri üzerinden kesilen gelir vergisi ile alkolden sigaraya, beyaz eşyadan mobilyaya kadar pek çok alanda uygulanan dolaylı vergiler, 2020 yılında da vergi gelirlerinin yaklaşık yüzde 80'ini oluşturacak. Hükümet 2020'de toplam vergi gelirlerinin yaklaşık yüzde 70'inin dolaylı vergilerden elde edilmeyi hedefliyor” dedi.
RAKIYA ÖDENEN PARANIN YÜZDE 82,5’U VERGİ
Alkol ve sigardan alınan vergilerin yüksekliğine dikkat çeken CHP’li Beko, “Alkollü içkilerde yüzde 80’i aşan, tütün ve sigara ürünlerinde ise yaklaşık yüzde 70’lik vergi yükü bulunuyor. Son 10 yılda Türkiye’nin ‘yerli içkisi’ sayılan rakının 70’lik fiyatı 23 TL’den 142 TL’ye çıkarken, bu fiyatın yüzde 82,5’i dolaylı vergi olarak devletin kasasına gidiyor. Sigarada da durum farklı değil” ifadelerini kullandı. Vergi uzmanlarının tespitlerini paylaşan CHP’li Beko, AKP iktidarı döneminde 2006-2018 yılları arasında sigaraya 423,4 milyar TL ödenirken, bunun 340,3 milyar TL’sinin ÖTV ve KDV olarak devlete kaldığı bilgisini verdi.
AKP, ALKOL VE SİGARA İÇENLERİ CEZALANDIRIYOR!
Dolaylı vergilerin ana kaynaklarından olan alkol ve sigara içenleri sözde cezalandırılmayı amaçlayan iktidarın, sıkışınca bu vergileri artırdığını savunan CHP İzmir Milletvekili Kani Beko, şunları paylaştı: “Bununla birlikte çok geniş kesimler tarafından tüketilen bu ürünlere uygulanan vergilerin Hazine’ye anında gelir olarak yazılması, iktidarın bütçe hedeflerini tutturması için sürekli kullanabileceği bir kaynak yaratıyor. Ancak ekonomi kötüye gidince bu gelir kaynağının önemini hatırlamış gibi görünüyor. Alkol ve tütünü yasaklamaya kalkan iktidar, sıkışınca bu düşünceden vazgeçiyor. İktidar alkol ve tütünden aldığı dolaylı vergiyi seviyor. Çünkü dolaylı vergiler çok kolay toplanıyor ve en önemlisi de anında gelir olarak Hazine’ye yansıyor. Dolaylı vergilere zam yapıldığında, hemen sonraki ay bu bütçeye yansımaya başlıyor. Ancak Gelir ve Kurumlar Vergisi gibi dolaysız vergilerde artış yapıldığında, en erken bir yıl sonra bütçeye yansıyor.”
ÇALIŞANLARIN ÜCRETLERİNDEN DİREK YÜZDE 95 KESİLİYOR
Modern vergi sistemine göre vergilerin herkesten geliri oranında alınması gerektiğinin altını çizen Beko, dolaylı vergilerde böyle bir düzenlemenin bulunmadığına vurgu yaptı. En yoksul ile en zenginin hizmet alımı konusunda aynı oranda vergi ödemesinin adil olmadığını belirten Beko, “Türkiye’deki tablo, bu açıdan Avrupa Birliği’nin tam tersi. Avrupa İstatistik Ofisi (Eurostat) verilerine göre Avrupa Birliği’nde dolaylı vergilerin toplam vergi gelirleri içerisindeki payı yüzde 30-35 civarında. Türkiye’de toplanan Gelir Vergisi’nin de yüzde 95’inin çalışanların ücretlerinden direkt kesiliyor. Şirketleşmemiş esnaf, zanaatkar ve ticaret erbabından kesilen Gelir Vergisi ise yalnızca yüzde 5” diye konuştu.
Hazine ve Maliye Bakanlığı'nın, 2019 yılı için öngördüğü 756,5 milyar TL'lik vergi geliri hedeflediğini ancak bu hedeften 83 milyar TL'lik bir gedik oluştuğunu belirten Beko, ekonomideki daralma ve işletmelerin nakit sıkıntılarının yanı sıra her yıl bir vergi affı veya borç yapılandırma düzenlemesinin gelmesinin şirketlerden vergi tahsilatını zorlaştırmasına dikkat çekti. Piyasalarda yeni bir vergi affı beklentisinin oluşabileceğini belirten Beko, şirketlerden alınan vergi gelirleri düştükçe, hükümetin çareyi dolaylı vergileri artırmakta bulduğunu söyledi.(CO)
