Örgütün Avrupa ve Orta Asya program koordinatörü Gulnoza Said, erişim yasağını “Türkiye’nin gelecek yıl seçimlere hazırlandığı bir sırada eleştirel medyayı susturmaya yönelik son girişimi” olarak niteledi.
Merkezi New York’ta bulunan CPJ’in Avrupa ve Orta Asya Program Koordinatörü Gulnoza Said, “Türk yetkililerin Voice of America ve Deutsche Welle uluslararası yayıncılarını sansürlemesi ülkenin gelecek yıl seçimlere hazırlandığı bir sırada eleştirel medyayı susturmaya yönelik son girişimidir. Türk yetkililer yayıncıların internet sitelerine erişim engelini hemen kaldırmalı ve tüm medya kuruluşlarının özgür bir şekilde faaliyet göstermelerine izin vermelidir’’ ifadelerini kullandı.
Yapılan yazılı açıklamada, RTÜK’ün Şubat ayında VOA Türkçe, DW ve Fransız Euronews’a yayıncı olarak lisansa başvurmaları aksi takdirde içeriklerine erişim yasağı geleceği uyarısında bulunduğu hatırlatıldı. CPJ’in o dönem RTÜK’ün ilk kez böyle bir talepte bulunduğuna dikkat çektiği belirtildi.
Euronews’un içeriği internet sitesinden kaldırdığı ve lisans şartına uymaktan kaçınabilmek için formatını değiştirdiği kaydedildi. Ancak lisans başvurusunda bulunmayı reddeden VOA Türkçe ve DW’nin 30 Haziran itibariyle Türkçe servislerinin internet sitelerine erişimin engellendiği ifade edildi.
CPJ’in açıklamasında Deutsche Welle Genel Müdürü Peter Limbourg’un “Lisans koşulları DW’nin RTÜK’ün uygunsuz olarak yorumladığı online içeriğin silinmesini zorunlu kılacak. Bu da bağımsız yayıncılar için kabul edilemez” sözlerine yer verildi.
Yazılı açıklamada RTÜK’ünse erişim engeli getirme konusundaki hukuki yetkisini vurguladığı, VOA Türkçe ve DW’nin lisans başvurularını yapmaları halinde internet sitelerine erişimin yeniden sağlanabileceğini belirttiği kaydedildi.
Freedom House: "Engel derhal kaldırılmalı"
Merkezi ABD'nin başkenti Washington'da bulunan ve ülkelerdeki özgürlük durumlarını her yıl raporlaştıran Freedom House'tan da erişim yasağına ilişkin açıklama geldi.
Freedom House Twitter hesabından yaptığı açıklamada, "Türkiye'de kamuoyunun erişebildiği son bağımsız medya kuruluşlarından ikisi olan VOA Türkçe ve DW Türkçe haber sitelerine erişimi engelleme kararı, hükümetin ülkede medya düzeni üzerindeki kontrolunu endişe verici düzeyde genişletmesi anlamına geliyor" ifadelerini kullandı.
Açıklamada, "Erişim engeli kararı Türk hükümetinin bağımsız haber siteleri üzerindeki denetiminine kaygı verici bir örnek teşkil etmektedir" denildi.
Freedom House Türk yetkililere, "VOA Türkçe ve DW internet siteleri üzerindeki yasağı derhal kaldırma ve basın özgürlüğüyle gazetecilere yönelik saldırıları durdurma" çağrısında bulundu. Freedom House tweet dizisinin en sonunda da Voice of America'nın konuyla ilgili haberini paylaştı.
DW Erişim Engeline Karşı Yasal Yollara Başvuracak
Ankara 1. Sulh Ceza Mahkemesi’nin Radyo ve Televizyon Üst Kurulu’nun (RTÜK) başvurusu sonrası verdiği erişim engelleme kararıyla VOA (Voice of America) Türkçe ve DW'nin (Deustche Welle) internet sitelerine dün akşamdan bu yana erişim sağlanamıyor.
RTÜK, 9 Şubat'ta her iki internet sitesine de lisans başvurusunda bulunmaları için 72 saatlik süre tanıyarak aksi halde erişime engellemenin gündeme geleceğini belirtmiş ancak aradan geçen dört buçuk aylık sürede üst kurul bu konuda herhangi bir hamlede bulunmamıştı.
RTÜK’ün bu kararını hem VOA Türkçe hem de DW bu tutumu ‘‘sansür uygulaması’’ olarak değerlendirerek bu karara itiraz edeceklerini belirtmişlerdi.
Limbourg: ‘‘DW, şimdi uygulanan erişim engeline karşı yasal yollara başvuracak’’
1953’ten faaliyette olan ve 30 farklı dilde radyo, televizyon ve internet yayıncılığı yapan Deutsche Welle’den bugün erişim engelleme kararına karşı yasal yollara başvuracağını duyurdu.
DW Genel Müdürü Peter Limbourg, yaptığı açıklamada ‘‘Yaptığımız kapsamlı yazışmalarda ve ayrıca medya denetleme kurumu başkanıyla yaptığımız kişisel görüşmelerde DW'nin neden böyle bir lisans için başvuruda bulunamayacağını açıklamıştık. Örneğin, Türkiye'de lisanslı medya, RTÜK'ün uygunsuz olarak değerlendirdiği çevrimiçi içeriği silmekle yükümlü. Bu durum bağımsız bir medya kuruluşu için kabul edilemez. DW, şimdi uygulanan erişim engeline karşı yasal yollara başvuracak’’ dedi.
VOA Türkçe ve DW Türkçe bu sürece neden karşı çıkıyor?
Gazetecilik örgütlerinin ‘Sansür Yasası’ olarak tanımladığı 1 Ağustos 2019’da Resmi Gazete’de yayınlanan “Radyo, Televizyon ve İsteğe Bağlı Yayınların İnternet Ortamından Sunumu Hakkında Yönetmelik” internetten yayın yapan platformlarının RTÜK’ten yayın lisansı almasını şart koşuyor.
Netflix, BluTV ve Puhutv gibi para karşılığı ‘‘izle öde’’ yayın yapan dijital platformlarla kamu yayıncılığı yapan kurumları aynı kategoriye sokan düzenleme yayıncı kuruluşlara RTÜK’ün uygun bulmadığı içerikleri de kataloglarından çıkarmalarını zorunlu kılıyor.
23 Şubat 2022’de açıklama yapan VOA Genel Müdür Vekili Yolanda Lopez, ‘‘VOA, DW Deutsche veya Türkiye'deki herhangi bir bağımsız, profesyonel kamu haber servisinin internet sitelerinin engellenmesi tehdidi endişe verici. VOA’in bağımsız gazeteciliği ne bunun ne de başka bir hükümetin sansürle ve sansür algısıyla sonuçlanan denetimine tabi tutulabilir’’ demişti.
(vş)
