Bunun nedeni kısmen Ukrayna'dan gelen mültecilere bağış yapmak için olsa da, Avrupalılar tedarik zincirlerinde kesinti ve çatışmaların kendi ülkelerine yayılmasından endişeli.
İsveç hırdavat mağazaları zinciri Clas Ohlsson, plastik konserve kabı, kamp malzemesi, pil, el feneri ve cep telefonları için güneş enerjili şarj cihazı gibi ürünlerin satışlarının son iki hafta içinde altı kat arttığını bildirdi.
Şirket sözcüsü, "İnsanların krizlere hazırlıklı olmak istediği açık. Satışlarda en büyük artış, kriz anında mutlaka evde bulunması önerilen radyo gibi ürünlerde yaşanıyor" dedi.
İsveçli gıda perakendecisi Ica Gruppen de süt tozu, makarna, tahıl ve konserve satışlarında son dört haftada yüzde 20’ye varan artışlar kaydetti.
Şirketin satın alma direktörü Andreas Sbrodigliga'ya göre, insani yardım kuruluşları Ukrayna'ya göndermek için ürün satın alırken, tüketiciler kendileri için stok yapıyor.
Hollanda'da açık hava malzemeleri tedarikçisi Dumpstore Amsterdam şirketinden Jimmy Bakker, savaşın başlamasından bu yana ülkede ticaretin hareketlendiğini söyledi.
Bakker, "Savaş patlak verdiğinde halk acil durum battaniyesi, acil erzak, radyo ve soba alıyorlardı. Geçen hafta bu ürünleri Ukrayna'ya gidip dağıtmak için araçlar kiraladılar" dedi.
Rusya Cumhurbaşkanı Vladimir Putin'in Şubat ayı sonunda nükleer caydırıcı kuvvetleri alarma geçirmesi, Orta Avrupa’da yaşayanları, radyasyona karşı vücutta koruma sağladığı için iyot hapı stoklamaya itmişti
Ukrayna'dan kaçan 3 milyon mültecinin yarısından fazlasını kabul eden Polonya'nın marketler zinciri Zabka, mülteciler için yapılan bağışlardan dolayı bazı bölgelerde konserve, pirinç, tahıl ürünleri ve şişe su satışlarının arttığını bildirdi.
Eczane zinciri Rossmann'ın açıklamasına göre, Polonya’da ıslak mendil, jel, sabun, diş macunu ve yulaf lapası gibi ürünlerin rafları hızla boşalıyor.
Bugüne kadar 175 bin Ukraynalı mültecinin vardığı Almanya'da da spor ürünleri satan Decathlon, mağazalarında uyku tulumu ve kamp minderi gibi ürünlerin satışının son iki hafta içinde arttığını açıkladı. Şirket ayrıca Ukrayna'ya yardım eden insani yardım kuruluşlarına kamp ürünleri bağışladı.
Yağ ve un satışına sınır
Almanya’nın toptancı market zinciri Metro, yemeklik yağ ve un gibi belirli ürünlerin satışına geçici olarak üst sınır koydu. Şirket, tüketicilerin stok yapması için bir neden görmediğini ve yeni malzemelerin yolda olduğunu da bildirdi. Şirket sözcülerinden biri, yardım malzemesi olarak satın alınan çeşitli uzun ömürlü gıdalara yüksek talep olduğunu söyledi.
Ukrayna, dünyanın önemli tahıl ve bitkisel yağ üreticilerden ve ihracatçılardan biri. Ancak yetkililer ve çiftçiler, savaş nedeniyle 2022 yılı hasadı ve ihracatında düşüş bekliyor.
Almanya Dış Ticaret Birliği (BGA) geçen hafta, Ukrayna savaşının gıda ticaretinde darboğaza neden olabileceği konusunda uyarmıştı. BGA ayrıca, savaşın tuvalet kağıdı, mutfak rulosu ve kimyasal temizlik maddelerinin tedarikini tehdit edebileceğini kaydetmişti.
Birliğe göre, yüksek yakıt maliyetleri ve Ukraynalı kamyon şoförlerinin azalması nedeniyle nakliye sorunları daha da kötüleşti.
Öte yandan, çoğu perakendeci, pandeminin başladığı 2020 yılında halkın panik alışverişine başlamasından bu yana tedarik zincirlerini güçlendirdi.
Hollandalı perakendeci Ahold Delhaize, insanların mültecilere yardım etmek için ürünlerini satın alması nedeniyle, Çek Cumhuriyeti'ndeki mağazalarında daha yüksek satışlar gördüğünü, ancak endişeye gerek olmadığını bildirdi.
Şirket, "Avrupa'daki tedarik zincirimiz bu noktada sağlam ve stoklarımızda ve tedarikçilerimizde müşterilerimiz için yeterli ürüne sahibiz" açıklaması yaptı.
(vş)
