Uzmanlar, Amerika’nın Afrika’ya yaptığı milyarlarca dolarlık yatırımının insanların günlük yaşamında daha az görülür olduğunu ve daha az etki yaptığını söylüyor.

Catheren Kiura’nın elektronik işi Kenya’da Çin ve Batılı ülkelerden ithal edilen ürünlerin dağıtımını yapan binlerce işyerinden biri. Kiura Çin ürünlerinin satışının hızla arttığını söylüyor.

Kiura, “Birinci kalite, ikinci kalite, beşinci kaliteye kadar var. Yani iş müşterinin ne istediğine bağlı, çünkü biz müşterinin istediğini satıyoruz. 30 şilinlik ya da 50 şilinlik ampülse istediği, bizde hepsi var” diyor.

Çin şirketlerinin Afrika’ya en çok ihraç ettiği mallar elektronik ürünler. Yereller bu tür yatırımların günlük hayatlarını doğrudan etkilediğini söylüyor.

Nairobi’de yaşayan Joseph Kamau, “Dükkanlarda gördüğümüz birçok ürün Çin’den geliyor. Hükümet projeleri ayrıca Çinliler tarafından yürütülüyor. Amerika yatırım yapsa bile o yatırımları görmüyoruz. Amerika şunu-bunu yaptı diye duyuyoruz ama gerçekte yapılanları görmüyoruz” diyor.

Ekonomistler yabancı ülke yatırım modelinin Afrika’daki yarışın etkisi için kilit önemde olduğunu vurguluyor.

Ekonomist Wahoro Ndoho, “Çin, yatırım yaptığı ülkelerde parasını ve projelerini mühendisleriyle takip etti, hatta bazen projelerde kendi işçilerini çalıştırdı. Diğer ülkeler bunu yapmıyor. Bu elbette gözle görülür bir etki yaptı” diyor.

Geçtiğimiz günlerde Afrika’da üç ülkede temaslarda bulunan Dışişleri Bakanı Antony Blinken ülkesinin kıtaya borç yükü olmadan yatırım yaptığını söyledi.

Wahoro, Amerika’nın Sesi’ne bu farkın önemli olduğunu söyledi.

Wahoro Ndoho, “Borç stoğuna bakarsanız, ki bunu ticari krediler dışında düşünelim, Çin ticari borç taraftarı, Batı dolarda ilerde ayrıca eğer IMF’nin sahip olduğu çok uluslu kuruluşları da sayarsanız, bölgenin yatırımlar açısından hala Batı’nın alanız olduğunu görürsünüz” diyor.

Amerika Afrika’yla ilişkileri güçlendirmek istiyor. Beyaz Saray bu amaçla 2022’de Arika liderlerini Washington’da ağırlayacağını açıkladı.(vş)