Sekiz kişiden oluşan heyette Afgan barış görüşmelerinden sorumlu yetkili ve Afganistan Milli Uzlaşı Yüksek Konseyi Başkanı Abdullah Abdullah ve eski Devlet Başkanı Hamid Karzai de yer alacak. Afgan hükümetinden bir yetkili Reuters haber ajansına yaptığı açıklamada görüşmede barış görüşmelerinin hızlandırılmasının gündeme gelmesini beklediklerini kaydetti.

Bu görüşme, Taleban ve Afgan hükümeti müzakerecilerinin Katar’ın başkenti Doha’da yaptıkları görüşmelerden ayrı yürütülecek. Taleban henüz konuyla ilgili yorum taleplerine yanıt vermedi.

Heyetin ziyaret haberi Taleban’ın ABD ve diğer yabancı askerlerin Afganistan’dan çekilmesinin ardından Hamid Karzai Uluslararası Havaalanı’nın güvenliğinden sorumlu olması planlanan Türkiye’ye ülkeden askerlerini çekmesi için yaptığı uyarının ardından geldi.

Kabil Havaalanı konusunun Taleban ve Afgan heyeti arasındaki görüşmelerde gündeme gelip gelmeyeceği ise bilinmiyor.

‘‘ABD askerlerinin yüzde 95’inden fazlası çekildi’’

Öte yandan ABD Merkez Kuvvetler Komutanlığı’ndan (CENTCOM) yapılan açıklamada ABD askerlerinin yüzde 95’inden fazlasının Afganistan’dan çekildiği belirtildi.

NATO’nun çekilmesinin ardından Afganistan’ın başkentindeki havaalanını işletme ve güvenliğini üstlenmeyi teklif eden Ankara ABD ile mali, siyasi ve lojistik destek konularını görüşüyor.

Türkiye, Afganistan’daki diplomatik misyonların sürmesi için havaalanının açık kalması gerektiği görüşünde.

Kabil’de patlama

Öte yandan Kabil’de Salı günü bir patlama meydana geldi. Polise göre başkentin kalabalık bir bölgesinde meydana gelen patlamada dört kişi hayatını kaybetti, beş kişi yaralandı. Saldırının arkasında kimin olduğu ise bilinmiyor. ABD ve NATO’nun çekilmesi sırasında Taleban’la Afgan güvenlik güçleri arasındaki çatışmalar ülke genelinde yeniden şiddet kazanmış durumda.

Taleban Türkiye’ye uyarı nüteliğindeki açıklamasında ‘‘Türk yetkililer kararlarını gözden geçirme konusunda başarısız olur ve ülkemizi işgal ederse İslam Emirliği ve Afgan ulusu dini, vicdani ve vatanseverlik görevi olarak, tıpkı 20 yıl süren işgale karşı durdukları gibi onlara da karşı duracaktır. Bu durumda bunun sonuçlarının tüm sorumluluğu başkalarının işlerine karışanların ve yanlış kararlar alanların omuzlarında olacaktır’’ dedi.

1996-2001 yılları arasında Afganistan’ı yöneten Taleban, Kabil’de batı tarafından desteklenen Afgan hükümetini devirmek ve İslami rejimi getirmek için mücadele ediyor.

Yabancı güçlerin Eylül’e kadar ülkeden ayrılacak olmasından cesaret bulan Taleban, kontrol ettiği bölgeleri arttırmak için harekete geçmiş durumda.

Savunma Bakanı Hulusi Akar, Pazartesi günü kabine toplantısının ardından yaptığı açıklamada Türkiye’nin Kabil havaalanının idare edilmesi konusunda bazı noktalarda ABD’yle anlaştığını ve nihai bir anlaşma yolunda çalışmaların devam ettiğini söylemişti. Akar, “Bir çerçeve çizildi, belirlenen alanda çalışmalar devam ediyor” demişti.

Akar, ‘‘Havalimanının açık olması, çalıştırılması lazım. Bunu bütün ülkeler de söylüyor. Havalimanı çalışmadığı takdirde ülkeler oradaki diplomatik misyonlarını çekmek durumunda kalacak" sözlerini kullanmıştı.

Üst düzey bir Türk yetkili Reuters haber ajansına yaptığı açıklamada bakanlıklar arasındaki görüşmelerin ABD’nin Afganistan’dan çekileceği tarihe kadar tamamlanması gerektiğini bildirmişti.

Fransa vatandaşlarını tahliye ediyor

Öte yandan Afganistan’da güvenlik durumunun kötüleşmesi nedeniyle Fransa’nın Kabil Büyükelçiliği vatandaşlarına Cumartesi günü kalkacak bir uçakla ücretsiz olarak ülkelerine dönme çağrısı yaptı.

Fransa Büyükelçiliği açıklamada 17 Temmuz’dan sonra ülkede kalacak vatandaşlarının güvenliğini sağlama konusunda garanti veremeyeceğini bildirdi.

BM: ‘‘İnsani kriz artıyor’’

Birleşmiş Milletler Mülteci Yüksek Komiserliği (UNHCR) de Afganistan’da çatışmaların artmasıyla insani krizin ve sivillerin göç oranının arttığı uyarısında bulundu.

2021 yılının Ocak ayından bu yana 270 bin Afgan’ın şiddet olayları nedeniyle ülke içinde yer değiştirdiği sanılıyor. Bu durum Afganistan’da göç edenlerin sayısını 3 milyon 500 bine çıkartıyor.

UNHCR’ye göre sosyal hizmetlerin aksaması ve gelir kaybı da Afganlar’ı göçe sürükleyen nedenler arasında.

BM Afganistan Destek Misyonu’na göre bu yılın ilk çeyreğinde Afganistan’da ölen sivillerin oranı 2020’ye göre yüzde 29 arttı. Bu kayıplar arasında kadın ve çocukların oranında da artış görüldü.

Yerlerinden olan Afganlar’ın barınak, gıda, sağlık hizmetleri, su, hijyen malzemeleri ve mali desteğe ihtiyaç duydukları belirtiliyor.

UNHCR’den yapılan açıklamada uluslararası topluma Afganistan hükümetine, halkına ve komşularına yardım için harekete geçmesi çağrısı yapıldı.(Kaynak:VOA)
(vş)