23 Nisan 1920´de açılan Türkiye Büyük Millet Meclisi, yedi düvelin işgal ettiği toprakları kurtarmayı ilk hedef olarak belirlemişti. Ülkeler, muhatap olarak sadece İstanbul´daki aciz saray erkanını kabul ediyor, Ankara´yı asla dikkate almıyordu. Hatta, yok edilecek düşman şeklinde niteliyordu.

Aynı dönemlerde, Adana cephelerinde çetelerimiz art arda zaferler kazanıyordu. Öncelikle karakollar düşürüldü. Ardından Hacıkırı, Belemedik zaferleri kazanıldı ve nihayet Birinci, ardından İkinci Kavaklıhan savaşındabüyük bozguna uğrayan Fransızlar ne yapacağını şaşırmıştı.

Pozantı´daki Fransız Taburu dört taraftan sarılmış vaziyetteydi artık.Ünlü Binbaşı Mesnil (Tahtabacak Menil, Topal Menil), Belemedik´te esir düşen eşine rağmen müfrezelerimizin ?teslim ol? çağrısını reddediyor, Adana´dan gelecek  desteği bekliyordu. Fakat olmadı. Kavaklıhan savaşlarındaki acı kayıptan sonra Fransızlar Pozantı´ya hiç birşekilde yardım edemiyordu.

Tümen Komutanı General Duffieux Pozantı´ya uçakla attırdığı mektupla durumu iletti ve ?Huruç harekatı ile Namrun üzerinden Mersin´e gelmeye çalış. Orada size karşılıyabiliriz. Başka bir imkan yok? şeklinde öneride bulundu. Mektup şöyle bitiyordu: gerekirse, teslim olmakta serbestsinz?

Mesnil teslim olmayı asla Kabul etmeyecek bir karaktere sahipti ve tek çare olarak huruç (yarma) harekatıyla Namrun´a doğru yol almaya karar verdi. Hazırlıklar yapıldı. Binbaşı,Türklere bıraktığı mektupta, ?Verilen emirüzerine Pozantı´dan gidiyorum. Yol sıkıntısına dayanamayacağı için yararlıları şefkatinize bırakıyorum? diyordu.

Mesnil´in kaçışını yalnız Gülek birliğinden 44 kişilik bir müfreze takibe koyulmuş ve Tekir´de küçük bir çarpışma yapmıştı.  Çarpışmada Millî Kuvvetleri dağıtan Mesnil süratle Karboğazı´na gelmişti. 26 Mayıs 1920 günü akşamı burada istirahat eden düşman rastladığı Hatice ismindeki yörük kadına Millî Kuvvetleri sormuş ve yiyecek istemişti. Yörük kadın buralarda kuvvet falan olmadığını ve gidip yiyecek  getireceğini söyledi. Yanlarından ayrılır ayrılmaz da durumu çetelere bildirdi ve 44 kişilik köylü grubu, koca taburu Karboğazı´nda,Yılan Ovası denilen yerde teslim aldı.  

Kilikya Batı Cephesi Komutanı Tekelioğlu Sinan TBMM Başkanı Mustafa Kemal´e durumu rapor ederken, "....Ağır ve hafif yaralı 650 er biri binbaşı olmak üzere 23 subay esir alınmıştır. Bilan ve Teke sırtları cesetlerle doludur. Düşmanın 200´den fazla ölüsü vardır. İki top 8 makinalı tüfek 40 otomatik tüfek 1000 kadar çeşitli silah 13 katana 90 katır ele geçirilmiştir?? diyordu

ANKARA İLE ANLAŞMA

Çukurova´da devam eden Türk direnişi ile birlikte bu olay Fransa´yı iyice şaşkına çevirmişti. İstanbul´daki Sarayın Ulusal Güçlere asla etkisi olamazdı. Mecburen, Mustafa Kemal Paşa Başkanlığındaki Ankara Hükümetine başvurdular.

Bunun üzerine, 20 günlük ?Ateş-kes? anlaşması yapıldı. Haber Adana´da üzüntü ile karşılanmıştı. Düşman abandone vaziyette iken üstüne üstüne gidilmeliydi. Adana ve Tarsus tamamen kurtarılabilirdi. Anlaşmaya hiç gerek yoktu.

Bu düşünce, Mustafa Kemal Paşa çevresinden gelen açıklamayla değişti. Şöyle diyordu Gazi Paşa´nın çevresi:  Sadece 1 ay bir hafta evvel kurulmuş bulunan TBMM Hükümeti´nin yalnızlık ve çaresizlik içerisinde kıvrandığı iç ve dış düşmanların Anadolu´daki Türk varlığını yok etmek için yarışa girdiği bir dönemdeyiz. Bu koşullar içinde, önemli bir siyasi hadise olan ve Fransa´nın Osmanlı Hükümeti yerine TBMM Hükümeti´nden talepte bulunarak esas iktidarın kimde olduğunu ortaya koyduğu bu isteği, meclisimizin ve Hükümetimizin resmen tanınması anlamında önemli bir olaydır.

20 günlük Silah Bırakışma Antlaşması 29/30 Mayıs1920 gecesinden geçerli olmak üzere imzalanmıştı ve Ankara´da ?Artık bizi dünya tanıyor? sevincine yol açmıştı.

Antlaşma ile TBMM Hükümeti İtilaf Devletleri´nden olan Fransa tarafından "zımnen ve de facto" tanınmış oluyordu . TBMM Hükümeti´nin ilk defa böyle bir mütareke yapması dış politikada kazanmış olduğu siyasi zaferdir. Bu niteliği ile de Ulusal Direniş´in ilk meyvesidir. Ayrıca  güçlerimizin Güney cephelerinde düzene girmesini ve uzun süredir savaşan birliklerin dinlenmesini sağlamıştır.

BU BAYRAM BÖYLE

Mİ KUTLANACAKTI?

23 Nisan´ı bir eğlence günü olarak görenler olabilir. Yazdıklarımıza dikkat edilirse, yokluklar içinde ve sadece ?damarlardaki asil kan? gücüyle kurulan meclis, millet varlığını somutlaştırmış ve yedi düvele kafa tutabilen bir savunma yüzeyini yöneterek bizi bugünlere getirmiştir. Ne büyük bir kadersizliktir ki, sebebi ne olursa olsun, 23 Nisan Ulusal Egemenlik ve Çocuk Bayramını gerektiği gibi kutlayamıyoruz. Bir Adanalı olarak, TBMM´nin tanınmasına yol açan zafer kahramanlarının torunu olarak, çok üzgünüm.

Üzgünüm tabii, ama ümitsiz değilim                

NURETTİN ÇELMEOĞLU