Beyaz Saray Ulusal Güvenlik Danışmanı Jake Sullivan yaptığı yazılı açıklamada, ABD'nin Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın Finlandiya'nın NATO'ya üyelik protokolünü TBMM'ye gönderme kararını memnunlukla karşıladığını ve sürecin hızla tamamlanmasını beklediğini kaydetti.
Açıklamada, "Türkiye'yi İsveç'in üyelik protokolünü de hızla onaylamaya teşvik ediyoruz" denildi.
Macaristan'a da hem Finlandiya hem de İsveç'in onay sürecini gecikmeden tamamlama çağrısı yapılan açıklamada, "İsveç ve Finlandiya, NATO'nun değerlerini paylaşan, ittifakı güçlendirecek ve Avrupa güvenliğine katkı sağlayacak güçlü ve yetkin ortaklardır" denildi.
ABD'nin her iki ülkenin de bir an önce NATO üyesi olması gerektiğini düşündüğü kaydedildi.
ABD Dışişleri Bakanı Antony Blinken da, Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın Finlandiya'nın NATO'ya katılım protokollerinin TBMM tarafından onaylanacağına ilişkin açıklamasını memnuniyetle karşıladıklarını belirtti.
Blinken da Türkiye'nin İsveç'in katılım protokollerini de onaylaması çağrısında bulundu, "Hem Finlandiya hem İsveç İttifakı güçlendirecek" dedi.
Senatörlerden açıklama: “Türkiye’nin İsveç’i ayrı tutma kararı hayal kırıklığı verici ve gereksiz”
ABD Senatosu NATO Gözlemci Grubu Eş-Başkanları olan Demokrat Senatör Jeanne Shaheen ve Cumhuriyetçi Senatör Thom Tillis de sosyal medya hesaplarından ortak açıklama paylaştı.
İki senatör, “Senato NATO Gözlemci Grubu Eş Başkanları olarak İsveç’in NATO üyeliğine desteğimizi yinelemekten gurur duyuyoruz. Macaristan ve Türkiye daha fazla gecikme olmadan İttifak’ın 30 üyesinden 28’inin yaptığı gibi her iki ülkenin üyeliklerini onaylamalı” dedi.
ABD’li iki senatör ortak açıklamada, “Türkiye’nin resmi olarak Finlandiya’nın katılım protokollerini onaylama kararını memnuniyetle karşılasak da, Türkiye’nin Finlandiya’nın NATO üyelik sürecini İsveç’inkinden ayrı tutma kararı hayal kırıklığı verici ve gereksiz” ifadelerini kullandı.
İsveç’in üç ülkenin daha önce üzerinde anlaşma sağladığı 2022 Mutabakat Zaptı’nın tüm unsurlarını yerine getirmek için çalıştığını belirten senatörler, “Hem Türkiye hem de Macaristan’a Transatlantik ailesine karşı yükümlülüklerini yerine getirme ve her iki ülkenin NATO’ya katılım protokollerini gecikme olmadan onaylama çağrısı yapıyoruz” dedi.
Senatörler, “Özellikle Macaristan Finlandiya ve İsveç’in NATO üyelik süreçlerini kendi yararına kullanmaya son vermelidir” ifadelerini kullandı.
ABD’li iki senatör geçtiğimiz Çarşamba günü Cumhurbaşkanlığı Sözcüsü İbrahim Kalın’la görüşmüş ve bu yöndeki çağrılarını yinelemişti.
İsveç Dışişleri Bakanı: “NATO’ya katılacağımızdan eminiz”
Türkiye'nin henüz üyelik sürecini onaylamadığı İsveç'in Dışişleri Bakanı Tobias Billstrom ise İsveç'in NATO'ya üye olacağına güveninin tam olduğunu söyledi.
Billstrom, "Bu, İsveç'in ne zaman üye olacağı meselesi, üye olup olmayacağı meselesi değil" dedi.
İsveçli bakan, "Güvenliğimiz bakımından şu anki konumumuz, üyelik başvurusunu ilk yaptığımız zamandan daha iyi" diye konuştu.
NATO Genel Sekreteri: “Finlandiya ve İsveç’in mümkün olduğu kadar hızlı katılımı önemli”
NATO Genel Sekreteri Jens Stoltenberg de Türkiye'nin Finlandiya'nın üyeliğine desteğini açıklamasının ardından açıklama yaptı. Stoltenberg, İsveç ve Finlandiya'nın mümkün olduğu kadar hızlı şekilde NATO üyesi olmasının önemine dikkat çekti.
Stoltenberg, Finlandiya ve İsveç'e yönelik bir askeri tehdit karşısında NATO'nun tepkisiz kalmasının mümkün olmadığını da söyledi.
Erdoğan-Stoltenberg görüştü
Cumhurbaşkanı Erdoğan da, NATO Genel Sekreteri Jens Stoltenberg'le telefonda görüştü. Cumhurbaşkanlığı İletişim Başkanlığı’ndan yapılan açıklamaya göre görüşmede, Finlandiya ve İsveç’in NATO’ya üyelik sürecine dair gelişmeler ele alındı.
Erdoğan'ın görüşmede, bu süreçte Finlandiya’nın, sergilediği tutumla İsveç’ten olumlu şekilde ayrıştığını belirttiği, İsveç’le görüşmeleri de iyi niyetle sürdürme kararlılığında olduklarını söylediği kaydedildi.
Açıklamaya göre Erdoğan, sürecin nasıl ilerleyeceğinin İsveç’in atacağı somut adımlarla doğrudan bağlantılı olacağı mesajını verdi.
Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu da bugün İsveç Dışişleri Bakanı Tobias Billström ile telefonda görüştü. Dışişleri Bakanlığı'ndan yapılan açıklamada görüşmede NATO genişlemesi konusunun ele alındığı belirtildi.
Macaristan Finlandiya’nın üyeliğini 27 Mart’ta meclise taşıyor
Öte yandan Macaristan da Finlandiya'nın NATO üyeliğini 27 Mart'ta meclise taşımaya hazırlandığını açıkladı. İktidardaki Macar Yurttaş Birliği (Fidesz) Partisi nin meclis grubu lideri Mate Kocsis çoğunluk partisi bloğunun oybirliğiyle tasarıyı desteklemesinin beklendiğini söyledi.
Kocsis, Türkiye gibi Macaristan'ın da İsveç'in NATO üyeliği konusunu sonra değerlendireceğini kaydetti.
İsveç Dışişleri Bakanı Billstrom ise Macaristan'ın İsveç'in NATO'ya üyeliğini desteklememesi için bir neden görmediğini söyledi.
Erdoğan dün Ankara'da Macaristan Başbakanı Viktor Orban'la biraraya gelmişti.
Macaristan'ın onay süreci Temmuz ayından beri mecliste tıkanmış durumda. Orban, Finlandiya ve İsveç'i Macaristan'da demokrasi ve hukukun üstünlüğü konusunda "yalanlar yaymakla" suçluyor.
Bu ayın başında Fidesz milletvekilleri Finlandiya ve İsveç'i ziyaret ederek müzakerelerde bulunmuştu.
İki kuzey Avrupa ülkesi Finlandiya ve İsveç, Rusya'nın geçen yıl Şubat ayında Ukrayna'yı işgal etmesinin ardından güvenlik kaygıları nedeniyle NATO'ya üyelik başvurusunda bulunmuştu. Ancak Ankara bu iki ülkenin, Türkiye, ABD ve AB’nin terör listesinde yer alan PKK ile mücadelesini yetersiz bulduğu için üyeliklerini onaylamayı reddetmişti.
Macaristan da Türkiye ile benzer tutum sergilemiş ve iki ükenin adaylıklarını onaylamayı reddetmişti.
NATO'nun yeni üyelerinin mevcut üye ülkelerin tamamının parlamentoları tarafından onaylanması gerekiyor.
Bugün Finlandiya Cumhurbaşkanı Sauli Niinistö'yü Ankara’da ağırlayan Cumhurbaşkanı Erdoğan, Türkiye'nin Finlandiya'nın NATO adaylığını TBMM'ye göndererek onaylayacağını belirtmiş, ancak İsveç'in henüz kendisinden beklenen adımları atmadığını ve "teröristlere kucak açtığını" kaydetmişti.
Stockholm’de PKK, YPG ve PYD uzantılarının sürekli gösteriler yaptığını hatırlatan Erdoğan, "124 kişilik bir terör listesi verdik ama bu listeye yönelik İsveç'in attığı olumlu bir adım yok. Kusura bakmasınlar. Sayın başbakan iyi bir insan ama bu teröristleri bize vermediler, veremediler, bizim de İsveç'e olumlu yaklaşmamız mümkün değil” diye konuşmuştu.
Bu haberde Reuters’tan alıntılar yapılmıştır.(Kaynak:VOA)
(vş)
