İngiltere Parlamentosu, Başbakan Theresa May´den Avrupa Birliği´nden anlaşma olmadan ayrılmamasını ve Kuzey İrlanda´da "backstop" yerine başka formüller bulmasını talep eden önergeleri dün kabul etti. Kabul edilen önergelere göre Parlamento İngiltere´nin AB´den gelecekteki ilişkilere dair bir çerçeve anlaşma olmaksızın ayrılmasını reddediyor. Önergelerde ayrıca Brexit sonrasında AB üyesi İrlanda ile İngiltere´nin parçası olan Kuzey İrlanda arasında fiziki bir sınır olmasının önlenmesini ve İngiltere´yi belirsiz bir süre için gümrük birliğinde tutmaya devam etmesini sağlayacak ´backstop´´ adı verilen bir mekanizma da talep ediliyor.

AB´den tepki

VOA Amerika!nın Sesi internet sitesinde yer alan habere göre Avrupa Komisyonu Başkanı Jean Claude Juncker, "İngiliz parlamentosunun Salı günü yaptığı oylama, düzensiz bir çıkış riskini güçlendirdi" dedi. Müzakereleri yürüten AB komiseri Michel Barnier de, "Backstop´u reddetmek uzlaşmayı reddetmek demektir. Bunun bir garanti olarak kalması şart" diyerek yeniden müzakere talebine tüm kapıları kapattı.

İngiliz Parlamsntosu´nda bir gece önce yapılan oylamanın hemen ardından, Avrupa Parlamentosu Genel Kurulu, İngiltere´nin AB´den ayrılmasına ilişkin Brexit sürecini tartışmak üzere toplandı. Başbakan Theresa May´in, oturumdan önce Avrupa Komisyonu Başkanı Jean Claude Juncker´i telefonla araması da Brüksel´in "yeniden müzakere yok" tutumunu değiştirmeye yetmedi.

Genel Kurul´da yapılan oturumda söz alan Komisyon Başkanı Juncker, ?Brexit için 60 günden daha az süre kaldı. Vardığımız anlaşma olası tek çözümdür. Ve bu anlaşma yeniden müzakere edilmeyecek" dedi. AB´nin "backstop" adı verilen güvence maddesine ihtiyacı olduğunu belirten Juncker, "Bu aşamada en kötüsü dahil her türlü senaryoya hazırız. AB başkentlerine bunun için heyetler gönderdim. AB kararlı ve birlik içinde kalmaya devam edecektir. Ben hala iyimserim ve AB içinde bir çözüm bulunulacağını düşünüyorum. Ama bu backstop maddesinin bir garanti olarak anlaşmada yer almasını istiyoruz. Bunu yeniden müzakere etmeyeceğiz" diye konuştu.

Barnier: "Backstop dogmatik değil, akılcı çözüm"

İngiltere ile iki yılı aşkın süren zorlu Brexit müzakerelerini yürüten Fransız diplomat Michel Barnier de, "Backstop bu uzlaşmanın bir parçası ve yeniden pazarlık edilemez. Dogmatik değil, akılcı bir çözümdür. İngiltere sadece AB´yi değil, ortak pazarı ve Gümrük Birliği´ni de terketmek istiyor. İrlanda´daki barış ortamını bozmak kimsenin isteği değil. Ama bu anlaşma ile Kuzey İrlanda AB´nin yeni sınırı olacak. Biz AB olarak elbette birliğin yurttaşlarını şirketlerini ve tüketicilerini korumakla görevliyiz. Bugün çok açık ve net bir biçimde söylüyorum. Backstop´a uzlaşmada olduğu haliyle ihtiyacımız var. Biz bu maddeyi kullanmak istemiyoruz. Ama bir garanti olarak bulunmasını istiyoruz" dedi.

Ardından söz alan gruplar da, AB yönetiminin bu tavrına destek vererek, anlaşmanın yeniden müzakere edilmesine karşı olduklarını dile getirdi. Avrupa Parlamentsou ise, birçok kez "İrlanda sınırını koruyan bir güvenlik ağı" içermeyen bir anlaşmayı reddettiğini dile getirmişti. Genel Kurul´da söz alan AP Brexit Grubu Başkanı Guy Verhofstadt da, "İrlanda sınırını koruyan maddenin vazgeçilmez" olduğunu söyledi.

Almanya ve Fransa da geri çevirdi

Salı akşamı İngiliz Parlamentosu, muhafazakar milletvekili Graham Brady´nin Kuzey İrlanda ile fiziki bir sınır oluşturulmasından kaçınmak için ilgili "backstop/güvenlik maddesine bir alternatif bulunması ve AB´den uzlaşmayla çıkılmasını" içeren önergesini oylayarak kabul etti. Önergeye Theresa May hükümeti de destek verdi.

Ancak karar hem AB kurumları, hem de üye ülkeler tarafından reddedildi. Avrupa Konseyi Başkanı Donald Tusk ile Almanya ve Fransa, oylamanın ardından anlaşmayı müzakere etmeyeceklerini kesin bir dille açıkladı. Almanya Başbakanı Angela Merkel´in sözcüsü, "Anlaşmayı yeniden müzakere etmek gündemimizde değil" açıklaması yaparken, Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron da, "Anlaşma, olabilecek en iyi çözüm yolu" diyerek, İngiliz Parlamentosu´nun yeniden müzakere kararını kesin bir dille geri çevirdi.

İrlanda Dışişleri Bakanı Simon Coveney, RTE Radyosu´na yaptığı açıklamada, İngiliz parlamentosundaki oylamaya, "Bu oylama, bir müzakere sırasında, ´ya istediğimi verirsiniz, ya da kendimi pencereden atarım´ demekle aynı anlama geliyor" sözleriyle sert tepki gösterdi.

Avrupa Parlamentosu´nda yapılan görüşmelerin ardından, İngiltere´nin AB´den anlaşma olmaksızın ayrılması en güçlü senaryo yeniden ön plana çıktı.