Özkan, DDK'nın ve diğer örgütlerin hazırladığı raporları incelediklerini belirterek, “Önceki kanun tekliflerini de değerlendirdik. STK'lar, hukuk dernekleri, akademik çalışma yapan akademisyenler ve bütün avukatların görüşlerini aldık. Hukukçu milletvekillerimizle bir araya geldik ve Avukatlık Kanunu Meclis Başkanlığı'na sevk ettik" ifadelerini kullandı.
Özkan'ın açıklamasında şu başlıklar öne çıktı:
- Hukukçu milletvekillerimizle bir araya geldik. Cumhur İttifakı olarak 28 maddeden oluşan teklifimizi Meclis Başkanlığı’na sevk ettik.
- Üye sayısı 5 binden fazla olan illerde birden fazla baro olabilecek.
- 2 bin avukat sayısına ulaşıldığında yeni bir baro oluşturulabilecek.
- Her baro Barolar Birliği’nde 3 delege ve 1 başkanla temsil edilecek.
Dün yapılan Kabine toplantısı sonrası açıklama yapan Cumhurbaşkanı Erdoğan, baro başkanlarının gerçekleştirdiği protestoya tepki göstermiş, Barolar başta olmak üzere meslek örgütlerinin, faşizan uygulamalara varan sorunlar ürettiğini iddia ederek , "Bu yanlışı düzeltmek için gereken hazırlıkları yapmak, yürütme olarak bizim hukuki düzenlemeyi yapmak da yasama olarak Meclis'in asli görevidir," demişti.
AKP ve MHP'nin barolarla ilgili hazırladığı düzenleme Meclis Başkanlığı'na sunuldu. AKP Grup Başkanvekili Cahit Özkan, TBMM'de düzenlediği basın toplantısında kanun teklifine ilişkin bilgi verdi.
Baroların demokratikleşmesinin sadece bugünün değil, tarih boyunca dünden bugüne her zaman var olageldiğini söyleyen Özkan, Türkiye'de yaklaşık 150 yıllık geçmişe sahip olan baroların dünden bugüne bir dizi düzenlemeyle değişikliğe uğradığını anımsattı.
Barolarla ilgili düzenlemelerin Anayasa'nın 135. maddesi başta olmak üzere 1969 tarihli Avukatlık Kanunu'na dayandığını dile getiren Özkan, "Avukatlık Kanunu'nda baroların kuruluş ve nitelikleri kenar başlıklı düzenlemede, baroların, avukatlık mesleğini geliştirmek, mesleki düzen ve disiplini sağlamak, avukatlık mesleğinin ahlakını, saygınlığını, hukukun üstünlüğünü, insan hak ve özgürlüklerini savunmak olarak ana hatlarıyla ifade edilmiştir" diye konuştu ve Anayasa'da ve Avukatlık Kanunu'nda yer alan bu düzenlemelerin farklı tarihlerde pek çok kez değişikliğe uğradığını belirterek şunları söyledi:
"Bu düzenlemeyi niçin yaptık? Herkesin kafasında bu soru yer almaktadır. Öncelikle baroların, Anayasa'da ve yasada belirtilen bu görevleri dikkate alındığı zaman bu ihtiyaçları günümüz koşullarında karşılayamadıkları ve hakkıyla yerine getirmediklerini tespit etmiş bulunmaktayız. İkinci olarak, özellikle son 20 yılık süre zarfında hızla artan avukat sayısı, artan bu avukat sayısının özellikle İstanbul, Ankara ve İzmir illerinde yoğunlaşmış olması, barolar ile meslek üyeleri arasında rabıtanın maalesef tamamen kopmasına neden olmuştur. Kanunun, yürürlüğe girdiği tarih itibarıyla 10 bin civarında olan avukat sayısı, aradan geçen süre zarfında 130 binleri aşmış bulunmaktadır.
Artan bu avukat sayısı özellikle İstanbul'da 50 bini, Ankara'da 20 bini, İzmir'de 10 bin rakamını zorlamaktadır. Artan bu sayı nedeniyle başta avukat stajyerlerinin mesleğe hazırlanması ve eğitim konusunda baroların, görevlerini gerektiği gibi yerine getirmemelerine, avukat stajının sembolik ve şekli anlamda prosedürel bir işleme dönüşmesine neden olmuştur. Avukatların yine mesleğe kabulünden sonra baroların, gelişen hukuki konularda avukat meslektaşlarımızı, meslek içi eğitimle onları, gelişen hukuki konulara hazırlayamadıkları görülmüştür. Tabii özellikle bu durumun İstanbul, Ankara ve İzmir barolarında böylesi bir durumun söz konusu olduğunun da altını çizmek gerekir. Artan bu sayı, baroların demokratik temsilini de maalesef tamamen ortadan kaldırmıştır. Avukatların seçimlerde sandıktan uzaklaşmalarına neden olmuştur. Baro ile irtibatlarını koparmıştır. Bu kopuş, barolar ve barolar birliğinde demokratik temsile büyük zarar vermiştir."
Özkan, "Her baro, Türkiye Barolar Birliği Genel Kurulu'nda 3 delege ve 1 başkan ile temsil edilecek. Üye sayısı 5 binden fazla olan barolarda 2 bin avukatın bir araya gelerek ikinci, üçüncü veya dördüncü bir baro kurabilmesine ilişkin düzenleme getiriyoruz" dedi ve düzenlemeyle yeni avukatların, mesleklerinin ilk 5 yılında, kayıtlı olduğu baronun öngördüğü aidatı, yarı oranında ödeyeceğini belirtti.
Düzenlemeyle 2020 Ekim ayının ilk haftası baro organlarının seçiminin, Aralık ayında da Türkiye Barolar Birliği Genel Kurulu'nun yapılacağını kaydeden Özkan, seçimlerin barolar için 2 yılda, birlik için ise 4 yılda bir gerçekleştirileceğini söyledi.
ERDOĞAN BUGÜN GELECEK DEMİŞTİ
Dün yapılan kabine toplantısı sonrası açıklama yapan Cumhurbaşkanı Erdoğan, baro başkanlarının gerçekleştirdiği protestoya tepki göstermiş, Barolar başta olmak üzere meslek örgütlerinin, faşizan uygulamalara varan sorunlar ürettiğini iddia ederek şunları söylemişti:
"Bu yanlışı düzeltmek için gereken hazırlıkları yapmak, yürütme olarak bizim hukuki düzenlemeyi yapmak da yasama olarak Meclis'in asli görevidir. Daha demokratik, daha çoğulcu, temsil düzeyi yüksek bir baro yapısı oluşturmakta kararlıyız. Bunun için çoklu baro yönetimi üzerinde duruyoruz. Milletvekili arkadaşlarımız bu konu ile ilgili kanun teklifini yarın sabah veriyorlar. İnşallah bu düzenlemeyi en kısa sürede hayata geçireceğiz"
ÇOKLU BARO TEKLİFİNİN AYRINTILARI
Türkiye Büyük Millet Meclisi Resmi İnternet Sitesi'nde yer alan açıklamaya göre Teklif'in ayrıntıları şöyle:
Teklif, belirli şartların gerçekleşmesi durumunda aynı ilde birden fazla baro kurulabilmesine imkan tanıyor. Aynı ilde birden fazla baronun bulunması halinde baroya yazılma talebi herhangi bir baroya yapılabilecek.
Aynı ilde birden fazla baro varsa avukatlık stajının ikinci altı aylık kısmı, staj yapılan baroya kayıtlı bir avukatın yanında gerçekleştirilebilecek.
Avukatlar, o ildeki herhangi bir baroya staj başvurusunda bulunabilecek.
Staj başvurusunda ibraz edilmesi gereken tanıtma kağıdı, staj yapılan baroya kayıtlı iki avukat tarafından düzenlenecek.
Aynı ilde birden fazla baronun bulunması halinde bir avukatın geçici olarak görevlendirilmesine ilişkin işlemler, kayıtlı olunan baro tarafından yerine getirilecek.
Bir avukatın ölümü, meslekten veya işten çıkarılması, işten yasaklanması, geçici olarak iş yapamaz duruma gelmesi hallerinde, avukatın kayıtlı olduğu baro başkanı, ilgililerin yazılı istemi üzerine veya iş sahiplerinin yazılı muvafakatini almak şartıyla, işleri geçici olarak takip etmek ve yürütmek için kendi barosuna kayıtlı bir avukatı görevlendirecek, dosyaları kendisine devir ve teslim edecek.
Aynı ilde birden fazla baronun bulunması halinde aynı büroda birlikte çalışma ve avukatlık ortaklığı kurma için aynı baroya kayıtlı olma şartı aranmayacak. Teklifle "avukatlık ortaklığı", aynı ilde kurulu barolardan herhangi birine kayıtlı birden çok avukatın bu kanuna göre mesleklerini yürütmek için oluşturdukları tüzel kişilik olarak tanımlanacak.
Avukatlar, Türkiye Barolar Birliği tarafından şekli belirlenen cübbeyle mahkemelere çıkacak. Avukatlara kılık ve kıyafetle ilgili başkaca bir zorunluluk getirilemeyecek.
Aynı ilde birden fazla baronun bulunması halinde adalet dairelerinde barolara ayrılacak yer, Türkiye Barolar Birliğine tahsis edilecek. Birlik bu yeri, kayıtlı avukat sayısını dikkate alarak, barolara tahsis edecek.
Avukat yazıhaneleri ve konutları ancak mahkeme kararıyla ve kararda belirtilen olayla ilgili olarak Cumhuriyet savcısı denetiminde ve kayıtlı olunan baro temsilcisinin katılımı ile aranabilecek.
Teklifle, denetleme ve şikayetle ilgili meselelerde avukatın bilgi vermek zorunda olduğu baro, kayıtlı olunan baro olarak netleştirilecek.
Denetleme ve şikayetle ilgili meselelerde avukat, meslek sırrını saklama yükümlülüğüne aykırı düşmedikçe, kayıtlı olduğu baro başkanına veya yönetim kuruluna, bunlar tarafından görevlendirilen üyelerden birine bilgi vermek ve istek üzerine dosyaları göndermek, dinlenmek üzere çağırıldığı hallerde baro başkanı, yönetim kurulu veya bu kurul üyelerinden birinin davetine uymak zorunda olacak.
Yazılı zorunluğa uymayan avukat hakkında, kayıtlı olduğu baro yönetim kurulu, on bin liradan yüz bin liraya kadar para cezası verebilecek. Bu para cezasına, tebliğinden itibaren 15 gün içinde, kararı veren baronun disiplin kuruluna itiraz edilebilecek.
Mesleğe yeni başlayan avukatların baro keseneği, beş yıl süreyle yarı oranında alınacak.
Bir ilde birden fazla baronun bulunması halinde avukat o ilde bulunan herhangi bir baronun levhasına kayıt olacak.
TBMM Başkanlığına sunulan Avukatlık Kanunu ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi'ne göre, bir avukat, levhasında yazılı bulunduğu baro bölgesi dışında sürekli olarak avukatlık yapar veya disiplin cezası gerektiren bir eylemde bulunursa, bu tespiti yapan baronun yönetim kurulu tarafından bu konuda düzenlenecek tutanak, gereken işlem yapılmak üzere avukatın levhasında yazılı olduğu baroya gönderilecek.
Beş binden fazla avukat bulunan illerde asgari iki bin avukatla bir baro kurulabilecek.
Kuruluş müracaatında, kuruluş talebini içeren dilekçe ile iki bin avukatın imzasının ve bu avukatların belirlediği dört kişilik kurucular kurulunun isimlerinin yer aldığı liste Türkiye Barolar Birliğine (TBB) verilecek. Birlik, kuruluş işlemlerini yerine getirmek üzere kurucular kurulunu görevlendirecek. Kurucular kurulu en geç altı ay içinde yeni baronun kuruluşunu tamamlayacak ve TBB'ye bildirecek.
Avukat sayısının iki binin altına düşmesi halinde TBB, barodan asgari avukat sayısının altı ay içinde sağlanmasını yazılı olarak isteyecek. Verilen süre içinde eksiklik giderilemezse TBB, baronun tüzel kişiliğine son verecek ve son verme kararı TBB'nin resmi internet sitesinde ilan edilecek.
Tüzel kişiliği sona eren baroya kayıtlı avukatlar ve stajyerler ilan tarihinden itibaren 15 gün içinde o ilde bir baro varsa o baroya, birden fazla baro varsa diledikleri baroya kaydolacak ve bunların devam eden iş ve işlemleri kaydoldukları baro tarafından yürütülecek. Tüzel kişiliği sona eren baronun tasfiye işlemleri son yönetim kurulu tarafından Birliğin denetim ve gözetiminde yapılacak ve kalan mal varlığı TBB'ye geçecek.
Aynı ilde yeni bir baronun kurulması halinde TBB, tüzel kişilik kazanma tarihini esas almak ve birden başlamak suretiyle baroları o ilin adıyla numaralandıracak.
Teklifle, tüm il barolarının genel kurullarının, baroların kuruluş tarihine bakılmaksızın, belirli bir düzen içinde ve aynı tarihlerde yapılması amaçlanıyor. Buna göre, tüm baro genel kurulları son rakamı çift olan yıllarda olmak şartıyla iki yılda bir ekim ayının ilk haftası içinde yapılacak.
Seçim döneminin bitmesinden önce ayrılan baro başkanının yerine baro yönetim kurulu tarafından, kendi üyeleri arasından, kalan süreyi tamamlamak üzere baro başkanı seçilecek.
Her baro, baro başkanı dahil en az dört delegeyle ve beş bin üyesi olan barolar bakımından ayrıca her beş bin üye için ilave bir delegeyle TBB Genel Kurulunda temsil edilecek.
Türkiye Barolar Birliği Genel Kurulu baro seçimlerinin yapıldığı yılın aralık ayında, Ankara'da olağan toplantısını yapacak. TBB Yönetim Kurulu doğrudan veya en az 25 baronun yönetim kurullarının yazılı istemi üzerine, Genel Kurulu olağanüstü toplantıya çağıracak ancak olağanüstü toplantıda seçim yapılamayacak.
Birden fazla baronun bulunduğu illerde adli yardım bürosu, baroların eşit olarak temsili esas alınarak oluşturulacak. Büroda görevlendirme, o ildeki avukatlar arasında eşitlik gözetilerek yapılacak. Adli yardım bürosunun oluşturulmasına ve adli yardım hizmetinin yürütülmesine ilişkin usul ve esaslar TBB Yönetim Kurulunca hazırlanan ve Adalet Bakanlığınca onaylanan yönetmelikte gösterilecek.
Aynı ilde birden fazla baronun bulunması halinde kamu kurum ve kuruluşları ile kamu iktisadi teşebbüslerinde görevli olan ancak baroya kaydını yaptırmak istemeyen avukat, durumu hakkında, o ildeki herhangi bir baroya bilgi verebilecek.
Görev sürelerine bakılmaksızın tüm barolarda baro başkanlığı, yönetim, disiplin ve denetleme kurulu üyelikleri ile TBB delege seçimleri 2020 yılı Ekim ayının ilk haftasında; TBB Başkanlığı, yönetim, disiplin ve denetleme kurulu üyelikleri seçimleri ise 2020 yılı Aralık ayı içinde yapılacak.
Birden fazla baro kurulan illerde koruma kurullarına temsilci, hal hakem heyetleri ile il ve ilçe tüketici hakem heyetlerine üye görevlendirilmesi, baroların eşit ve dönüşümlü temsili esas alınarak yapılacak. Bu görevlendirmelere ilişkin esaslar TBB tarafından hazırlanan yönetmelikle belirlenecek.
