Resmi Gazete’de yer alan yeni kurallar uyarınca konsolosluk görevlileri, Amerika’ya seyahat amacının doğum yapmak olduğu kanaatine vardığı kişilerin turist vizesi başvurularını reddedecek. Vize başvurusunda bulunanların ABD’ye doğum yapmak için değil tıbbi tedavi için gitmek istediklerini kanıtlamaları bu nedenle zorlaşacak. Tıbbi ihtiyacı hamile kadınlar, Amerika’ya tedavi için gelen diğer yabancılarla aynı muameleye tabi tutulacak. Bu kişilerin ulaşım ve diğer masraflar dahil ABD’de tıbbi tedavi harcamalarını karşılayabilecek durumda olduklarını kanıtlamaları gerekecek.
VOA Amerika’nın Sesi internet sitesinde yer alan habere göre Amerika’ya doğum yapmak için gelmek, yasadışı değil. Ancak geçmişte yetkililerin ‘doğum turizmi’ acentelerinin işletmecilerini vize sahteciliği ve vergi kaçırma suçundan tutukladığı bazı olaylar yaşanmıştı. Amerikan vizesi başvurusu yapan yabancı kadınlar genellikle sorulara dürüst yanıtlar veriyor, hatta hastane ve doktorlarla yaptıkları sözleşmeleri gösteriyor.
Uygulama, 24 Ocak’ta yürürlüğe giriyor. Uygulamada, ABD Dışişleri Bakanlığı’nın Amerika’yı bir çocuğa Amerikan vatandaşlığı almak amacıyla ziyaret etmenin keyif ya da eğlence amaçlı bir eylem kapsamında değerlendirmediği yazılı.
Trump yönetimi, her türlü göçmenliğe kısıtlama getiriyor. Ancak ABD anayasasının 14'üncü maddesi, anne ve babasının statüsünden bağımsız olarak, Amerikan topraklarında doğan her çocuğun ABD vatandaşı olmasını öngörüyor. Ancak Başkan Trump uzun süredir rahatsız olduğu bu maddeyi uygulamada sona erdirme tehdidinde bulunuyor. Ancak akademisyenler ve Trump Yönetimi içindeki bazı yetkililer uygulamayı kaldırmanın kolay olmayacağı görüşünde.
Hamile kadınlara verilecek turist vizelerine kısıtlama getirilmesi, otomatik vatandaşlık hakkını kontrol altına almanın bir yolu olabilir. Ancak bu aynı zamanda gümrük kapılarındaki polis memurlarının bir kadının hamile olduğu kanaatine nasıl varacağı sorusunu gündeme getiriyor. Bir başka mesele ise polis memurlarının bir kadının dış görünüşüne bakarak hamile olduğu kanısına varması durumunda kadının sınır kapısından geri çevrilip çevrilemeyeceğiyle ilgili.
Konsolosluk görevlilerinin vize mülakatları sırasında kadınlara hamile olup olmadıklarını sorma hakkı bulunmuyor. Bu sorunun mülakatlarda ileride gündeme getirilmesi de düşünülmüyor. Ancak konsolosluk görevlilerinin yine de vize başvurusu yapan bir kadının Amerika’ya doğum amacıyla gelip gelmediğini belirlemesi gerekiyor.
‘Doğum turizmi’ gerek ABD gerekse yabancı ülkelerde karlı bir iş alanı. Doğum turizmi şirketleri müşterilerine sunduğu otel ve tıbbi bakım karşılığında 80 bin dolara kadar fatura kesebiliyor. ABD’de doğum yapmaya en çok Rusya ve Çin’den kadınlar geliyor.
ABD’ye doğum yapmak için gelen yabancı kadınların tam sayısı bilinmiyor. Göçmenlik yasalarının sıkılaştırılmasını savunan Göç Çalışmaları Merkezi adlı grup, 2012 yılında 36 bin yabancı kadının ABD’de doğum yapıp daha sonra ülkeden ayrıldığını tahmin ediyor.
Bazı federal davalardaki iddianamelere göre ABD vizesi başvurusunda bulunan bazı yabancı ülke vatandaşlarının, konsolosluk görevlilerine ülkede kalacakları süre, yer ve seyahatin amacı konusunda yalan söylediği bildiriliyor. Dışişleri Bakanlığı kurallarına göre “Yeni kural, doğum turizmiyle bağlantılı kriminal faaliyetlerin ortadan kaldırılmasına yardımcı olacak.”
