Bakan Çelik, fiyat dalgalanmalarının önüne geçebilmek için ´Havza Bazlı Destekleme Modelini´ hayata geçirdiklerini söylerken, CHP Milletvekili Gürer ise ürünlerdeki fiyat dalgalanmalarının sebebinin plansız tarım politikaların kaynaklandığını belirterek, bakanlığın kağıt üzerindeki projelerinin sorunları çözmede yetersiz kaldığını ifade etti.

GÜRER SORDU, BAKAN ÇELİK YANITLADI

CHP Niğde Milletvekili ve KİT Komisyon Üyesi Ömer Fethi Gürer piyasada yaşanan  ürün fiyat dalgalanmalarının  tarımsal ürünlerdeki plansızlığın bir yansıması olduğunu söyledi. Gürer´in konuyla ilgili  Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanına verdiği soru önergelerini de  Bakan Faruk Çelik Yanıtladı.

21 ÜRÜNDE HAVZA BAZLI DESTEKLEME MODELİ

CHP Niğde Milletvekili Ömer Fethi Gürer, tarımsal ürünlerdeki fiyat dalgalanmalarının yarattığı sorularla ilgili olarak  yönelttiği soruları Bakan Çelik yanıtladı. Çelik, açıklamasında, "Tarımsal ürünlerdeki fiyat dalgalanmaları üreticilerin pazarlama sorunlarına ilişkin olarak Bakanlığımızca önergelerde bahsedilen patates, kuru fasulye, elma, narenciyenin de dâhil olduğu tüm ürünlere yönelik üretim, tüketim, stok durumu, fiyat, maliyet ile dış ticaret verileri takip edilmektedir. Bakanlığımızın da üyesi olduğu Gıda ve Tarımsal Ürün Piyasaları İzleme ve Değerlendirme Komitesi çalışmalarını yürütmektedir. Tarım ürünleri piyasasının izlenmesi ve değerlendirilmesi çalışmaları kapsamında Tarım Ürünleri Fiyat İzleme Sistemi (TÜFİS) 22/02/2017 tarihi itibarıyla 81 il ve ilçelerde uygulamaya geçmiştir. TÜFİS ile kuru fasulye, patates de dâhil olmak üzere birçok tarımsal ürünün fiyatı üretici, aracı, hal, pazar ve market fiyatları olarak izlenebilmektedir. Baklagiller ürünlerinin desteklenmesine ilişkin 2016 yılı itibarıyla kuru fasulyenin de içinde olduğu baklagiller ürünlerine yönelik destekler bir önceki yıla göre yüzde 50 artırılarak 30 kuruş/kilograma çıkarılmıştır. 2017 yılında başlayan havza bazlı destekleme modeli kapsamında patates, fasulyenin de içinde olduğu 21 ürünün ilgili havzalarda desteklendiğini de ifade etmek istiyorum" şeklinde konuştu.  

GÜRER, "ÜRETİCİ ÇALIŞIYOR ARACI KAZANIYOR"

CHP Niğde  Milletvekili Ömer Fethi Gürer ürünlerde yaşanan fiyat dalgalanmalarının  plansız tarım politikasından kaynaklandığını söyledi. Gürer Fasulye ekim dönemi olan bu süreçte fasulye için dış alım yolunu açarsanız üretici doğal olarak fiyat düşecek kaygısı ile ekim yapmaz bu durumda gelecek yılda fiyat sorunu yaşanır. Olması gereken üretici ürettiği ürünü değerine satması ve tüketici de aracılar ile yüksek fiyata değil makul fiyata ürün almasıdır. Aracılık sistemi ülkemizde ciddi sorun olmaya devam etmektedir. Üretim maliyeti yüksek üreticinin geliri düşüktür. Çok ürün Pazar bulamamaktadır. Tüccar üreticiyi bu bağlamda zorlamaktadır. Birden çok el değiştiren ürün son tüketiciye pahalı gitmektedir. Kağıt üzerinde Bakanlık  projeler üretmekte ancak  sorunun çözümü sağlamamaktadır. Yurt dışına bağımlı gelecek oluşamaz. Ürünlerin makul fiyat ile üreticiye ulaşması, üreticinin bir yıl önceden ekeceği ürünü satacağı fiyatı bilmesi planlı tarım politikaları ile olasıdır. Tarımda  AKP hükümetinin nerede ise her yıl değişen uygulamaları ile soruna çare oluşturulamamakta ve üreticide tüketici de sorunlar yaşamaktadır" dedi.

TİGEM SORUNLU

Bakan Çelik, CHP Niğde Milletvekili Ömer Fethi Gürer´in TİGEM aleyhine açılan davalarla ilgili soru önergesini şu şekilde yanıtladı:

"Son dört yılda TİGEM aleyhine 32 iş kazası yargıya intikal etmiştir: 2 dava TİGEM aleyhine sonuçlanmış ve 250 bin TL ödeme yapılmıştır, 30 dava süreci devam etmektedir. Süreklilik arz eden asıl işlerin daimî işçiler eliyle yapılması yönünde ihtiyaç duyulan sayıda işçi alımına ilişkin çalışmalar Hazine Müsteşarlığı nezdinde TİGEM açısından devam etmektedir. Yüklenici tarafından hizmet alımıyla çalıştırılan işçilerin bir önceki ay için ödeme beyannamesi görülmeden istihkakları ödenmekte ve şirket tarafından ödenmeyen alacak söz konusu olmamaktadır. TİGEM´in 2009 yılında 210 bin dekar alan sulu tarım alanları dörde katlanarak 879 bin dekara çıkarılmıştır. 2016 yılında TİGEM´in buğday verimi Türkiye ortalamasından yüzde 36, arpa verimiyse Türkiye ortalamasından yüzde 7 daha fazla olmuştur. Aynı şekilde, 2016 yılında TİGEM Ceylânpınar İşletmesinde verimler Şanlıurfa verim ortalamasına göre mercimekte yüzde 44, dane mısırda yüzde 2 daha fazla olmuştur. TİGEM´in yağlık ayçiçeği üretiminde yüzde 73´ü gerçekleştiren Şanlıurfa Ceylânpınar İşletmesinin yağlık ayçiçeği verimleri Şanlıurfa ili veriminden yüzde 10 daha fazla gerçekleşmiştir. Sertifikalı tohum üretimi amacıyla Şanlıurfa Ceylanpınar işletmesinde 2013 ve 2014 yıllarında deneme amaçlı küçük alanlarda pamuk ekimi yapılmıştır. Çok ayrıntılı rakamlar var. Buğday verimi 2007´de Türkiye genelinde dekar başı kilogram 220 kilogram iken 2016´da 266 kilograma, arpa verimi 220 iken 2007´de 245´e, TİGEM´e baktığımız zaman, 164´ten 263´e, buğdayda ise 298´den 361´e yükselmiş bulunmaktadır. TİGEM işletmelerindeki buzağı ölüm oranlarına ilişkin TİGEM hayvancılık işletmelerinde buzağı ve dana ölüm oranı 2015 yılında yüzde 9 iken 2016´da yüzde 6,4´e gerilemiştir. TİGEM´de son beş yılda yaşanan teknik personel istifalarına ilişkin olarak, işletmelerin şehir merkezinden uzak olması, sosyal imkânların kısıtlı olması, tarım sektörünün özelliği nedeniyle günlük sekiz saatlik mesai dışında faaliyetlerin hafta sonu Tatilleri de dâhil yirmi dört saat boyunca takip gerektirmesi gibi nedenlerle bir kısım personel görevlerinden ayrılmıştır. Bu olumsuzlukları engellemek için işletmenin gerek sosyal imkânları gerek lojman imkânları bu konuda geliştirilmektedir ve geliştirilmeye devam edecektir. TİGEM aleyhine son üç yılda damızlık hayvan ve tohumluk satışlar nedeniyle açılan davalara ilişkin, TİGEM için damızlık hayvan ve tohumluk satışlar nedeniyle son üç yılda açılan dava sayısı 2 adettir. Davanın birisi mahkeme tarafından reddedilmiş, diğerine ilişkin mahkeme süreci devam etmektedir. TİGEM´e bağlı olarak faaliyet gösteren Patates Araştırma Enstitüsü Müdürlüğünün TİGEM´le ortak bir projesi devam etmektedir. Niğde Patates Araştırma Enstitüsü´nün görev alanı ülkemizin patates yetiştirilen tüm alanlarıdır. Bakanlığımıza bağlı enstitüler içerisinde yürütülen patates ıslah çalışmalarının ülkesel koordinatörlüğünü Niğde´deki enstitü yapmaktadır. Havza bazlı tarımsal üretimi destekleme modelinde desteklenecek ürünler arasında patates de yer almaktadır, bu da ilk kez olmaktadır" açıklamasında bulundu.

BAKANIN CEVAPLARI İLE SAYIŞTAY RAPORLARI ÖRTÜŞMÜYOR

CHP Niğde Milletvekili Ömer Fethi Gürer ise Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanı Faruk Çelik´in TİGEM ile ilgili sorulara verdiği yanıtların, Sayıştay raporlarındaki verilerle örtüşmediğini belirtti. CHP Milletvekili Ömer Fethi Gürer, "KİT Komisyonu olarak denetlediğimiz TİGEM´de sorunlar azalmamıştır. Sudan´a çiftçilik yapmaya giden TİGEM, ülkemizdeki arazilerini tarımda başarı sağlayamadığı için kiralama noktasına gelmiştir. Buzağı ölümlerinden ürün eldesine kadar sorunlu durumdadır. Bu bağlamda alınması gereken önlemler ve yapılması gereken çalışmalar vardır. TİGEM ülkemiz çiftçisi için lokomotif olma özelliğini yitirmek üzeredir" dedi.