Önceki iki haftada zeki insan ve akıllı insan davranışlarını incelemiştik. Birçok insan için akıllı ve zeki olmak arasında bir fark yoktur, çünkü sözcükler birbirinin yerine kullanılabilir gibi görünmektedir. Genel olarak, akıllı ve zeki sözcüklerinin ikisi de keskin bir zihne sahip ve zihinsel olarak yetenekli bir kişiyi tanımlamak için kullanılır. Ancak, bu sözcüklerin anlamları ve kullanımları arasında fark vardır. İngilizce smart= akıllı ve inetelligent= zeki karşılık gelmektedir.
Akıllı olmakla zeki olmak arasındaki fark nedir?
Akıllı ve zeki olmak arasındaki temel fark: zekinin bilgi edinme yeteneğini, akıllının ise önceden edinilmiş bilgiyi pratik durumlarda uygulama yeteneğini ifade etmesidir. Akıllı, genellikle çalışma ve öğrenme yoluyla zihnini geliştiren bir kişiyi tanımlamak için kullanılırken, zeki zihinsel netlik ile doğmuş veya doğuştan öğrenmede iyi olan bir kişiyi tanımlamak için kullanılır. Diğer bir deyişle, insan çaba harcayarak akıllı olur, zeka ise insanın yapısının doğal bir parçasıdır. Küçük anlam farkları, çok şey katıyor.
*Akıllı insanlar pek çok gerçeği bilirler ve bu gerçekler bilgisinden kolaylıkla yararlanabilirler.*Zeki insanlar pek çok gerçeği bilirler, ancak daha fazlasını öğrenmek için sürekli bir merakla hareket ederler. *Akıllı insanların güçlü, net çıkarımları vardır ve bunları uzun uzadıya savunabilirler. *Zeki insanlar, yeni bilgiler için fırsat olarak gördükleri tartışmalardan çok sohbet ederler. *Akıllı insanlar tartışır. Zeki insanlar dinler. *Akıllı insanlar size ne düşündüklerini söyleyecektir. *Zeki insanlar size ne düşündüğünüzü soracaktır. Bunun nedeni, zeki insanların sonuç olarak merak tarafından yönlendirilmesi ve diğer insanların ne düşündüğünü ve nedenini bulmaya yönelik gerçek bir ilgidir.
*Zeki olmak IQ(zeka düzeyi) sunun yüksek olmasıyla eşdeğer olup; akıllı olmak genelde kullandığımız anlamıyla zeki bir insanın düşüncede bıraktığı olayları eyleme dönüştüren kişilerin sahip oldukları niteliğe verilen addır. Unutulmamalıdır arada tek bir fark vardır. Zeki bir insan akıllı olabilir ama akıllı insan zeki olamaz. Ama zeki insan akıllı olmayı öğrenemezse zekasının da beş para etmeyeceği gün gibi aşikardır
*Zeki insan kısa sürede ne yapması gerektiğini bulur, akıllı insan zaten bir yerde okumuş, görmüş, karşılaşmış ya da çalışmıştır. *Zeki insan merdiveni hızlı çıkar, akıllı insan merdiveni dayayacağı duvarı bilir. *Zeki insan güzel espri yapar. *Akıllı insan ise iyi espri yapamasa da hayatı boyunca kimseyi kendine güldürmeyecek şekilde yaşayan insandır. *Zeka rafta duran bir şeydir, ister kullanırsın ister çöpe atarsın, akıl yerinde duramayan bir şeydir, eğer akıllıysan istesen de istemesen de akıllı olduğunu mutlaka bir yerde belli edersin. *Zeki insan işini bilir çıkarları için yaşar, fırsatları değerlendirir; akıllı insan ise zeki olana fırsat yaratır, zekiyi tembelliğe ve emeksiz kazanmaya iter. *Akıllı insan hedefe bir şekilde ulaşandır. *Zeki insan ise kolay yolu bilip uygular. *Zeki insan daima zekasını gösterme çabasındadır, akıllı insan ise zeki insanın çabasını izleyip sakin bir şekilde gerçekleştirmesini bilir. *Zeki insan düşünmenin ve gerçekçiliğin yolundan ayrılmadığı için daima pratik, tadında ve mutludur. *Akıllı insan ise daima düşünceler altındadır. *Zeki zekaya sahip olan, akıllı onu kullanma becerisine sahip insandır. *Akıllı insan nerde ne yapacağını, çalışmayı, potansiyelini, bildiklerini ve bir fikri nasıl kullanacağını bilir. *Zeki insan ise fikir üretir çünkü zeka yaratıcılıktır.
*Zeki olmak bir durum, akıllı olmak bir eylemdir. *Akıllı insan, bir sorunu çözmek için eğitiminize geri bakma yeteneğinizi ifade ederken, zeki insan, sorunun ayrıntılarını tanıma ve hızlı bir şekilde çözme yeteneğinizi ifade eder. *Zeki insanlar soyut düşünebilenlerdir. Anlarlar ve deneyimlerinden öğrenebilirler, sorunları nasıl çözeceklerini bilirler ve dünyayı yeni şekillerde görebilirler. *Akıllı insanlar zekalarını gerçek dünya problemlerine nasıl uygulayacaklarını bilirler.
*Zeki bir insana bir şey sorduğunuzda, yanıt vermek için acele ettiğini görmezsiniz. Aslında ağızları nadiren akıllarından daha hızlıdır. Nerede ve ne zaman konuşacaklarını bilirler. *Zeki insanlar, konuşmadan önce düşünmenin daha sonra pişman olabilecekleri bir şeyi söylemekten kaçınmanın en iyi yolu olduğunu anlayacak kadar bilgedirler. .* Zeki insanlar çok fazla bilgiye sahiptir ve sorunlara verimli çözümler bulmakta iyidirler. *Yüksek derecede zeki insanlar, oldukça bireysel olmaya eğilimlidirler. *Zeki insanlar genellikle başkaları tarafından yapılan ve söylenen her şeyi aşırı analiz ederler.
*Akıllı insanlar, fırsatları hızla belirleyebilir ve bunlardan en iyi şekilde yararlanabilir. Durumları nasıl analiz edeceklerini ve buna göre kararlar almayı bilirler. Bu onların hayatta ilerlemelerini ve hedeflere ulaşmalarını sağlar. *Akıllı insanlar hızlı düşünür ve hızlı bir şekilde harekete geçebilir. *Akıllı insanlar hızlı düşünür ve hızlı bir şekilde harekete geçebilir.
SONUÇ: Zeka, soyut düşünme, yeni bilgileri anlama, edinme ve bu bilgileri uygulama yeteneğidir. Zeka, gelişmiş bilgi derecemizle doğrudan ilişkilidir. Akıllılık, bu bilgiyi hızlı ve verimli bir şekilde uygulama yeteneğidir. Başka bir deyişle, zeka öğrenme yeteneği iken, akıllılık öğrenilenleri uygulama yeteneğidir. Hayatta hem zeka hem de akıllılık önemlidir. Bununla birlikte, akademisyenlerde zeka daha önemlidir, akıllılık ise öğrendiklerini uygulamada daha önemlidir.
Yazımızı ünlü yazar Tolstoy (1828-1910)’un bir özdeyişi ile tamamlayacağım: “İnsan kendi değerini ancak çalışarak koruyabilir”.
Dostça kalın!...
