PROF. DR. FİKRİ AKDENİZ - BİLİM DÜNYASI


Resim Sanatında Perspektif Nedir?


1999 yılından itibaren iki farklı resim atölyesine devam etmiş,  iki kişisel sergi açmış, 20 den fazla karma sergiye katılmış, yağlıboya resim yapmaya devam eden bir birey olarak görüşümü sizlerle paylaşacağım.

Perspektif bir bakış açısıdır ama gerçeğe ulaşmanın tek yolu değildir. Gerçeğe, güzele ulaşmak için bilgiye, uzmanlığa ve yaratıcı düşünceye de ihtiyaç vardır.

Sanatta perspektif, genellikle iki boyutlu sanat eserlerinde üç boyutlu nesnelerin veya boşlukların temsilini ifade eder. Sanatçılar gerçekçi bir derinlik izlenimi yaratmak için perspektif tekniklerini kullanırlar. Perspektif çizimde, nesnenin gözlemciye göre olan pozisyonunun ve uzaklığının etkileri esas alınarak çizim yapılır. 

 Kısaca resimde Perspektif, iki boyutlu (düz) bir yüzey üzerinde üç boyutlu bir derinlik yaratmak için kullanılan bir tekniktir. Resimdeki objelerin gerçeğine ne kadar uygun oldukları ressamın perspektifine bağlıdır. Perspektif, bir resmin şekil, uzaklık ve görünüşte “gerçek” görünmesini sağlayan şeydir. Bir manzara, natürmort, iç mekan,  portre veya figür boyama olsun, tüm perspektiflerde aynı perspektif kuralları geçerlidir.

 

Karlı Yol resim

Resimde perspektif uygulaması

Fotoğrafta perspektif, bir fotoğraftaki nesneler arasındaki derinlik duygusu veya uzamsal ilişki ile birlikte, görüntünün izleyicisinin gördüğü şeye göre boyutları olarak tanımlanır.

Doğrusal perspektif: Düz bir yüzeyde derinlik yanılsaması yaratma sistemidir. Doğrusal perspektif sistemi için gerekli olan üç bileşen,  paralel çizgiler, ufuk çizgisi ve bir ufuk noktasıdır. Bir nesnenin görsel imgesinin boyutunun, o nesnenin göze olan uzaklığın bir işlevi olduğu ilkesine dayanır. İki nesne gözden ne kadar uzaksa birbirine o kadar yakın görünür Batı sanatındaki perspektife çoğunlukla doğrusal perspektif denir ve 15. yüzyılın başında geliştirilmiştir. Rönesans hareketinin öncülerinden İtalyan ressam, şair, dilbilimci, filozof,  müzisyen, mimar Leon Battista Alberti (1404-1472) ve Floransalı mimar Filippo Brunelleschi (1377-1446), yapılarında Roma mimarisinde görülen kubbe, kemer, sütun gibi mimari öğeleri kullanmıştır. Alberti, teorisini 1435'te yayınlanan "Resim Üzerine" adlı kitabında ortaya koydu. Bugün hala Alberti'nin tek-kaybolan nokta (uzaklaşıp kaybolan doğruların birleşiyormuş gibi göründüğü nokta) sistemini kullanıyoruz.

 

Rönesans dönemi mimaride perspektif uygulaması

Sanatta farklı bakış açıları nelerdir?

Perspektifte Görüş Bakış Açısı: Görüntü noktası, sanatçının görüntülediği noktadır. Doğrusal perspektif bu bakış açısına göre oluşturulmuştur. Doğru veya yanlış bakış açısı seçimi yoktur, yalnızca kompozisyon planlamaya başladığınızda ve perspektifi anlamaya başladığınızda verdiğiniz ilk karardır.

Perspektifte normal bakış açış:  Bir yetişkin ayağa kalktığında dünyayı nasıl görür ise odur. Gerçekçi bir tarzda resim yapılırken, muhtemelen kullanacağınız bakış açısı budur, çünkü görmeye alıştığımız şey budur. En gerçek görünen şey bu bakış açısıdır.

Perspektifte Düşük (Alçak) Bakış Açısı: Perspektifte düşük bir bakış açısı, ayakta kalacağınızdan çok daha düşük bir sahneye baktığınız zaman. Örneğin, bir sandalyede oturuyorsanız, topukların üzerine çömelmiş veya aşağı inip çimlerin üzerinde oturmuşsanız bu bakış açısıdır. Tabii ki, aynı zamanda küçük çocukların dünyayı görme düzeyidir. Çocuk bakış açısı da denebilir.

Perspektifte Yüksek Bakış Açısı: Bir manzaraya baktığınızda yüksek bir bakış açısı elde edersiniz. Yüksek bir binanın balkonunda, tepede, bir merdivende olabilirsin. Perspektif kuralları normal, düşük veya yüksek bakış açısı arasında değişmez. Her durumda aynı kurallar uygulanır. Bir sahnede gördüğünüz şey değişmez. Perspektif kuralları, gördüğümüz şeyleri anlamamıza yardımcı olur ve bir tabloda “doğru anlama” yapmamızı sağlar.

Ufuk Çizgisi Perspektifi:  Ufuk Çizgisi Perspektifi, Ufuk çizgisi kafa karıştırıcı bir terimdir; çünkü bunu duyduğunuzda doğada gördüğümüz “ufuk” düşünülür. Yani, ufuk, arazinin veya denizin uzaktaki gökyüzüyle buluştuğu çizgide olduğu gibidir. Bir tabloda, ufuk çizgisi, manzara boyuyorsanız bu olabilir, ancak ikisini birbirinden ayırmak en iyisidir. Aksine, “ufuk çizgisini” duyduğunuzda “göz düzeyi çizgisi” düşünmek istersiniz.

      Sahnede gözleriniz düzeyinde bir sanal çizgi çizerseniz, o da ufuk çizgisi olur. Konum değiştirirken, örneğin bir tepeye çıkarsanız, ufuk çizgisi sizinle birlikte hareket eder. Aşağı veya yukarı baktığınızda, ufuk çizgisi hareket etmez çünkü başınızın düzeyi hareket etmemiştir.

      Ufuk çizgisi, bir tabloda doğru perspektif oluşturmak için kullanılan hayali bir çizgidir. Ufuk çizgisinin üzerindeki herhangi bir şey ona doğru eğim gösterir. Ufuk çizgisini aşan bir şey yukarı ve aşağı eğimlidir. Ufuk çizgisi önemlidir, çünkü tablonun perspektifi bundan oluşur.

      Doğadan edindiğimiz izlenimlerimizi kendi iç dünyamızda karakter yapımız ve ruhsal değerlerimizle harmanlamak suretiyle oluşturduğumuz değer yargılarımızla perspektifimizi geliştiririz. Bu nedenle doğamızdaki bütün değerleri kavramak ve oluş nedenlerini öğrenmek için perspektiflerimizi çeşitlendirirken bunları bilim ve bilimin aydınlığında oluşan bağımsız ve yaratıcı düşünce ile harmanlamayı unutmamalıyız.

Dostça Kalın.

YAZARLAR

  • Perşembe 24.1 ° / 11.6 ° Güneşli
  • Cuma 24.9 ° / 14.2 ° Güneşli
  • Cumartesi 28.3 ° / 15.1 ° Güneşli
  • BIST 100

    8806,72%-0,01
  • DOLAR

    32,25% 0,26
  • EURO

    35,08% 0,67
  • GRAM ALTIN

    2270,84% 0,79
  • Ç. ALTIN

    3854,72% 0,51