Zor yıllardı, çünkü teknoloji gelişmemiş, gelişse de biz alamamışız; ablamın bile bütangazı geldiğinde ustanın ocağı kurup, hortumu bağladıktan sonra düğmesini açıp da kibriti yakınca yanan ateşi gördüğünde;
“Abarııınnn!” çekip;
“Kele gazınan yanıyor diyo'llarıdı havayınan yanıyormuş!” dediği yıllardı o zor yıllar. Zordu zor! Ne bilsindi fukara ablam, havanın gaz olduğunu, bütangazı... O, gaz denilince gazyağı anlıyor, sıvı olduğunu düşünüyordu.
Böyle yıllarda beygircilik vardı kasabada.
Beygirciler odun yüklerlerdi.
Beygirlerinin nallarına keçe bağlarlardı ki; taşlaşmış betonda at nalı sesi çıkmasın, korucular başta olmak üzere öteki devlet adamları duymasın.
O zamanlar öyle lojman mojman yoktu. Kaymakam dışında kimse lojman nedir bilmezdi. O zamanlar böyle zamanlardı. Öğretmen, maliyeci, kâtip, hakim, savcı, cenderme gumandanı... Kimse ayrıcalıklı değildi. Sağa sola serpiliydi evleri; aldığı maaş, üstlendiği görevin önemi nedeniyle. Öğretmen, gariban memurluğun başını çekenlerden biriydi, bugünküne benzer durumuyla.
İşte, kasabanın her yerine serpili bu devlet memurları. Beygirlileri görmemeli, bilmemeli, at nallarının seslerini duyup da;
“Aha! Gene kaçak getiriyorlar!” dememeliydiler.
N'olur, n'olmaz, bir telefon gıvratıverirlerdi santrale, ya cenderme, ya kolcu.
Böyleydi o yıllar.
Keçeciler vardı.
Saraçlar vardı.
Hamutlar yapılırdı beygirlere, eşeklere.
Bir eşyek yükü odun on iki buçuk liradan, bir eşek yükü odun altı liradan satılırdı.
Gaz, tuz, şeker alınırdı şeherden, bir de çarşı ekmeği. Yani has ekmek. Beyaz, bembeyaz, sac ekmeğine hiç mi hiç benzemiyen, ısırılınca hoş bir yumuşaklıkla birlikte ekşimsi maya tadından eser olmayan bir ekmekti, has ekmek. Bir keresinde, geç kalmış dağkolu beygirlisiyle, yükünü indirmiş beygirli Murtlu Tepe'de karşılaşmış; beygiri yüklü olanı bakar ki, semerin üstüne bağdaş kurmuş, yuka sac ekmeğine sarılı sokum yiyor Memmet. Öyle bir ısırış ısırma ki, sanırsın kavurma, çaman ya da Arapoğlu'nun kebabından ısırıyor. Ağzı sulana sulana der ki;
“Ebire Memmet gardaş! Ne yiyo'n öyle iştahlı iştahlı?!”
“Çarşıdan has ekmek aldım. Yuka ekme'e sardım da yiyo'm!” der Memmet.
Yıllar, böylesi yıllar.
Zor olmasın da bu yıllar, hangisi zor olsun? Tomafillere binip de bastırıp gitmek mi?
Böyle yıllarda, dağkolundan Mahir adlı kekeç biri ayın aydığı kuşluklaylın, amanatallahınan sine sine gelir. Yaz günüdür. Mahir ağa da kekeçtir. Sıcak bir tomus akşamında üvez vızıltılarından, ikide bir şaplak vura vura kendini dövmelerden uykusu kaçmış, konağın balkonunda otururken bir beygir görünce seslenir;
“Bbbb...be..yyygirci. O. o. ooo... odun k.. kk. kkkaç ppp..arraaa!”
“O...o...o..ddun.. un... on.. on..onikibuçuk liraaa!”
Mahir ağa sanır ki oduncu Mahir ağzına öykünür. Palas pandıras iner aşağı.
“Sen benim ağzıma öykünüyon ulan!” der.
“Öykünmüyo'm ulan!” der oduncu Mahir.
Sabahın köründe, ayın aydığı, yıldızların sarartıları boza dönüşmeden, iki kekeç birbirine kekeç kekeç girişir.
Ahmet emmi tapu takipçisidir.
Bilir ki dağkolu köylüleri arazi anlaşmazlığından ötürü davalıdır birbirleriyle. Erken gelir, hükümet konağının karşısındaki buğday deposunun köşesine iliştirilmiş camekanlı yazıhanesine. Bir de bakar ki, oduncu kekeç Mahir'le kekeç Mahir ağa gırtlak gırtlağa girmiş. İri bedeni, kabaralı kundurasının çın çın öten sesiyle yeldirir yukardan aşağı.
“Mmmmm Mahir! Mahir! O da bizden ulan o da bizden!” diye bağıra bağıra.
İki kekeç, kendilerine kekeç kekeç bağıran, koşan adama baktıktan sonra...
Hani, diyeceğim şu ki bu güzel insanlara;
“Bir kasaba kursam komşum olur musunuz?” (Söz; merhum Müşür Kaya Canpolat'a aittir)
