“İmkânsız şey
Şiir yazmak,
Âşıksan eğer;
Ve yazmamak,
Aylardan nisansa." - ORHAN VELİ
Bahar, umuttur; bahar yeşildir. Yeşil de yaşamdır, gençliktir; yenilenmedir, umuttur...
Seçtiğim şiirlerle içimize umut dolsun, sevgi dolsun...
"Sevgi" deyince Sait Faik Abasıyanık'ın Bursa Erkek Lisesi’nde edebiyat dersi ödevi olarak yazdığı İpekli Mendil adlı ilk öyküsü geldi usuma... Hani sevdiceğine, istediği ipekli mendili verme uğruna yaşamını yitiren 15 yaşındaki delikanlının öyküsü... Hani ölmeden önce avucunun içinde sımsıkı tuttuğu ve avucu açılınca içinden su gibi fışkıran ipekli mendilin çıktığı öykü...
Öykünün sonu şöyle bitiyordu:
" O, yine geldiği gibi bomboş, sessiz sedasız pencereden sıyrılıp gitti. Bu anda da bir dal çıtırtısı işittim. Düşmüştü. Aşağıya İndiğim zaman başına kapıcı ile beraber birkaç kişi birikmişlerdi. Ölmek üzereydi. Sımsıkı kapalı yumruğunu kapıcı açtı. Bu avucun içinden bir ipekli mendil su gibi fışkırdı."
ADA (DÜNYAYI GÜZELLİK KURTARACAK)
"Bir kıyıdan baktım dünyaya
Ellerimde tuz avucumda sedef
Bir mavilik bir açıklık
Özgürlük hasreti
Yüreğime vuruyor
Nerede nerede insanlar?
Dünyayı güzellik kurtaracak
Bir insanı sevmekle başlayacak her şey.
Hava martılar ışıklı şehir
Sarhoş ediyor beni yosun kokusu
Hilesız kucaklamak istiyorum
Dünyayı şehri ve seni
Dünyayı güzellik kurtaracak
Bir insanı sevmekle başlayacak her şey." -ZÜLFÜ LİVANELİ
Evet; dünyayı güzellik, sevgi kurtaracak! Gönülden inanıyorum...
BAHAR VE BİZ
Yılda bir kere çıldırır ağaçlar sevincinden
Rabbim ne güzel çıldırır.
Yılda bir kere uzatır avuçlarını yaprak;
Sevincinden titreyerek.
Yılda bir kere kendini verir toprak
Yılda bir kere yarılır bahçeler hazdan
Rabbim ne güzel yarılır.
Biz de bir kere sevinebilseydik.
Çiçek açmış ağaçlar gibi çıldırasıya.
Kimbilir belki bir gün sulh olunca
Biz de deliler gibi seviniriz,
Ağaçları ve baharı taklit ederiz
Renkli bez parçalarıyla donatırız şehri
Renkli ampuller asarız pencerelerden
Kimbilir belki bir gün sulh olunca
Biz de çatır çatır çatlarız binbir yerimizden
Ağaçlar gibi. -BEDRİ RAHMİ EYÜBOĞLU
ÇİL ÇİL
Bir kayısı dalı mavilik içinde
Çilli yaprakları ışık içinde
Pembe damarları çırılçıplak
Hepsi de üç türlü yeşil içinde,
Mernuş der ki:
İş var işin içinde
Ne güzel erimek aşk içinde
Neylersin
Zerresi kalmış benim içimde. -BEDRİ RAHMİ EYÜBOĞLU
BEDRİ RAHMİ için, Halûk Tezonar, "Onun yaşamı, yeşilin yeşiline, yeşilin sonsuz devinişine dayanırdı." diye yazmıştı Milliyet Sanat Dergisi'nde...
Şiirde adı geçen Mernuş kimdir? Oğlu Mehmet Eyüboğlu'ndan öğreniyoruz: "Bedri Rahmi'de kişilere her zaman kendi adlarından başka adlar verme alışkanlığı vardır. Yazı ve şiirlerinde Mernuşlara, Tebernuşlara, Böceklere, Uzak Reislere, Çebişlere, Karadutlara rastlanır. Kim kimdir? Bilen bilir! Örneğin Mernuş çoğu kez Sabahattin Eyüboğlu, bazen de Bedri Rahmi'nin kendisidir. Gerçek şudur: Bütün bu takma adlar hayal ürünü kişileri canlandırmaz. Her takma adın altında kanlı canlı birisi daima vardır."
BİR İLKBAHAR HİKAYESİ
"İlkbahar bir bayram, bir uyanış, bir mucize, bir çılgınlık, olmayacak gibi duran bir şeyin oluşu; ilkbahar şu, ilkbahar bu… Kuş, papatya, gelincik, çayır, çimen, ağaç, çiçek, mimoza, zakkum, su sesi, hindiba, çingene, kuzu…Klasik ilkbaharların içinde hepsinin; hatta sülüğün bile yeri vardır. Unuttuklarım da çoktur a, en mühimi nisan, mayıs güneşi."
"Yaşı kırkı aşmış bir adamın mevsimler içinde ilkbaharı üzüntü ile duymamasına imkân yoktur. Eski çılgınlıklar nerede: Nerede o, birden bire bir genç kız elinden, bir genç kız rüzgârından sararma, o yürek çarpıntısı? Şu ömrü mevsimlere benzetenler iyi etmişler doğrusu. Herkesin bir ilkbaharı, bir yazı, güzü, kışı oluyor işte. İnsanın ilkbaharı, öteki hayvanlara bakarsak geç başlıyor. Bir at bir yaşında, hadi iki yaşında ilkbaharındadır. Bir kuzu, altı ayda koç olur. Ama insanoğlu ilkbaharını yirmisinden önce pek idrak edemez."
"Yirmisinden evvel idrak edilen ilkbahar, bir yalancı ilkbahardır Ben böyle bir yalancı ilkbaharın hikâyesini yazıyorum." der SAİT FAİK.
"Tam otuz sene evvel on iki yaşındaydım. Anadolu’nun bir şehrinde bulunuyorduk. Babam memurdu. Şehre bir yaz sonunda gelmiştik. Sonra bir gün bahar geliverdi. Karlar eridi. Karlar eridi ama karları eriten güneş değildi, yağmurdu. Bu Anadolu şehrinin ilkbaharı kırkikindi yağmurlarıyla başlardı." diye başlar öyküyü anlatmaya öykü kahramanı/ anlatıcı."
İlkbahar mevsiminin, kırk yaşını aşmış bir insanda uyandırdığı duygulanmalar anlatılır bu öyküde. Henüz 12 yaşında iken yaşanmış olan masum, buruk bir aşk öyküsüdür bu...
"Öykü kahramanı ve ailesi, babanın tayini nedeniyle bir yaz sonu,Anadolu’nun bir şehrine gelirler ve burada son derece sert ve uzun bir kış geçirirler. Bir sabah ‘kırkikindi yağmurları’yla bütün karlar erir ve ‘yalancı ilkbahar’ gelir. Hastalanan kahraman, kış mevsimi boyunca evin içinden dışarı çıkamadığı gibi neredeyse yatağa bağlıdır.
Bir sabah, odasının içinden ‘parlak bir kuş’ geçtiğini görür. Dikkatle bakınca bunun bir ‘aynanın ışığı’ olduğunu fark eder; dışarıdan tutulan bir aynanın ışığıdır bu ışık.
Pencereye koşup baktığında ise; aynayı tutanın 16-17 yaşlarındaki komşularının kızı olduğunu görür. Ertesi gün, kendisi de aynı şekilde yanıt verir ve bu durum ‘masum bir aşk oyunu’ olarak devam eder. Ancak, çok geçmeden babanın tayini başka bir yere çıkar. Eşyalar bir ‘yaylı’ya yüklenir ve şehirden ayrılmak zorunda kalırlar. Yolda ağaçların arasından sızan güneşi gören küçük âşık, geride bıraktığı sevgisini/sevgilisini anımsar ve doyasıya ağlar."
Bu öykü deneme, şiir tadında bir öykü; üçünün de tadını bir arada alıyorsunuz. Bugün Sait Faik'ten söz açmak istedim. Öykülerini okumanızı isterim; ama hepsini...
Bana sorarsanız Semaver ve Mahalle Kahvesi adlı kitaplarıyla başlamanızı öneririm.
HOŞÇA KALIN.
