Her depremde bu tartışmayı yaşıyoruz; deprem kaç büyüklüğünde? O kadar gereksiz bir tartışma ki… Bu depremde de aynı şey oldu. Depremin büyüklüğü artırmaya çıkarılmış mezat malı gibiydi! Üstelik açıklamaları yapanlar ülkemizin konusunda söz sahibi yani otorite kurumları ve kişileri. Anımsayalaım lütfen. Bir de uluslar arası deprem araştırma merkezlerinin açıklamaları var. Bu açıklamalarda belirtilen rakamlar bizim gibi, konunun cahili olanlar için virgülden sonraki rakamların çok önemi yok gibi görünüyor, ama kazın ayağı öyle değil: hem de öyle böyle değil çok ciddi!
Depremin olduğu ilk gün, siz de farketmiş olmalısınız: Haber yayınlayan tv lerde yayın akışı birkaç dakika içinde değiştirildi ve “Deprem Özel Yayınları” başladı. Her kanalın ana haber bülteni depremle ve bu işin uzmanlarıyla dolmuştu. Biliyorsunuz artık her ilimizde bir veya daha fazla üniversitemiz var. Sayısını bilmiyorum ama bu üniversitelerimizin çoğunda hatta bazı ilçelerde bile “Yer Bilimleri Fakülteleri” var. Bizim zamanımızdaki demeyle; Jeoloji Mühendisliği. Konuya dair yeterince bilgi ve bilim insanı birikimimizin olduğu kesin.
Depremin büyüklüğü ile ilgili 6,6 mı? 6,9 mu? Yahutta abd ve Yunanistanın dediği gibi 7 mi? Tartışmaları sürerken haber kanallarından birinde bir sunucu karşısındaki uzman konuğuna şu soruyu sordu: Hocam bu virgülden sonraki rakamlar çok önemli mi? Hocanın verdiği yanıt inanılmazdı: 6,6 ile 6,9 arasında o virgülden sonraki 3 büyüklük 40 atom bombası kadar yıkıcı etkiye sahip olabilir! Bakar mısınız?
Depremin büyüklüğü önemli fakat işin çok daha önemli boyutları var ki onları anlatmak ölçmek biçmek yorumlayabilmek olası değil.
Hepimizin bir büyüklük algımız var. işte bu algı nedeniyle farklı büyüklükler ortaya çıkıyor.
Bu büyüklükler yaşamın bize getirdiği irili ufaklı depremlerin bizde yarattığı etkilerle ölçülüyor. Rakamlar burada yetersiz!
Eşduyum(empati) diye bir şey, bir duygu var. kullanıyor musunuz bilmem? Ben zaman zaman kullanıyorum çok rahatsız edici bir şey!
Evinin enkaz yığını önünde enkazın altında kalanlarından haber beklemenin ne demek olduğunu bilmemize olanak yok. Ancak o insanın yerine bir an kendinizi koyduğunuz zaman içimizde bir “şey”lerin sızladığını duyumsuyoruz. Değil mi?
O zaman depremin büyüklüğü kaç nokta kaç geliyor size?
Bir de depremden hemen sonra enkaz üstünde gösteri yapan politikacıyı düşünün; o, kaç nokta kaç duyumsadı acaba?
