Can UĞURATEŞ-Sırası Geldikçe


BÖLGESEL GELİŞMELERDE GELİNEN DURUM

ABD Senatosu, ABD-Yunanistan Savunma ve Parlamentolar Arası Ortaklık Yasasını onayladı. Bu onay sonrası beş yıllık bir Savunma ve İş Birliği anlaşması genişletilmiş metinle yürürlüğe girdi.


Ayrıca ABD Dışişleri bakanlığı, Yunanistan’a 6,9 milyar dolar değerinde Meko sınıfı dört savaş gemisi satışını ve 2,5 milyar dolarlık modernizasyon işlemlerini de onayladı. Sırada F-35 verilmesi kararı var ve sadece Yunanistan’da gerekli alt yapının kurulması beklenirken, bu işlemin de beş yıl içinde tamamlanacağı belirtiliyor.

Yunanistan, bir yandan Fransa bir yandan da ABD tarafından yapılan anlaşmalarla tamamen bölgesel bir piyon haline getiriliyor.Yapılan silah ve malzeme yardımlarıyla birlikte, alınan ve alınması planlanan üslerde yapılacak yeni konuşlanmalarla, Ege’de dengeler değiştiriliyor.

ABD, Girit Adasında elde ettiği imtiyazla işlettiği Suda Deniz Üssü ile halihazırda hem Karadeniz ve Ege’nin Akdeniz’e açılımınıhem de Kuzey Afrika bölgesini daha etkin kontrol imkanına kavuşurken, ülkenin farklı fakat stratejik konumlarıyla birbirlerini destekler konumdaki askeri üslerinden de faydalanma imtiyaz hakkını kazandı. ABD halen, İskiri Erken Uyarı Üssü, Salamis Deniz Üssü, Andravida, Kastelli, Kalamata hava üsleri ile Dedeağaç bölgesindeki tertiplenmesiyle Yunanistan’ın egemenliğine de tehditken, işe Fransa’nın ve Kıbrıs’ta bulunan İngiltere’nin karışmasıyla bir yandan da Türkiye çevrelenmiş olunuyor.

Rusya Dışişleri Bakanı Lavrov da Ortadoğu’da yetkili gördüğü dört küresel gücü, ABD, Rusya, AB ve BM olarak tanımladı ki BM’nin zorunlulukla dile getirildiği ve esas güçlerin ABD, Rusya ve AB olduğu değerlendirilebilir. Bu tanımlamayla, bölgesel oyunların planlayıcıları da net olarak ortaya çıkar.  Bu üç küresel güce, inanç bağlamında bir dördüncü güç olarak da Vatikan’ı eklemek yanlış olmaz. Planlanan oyun oldukça kuvvetli ve Yunanistan, Vatikan tarafından da kuşatılmaya çalışılıyor. Yunanistan Ortodoks inancına sahipken, Vatikan, Papa seviyesinde yaptığı girişimle,bölgede kendini hissettirmeyi ve Katolikliğin ağırlığını tesis etmeyi hedefliyor. Bu girişim tutarsa, Vatikan kontrolündeki Fener Rum Patrikhanesi’nin konumu Türkiye içinde önemli bir inanç üssüyle kazanca dönüşürken, Güney Kıbrıs Rum Yönetiminin (GKRY) deinanç boyutunda kontrolüyle, Vatikan’ın Doğu Akdeniz’deki gücü de pekiştirilecek. Vatikan,Lübnan bölgesinde ve İsrail-Filistin ilişkilerinde de var olmak, gücü elinde bulundurmak istiyor. Hristiyanlığın, bölgedeki ilk dönem günlerinin kudretine ulaşması hedeflenirken, diğer bölgesel güçlü inançların baskılanması ve Ortodoksluğun kalesi Rusya’nın da önüne geçilmesi hedefleniyor. Papa, yaptığı bölgesel gezilerle, Vatikan adına en üst seviyeden ben de buradayım diyor. ABD-Rusya küresel güç ezeli rekabeti devam ederken, inanç boyutunda da birlik sağlanarak, kuvvetle muhtemel bir taşla birkaç kuş misali yeni kazanımlar öngörülüyor.

ABD, Yunanistan üzerindeki tertiplenmesiyle bu ülkenin egemenliğine doğrudan bir tehditken, stratejik konuşlanmasıyla da Türkiye’nin muhtemel hamlelerini engellemeye yönelik davranış sergiliyor. ABD halen Dedeağaç konumlanmasıyla Türkiye’nin kendince olası bir karadan taarruzi harekâtında önünü keserken, Türkiye’nin stratejik öneme sahip Marmara Bölgesine karşı da etkin bir vuruş gücünü elinde tutuyor. Bu durumda ilk hedeflenenin boğazlar olduğunu düşünmek, haklı ve realist bir çıkarım. 

Bu arada GKRY de boş durmuyor ve Türkiye’nin KKTC ile deniz yetki alanı olarak tanımladığı ama GKRY tarafından kendine aitmiş gibi görünen bölgelerde faaliyet için, ABD destekli şirketlere yetkiyle, Türkiye’yi müdahaleye zorluyor. Maksat, Türkiye kaynaklı bir çatışma sonrası, küresel güçlerin bölgeye doğrudan müdahalesiyle kazanım sağlamak. Bu arada ABD, yapılan anlaşma çerçevesinde Yunanistan bölgesinde Sahil Güvenlik konusunda da yetkili konuma geliyor ki bu gelişme, Ege’de bir anda Türkiye-ABD karşılaşmasına götürebilecek, oldukça fazla tehlikeli bir durum.

Ayrıca, yıllarca NATO’nun en önemli güçlerinden biri olan Türkiye’ye karşı, iki NATO üyesi olan ABD ve Yunanistan’ın,genişletilmiş Savunma ve İş Birliği Anlaşması imzalaması, önümüzdeki dönem için gelişebilecek olaylara yönelik önemli bir veri durumunda.

Can UĞURATEŞ

 

YAZARLAR

  • Cuma 24.9 ° / 14.2 ° Güneşli
  • Cumartesi 28.3 ° / 15.1 ° Güneşli
  • Pazar 28.3 ° / 15.7 ° Güneşli
  • BIST 100

    9079,97%3,10
  • DOLAR

    32,35% 0,15
  • EURO

    34,93% -0,09
  • GRAM ALTIN

    2322,96% 0,18
  • Ç. ALTIN

    3843,45% 0,00