Atatürk ve sanat konusunun bir ucu da kitaplara uzanır. Yaklaşık dört bin kitap okuyan Atatürk:”Bu kitapları okumasaydım Samsun’a çıkamazdım” tümcesini boşuna kullanmamıştır.
Kitapla ilgili üç örnek ise şöyledir:
Bir gün Atatürk, tarihle ilgili bir kitabı okumaya dalar. Yapılacak işler çok olmalı ki, Vasfi Çınar Atatürk’e seslenir:
-Paşam! Tarihle uğraşıp kafanı yorma. 19 Mayıs’ta kitap okluyaarak mı Samsun’a çıktın?”
-Atatürk gülümseyerek yanıtlar:
-Ben çocukken fakirdim. İki kuruş elime geçince bir kuruşunu kitaba verirdim. Eğer böyle olmasaydım bu yaptıklarımın hiçbirini yapamazdım…” (Yazan ve Hazırlayan Nevzat Kurt/Benim Atatürk’üm/ Hatay B.Şehir Belediyesi Kültür Yayınları/s.51)
Bir İngiliz subayının kendisi hakkında yazdığı kitabın yasaklanması üzerine, Atatürk, kitap konusundaki engellemeyi kaldırır…
“Bir akşam, Çankaya’da, Atatürk’ün sofrasında kitaptan söz edilir.
Atatürk:
-Getirin şu kitabı okuyalım der.
-Yurda girmesini yasakladık denir.
-Neden
-Hakkınızda karalamalar var.
-İçki filan mı?
-Evet efendim.
-Az bile yazmış. Bırakın kitabı yurda girsin, halk da okusun. (Ahmet Kökligiller/Atatürk’ün İlkeleri ve Düşünceleri/Toplumsal Dönüşüm Yayıncılık/s.36)
Atatürk’ün Genel Sekreteri Hasan Rıza Soyak, İstanbul seyahatinden Ankara’ya döndüğünde köşke uğrar. Köşkün hizmetine bakanlardan Atatürk’ün iki gün iki gece sürekli kitap okuduğunu öğrenir. Atatürk’ün yanına geldiğinde de, bir tarih kitabını bitirmeye çalıştığını görür.
Atatürk, Hasan Soyak’a “hoş geldin” der, aralarında şu konuşma geçer:
-Elime bir kitap geçti, bilmem ne zamandan beri okuyorum.
-Yorulmadınız mı Paşam?
-Hayır!.. Yalnız gözlerim yaşarıyor; fakat onun da çaresini buldum. Biraz tülbent aldırttım ve parça parça kestirttim. Bu parçalarla gözlerimi siliyorum. …”
(Yazan ve Hazırlayan Nevzat Kurt/Benim Atatürk’üm/Hatay B.Şehir Belediyesi Kültür Yayınları-s.97)