Prof. Dr. Emrullah Güney- Eğitimci Gözü ile


22 MADDE İLE EDİRNE

Jeomorfolog Dr Emrullah Güney Turizm Coğrafyası Profesörü


Bir yerde görürsen ki,

Ağır ve edalı akar,

Dal dal söğütleri öperek

Samur üç belik gibi

Üç koldan sular,

Müjdeler olsun efendim,

Edirne’desin.(*)

Edirne : Serhat şehrimiz…Türkiye’nin Avrupa’ya açılan kapısı…Bursa’dan sonra , İstanbul’dan önce Osmanlı’nın paytahtı…

Edirne : Üç ırmak şehri…Meriç, Tunca, Arda suları burada vatanlaşır. Kaybedilmiş ecdat topraklarından gelen sular, Evlad-ı Fatihan diyarlarının insanlarının gözyaşları gibi , burada kucaklaşır, birbirine katışır, özlem giderir; Ege Denizi’ne ulaşıncaya değin, üçün adı tekleşir ; Meriç olur. …

Biz bu yazımızda 22 maddede Edirne’yi ele alacağız.

1. Trakların Orestia adıyla kurduğu belde. Pers, Makedonya, Roma, Bizans egemenliğinde kalmış. Roma İmparatoru Hadrianus döneminde şehir yeniden kurulurcasına genişletilmiş. Ol nedenle Hadrianapolis olarak adlandırılmış. Edirne adı buradan geliyor. Edrine de denilmiş. Avar Türkleri, Bulgar Türkleri, Peçenek Türkleri birçok kez kuşatmışlar. Fakat güzel şehri 1362 temmuzunda I. Sultan Murad ,Bizanslılardan savaşarak almış.

2. Çifte Paytaht ( Çünkü Bursa da merkez olmayı sürdürüyor) olduktan sonra Edirne büyük gelişme göstermiştir. 91 yıl,Bizans’ın alınmasına değin Osmanlı Devleti buradan yönetilmiş. Artık Paytaht olmasa da önemini korumuş. İstanbul’a kaymakam atayan Osmanlı sultanlarından kimileri Edirne’yi sevdiklerinden buraya medreseler, kervansaraylar, çeşmeler, köprüler, saraylar, kasrlar, avcı köşkleri yaptırmışlar.

3.Paşa Sancağı…Rumeli Beylerbeyliğinde önemli üs-harekat merkezi. Bilim, kültür,sanat ocağı. Külliyeler beldesi. Sağlık,sağaltım odağı. Dini anıtların en görkemlilerinin bulunduğu belde. Rus, Bulgar, Yunan işgallerini görse de Babıali, Edirne’ye daima önem vermiş; göçleri durdurmağa, gerilemesini önlemeğe çalışmıştır.

4. Ergene Çayı üzerindeki Uzunköprü’yü seyredelim. Üzerinde boyadan boya, bir uçtan öteki ucuna yürüyerek geçelim. II.Murat döneminde yapılmış olan bu olağanüstü görkemli su anıtı 1392 m uzunluğa sahip, 5.5 m genişlikte, 174 kemerlidir.

5.Sultan Bayezit Külliyesi’ni ziyaret edelim. Görevlilerden bilgi alalım.Mimar Hayreddin’in baş yapıtı. 100 kubbeli camisiyle, şifahane, göz ameliyatı yapılan tıp merkezi…Ruhsal sayrılıkları musiki nağmeleriyle sağaltan ocağıyla önemli bir sağlık ortacıdır…

6. Sultan I. Murad’dan başlayarak padişahlar adlarını yaşatacak camiler, medreseler yaptırmışlardır. Güzel beldemizde 3 Şerefeli Cami’yi gezip görelim. 4 minareli olan eserde, Konyalı mimar burada sanatının en üstün maharetini sergilemiştir.

7. Padişah II. Selim’in buyruğuyla Mimar Koca Sinan’ ın yaptığı, ustalık dönemi eseri Selimiye Camisi , tek başına, Edirne’ye ziyaretin gerekçesi sayılmalıdır. 4 minarelidir. Türk-İslam eserleri arasında en görkemli anıt sayılır. Edirne’ye Türk mührü sonsuza değin bu dinsel anıtla vurulmuştur.

8. Rüstem Paşa Kervansaray’ ını gezmek için birkaç saat ayıralım.

9. Ekmekçioğlu Ahmet Paşa Kervansarayı’nı ziyaret edip ilgililerden bilgi alalım.

10. Ali Paşa Kapalı Çarşısı’nı bir uçtan öteki uca gezelim, dükkanları seyredelim. Burada 130 dükkan bulunmaktadır. Şehre özgü meyve sabunlarından eşe dosta armağan etmek için alalım.

11.Bedesten’i, Arasta’yı gezmek için zaman ayıralım. Bir aşevine oturup, biberli ciğer kebabı yiyelim; tadına varalım .

12. Arkeoloji Müzesi’ni gezip görmezsek Edirne gezimiz eksik kalır. Burada Traklar, Hellenistik Dönem, Roma, Bizans ve Osmanlı dönemlerinin eserleri, buluntular ve etnografik objeler sergilenmektedir.

13.Kanuni Süleyman Han’ın 1561’de Mimar Sinan’a yaptırdığı Adalet Kasrı’nı gezip görelim.

14.Bir kütüphanede Ord Prof Dr Süheyl Ünver Beğ’in hayranı olduğu, sık sık İstanbul’dan gelip ziyaret ettiği Edirne ile ilgili suluboya eserlerini, anıtlarını dillendirdiği kitaplarını incelemek için zaman ayıralım.

15. Hıdırellez’in ilk günü Edirne’de olalım ve Sarayiçi’nde pehlivanların kapışmasını izleyelim. Kırkpınar Yağlı Güreşleri Edirne’yi markalaştıran olayların başında gelir.

16. Karaağaç İstasyonu’na yürüyelim. 3.5 km’lik yol için 45-50 dakika ayıralım. Orada Kırkpınar Suyu içerek şifa bulalım.

17. İpsala’nın Kulaklı pirincinden eşe dosta armağan etmek için alalım.

18. Gündöndü ekeneklerinde mevsiminde çiçek açmış ayçiçeklerinin resmini çekelim.

19 .Söğütlük Mesire Alanında trekking yapalım. Sağlık kazanalım.

20. Tunca ile Meriç arasındaki Bülbül Adası’nı görelim. Kuş seslerinin musikisinin ayırdına varalım.

21.. Saros Körfezi’nde Enez Altınkum Plajı’nda dinlenelim.

22. Keşan ilçemizde Mecidiye ve Erikli Plajlarını gezip görelim. Bir olanak bulup Havsa, Lalapaşa, Kofçaz, İpsala, Sırpsındığı beldelerini ziyaret edelim.

22 maddede ele almağa çalıştığımız, ülkemizin Avrupa’ya açılan kapısı, Avrupa’nın Trakya’ya, Anadolu’ya, Önasya’ya giden yolların başlangıç noktası , Trakya’ mızın görkemli beldesi Edirne, elbette bu iddiasız, kısa yazıyla anlatılamayacak denli önemlidir. Öyleyse ne yapıp edip , bir olanak elde edip ziyaret edelim, bir hafta, en iyisi dört mevsim yaşayalım.

-----------------------------------------------------------------

(*) Şair,avukat Niyazi Akıncıoğlu’nun Edirne şiiri.

 

 

 

 

Emrullah Güney
22.05.2022 08:08:26
Günaydın, sanırım teknik sorun var. Yeni yazı ilettiğim halde, değişmemiş. Saygılar...

Emrullah Güney
16.08.2022 08:13:22
Günaydın, kaç ay oldu, yazımı değiştirmediniz. Yeni yazı iletmiştim. Teknik bir sorun mu var. Kilitlendi kaldı. Saygılar. Prof Dr E Güney, Ürgüp

YAZARLAR

  • Salı 15.1 ° / 9.5 ° Bölgesel düzensiz yağmur yağışlı
  • Çarşamba 19.1 ° / 9.6 ° Orta kuvvetli yağmurlu
  • Perşembe 16.4 ° / 10 ° Orta kuvvetli yağmurlu
  • BIST 100

    8718,11%-1,25
  • DOLAR

    32,33% 0,16
  • EURO

    35,17% -0,02
  • GRAM ALTIN

    2243,92% 0,03
  • Ç. ALTIN

    3950,05% 0,00