Prof. Dr. Süleyman BOZDEMİR


21. YY. FİZİK/FEN EĞİTİMİ/ÖĞRETİMİ NASIL OLMALI  (6)


Türkiye için 21. yy. fen projesi önerisi

      Ülkemizde yeni bir fen modeli geliştirilmeli ve acilen uygulamaya konulmalıdır. Yeni fen modelinde temel eğitimin ikinci döneminde fen bilimleriyle ilgili temel ilkeler, kavramlar ve bu kavramların günlük hayatta kullanımı üzerinde durulmalıdır. Program, öğrencinin bir fen okuryazarı olmasını amaçlamalıdır. Burada, eğitim piramidinin uygulama ve davranış kazandırma boyutları öne çıkarılmalıdır, teoriye daha az yer verilmelidir.

Orta öğretimin lise döneminde ise fiziğin temel ilkeleri ve kavramları teori ile birlikte, daha ileri düzeyde fen öğrenimi görmek isteyen öğrenciler için ek ders olarak verilmelidir. Burada, daha önce sözünü ettiğimiz öğretimde altın oran kuralı uygulanmalıdır. Bu tercihi yapmayan öğrenciler bazı fen derslerinden sınırlı derecede sorumlu tutulabilirler. Verilecek olan fizik bilgileri öğrencide: öncelikle, fizik ilkelerinin temelinin anlaşılması, bilimsel metodolojinin değerlendirilmesi ve bilimsel okuryazarlığın kazandırılması, çok sayıda farklı problem türünün tümü için nitel ve nicel yönden eleştirel ve çözümsel muhakeme yeteneğinin geliştirilmesi hedeflenmelidir.  

Bu sayede, öğrencilerin, bilimsel düşünme yetenekleri geliştirilecek, bilimsel bir sav geliştirmesi için gerekli usavurma ve fennin sınırlarını anlaması sağlanacaktır. Bunu yaparken,  veriler ve sınırlamaları, ilinti (korelasyon) ve sebep-sonuç ilişkisi, kuramlar, bilimsel topluluk, fen ve teknolojiye ilişkin karar alma süreçlerinin öğrenci tarafından özümsenmesi kontrollü bir şekilde gerçekleştirilmiş olacaktır. 

              Modern fen bilimlerinin ana açıklamalarına ilişkin geniş bir anlayışa sahip olmayan bir kimsenin fen okuryazarı olduğu söylenemez.  Dolayısıyla 21. Yüzyıl Fen Projesi, okulda, daha önce öğrenilenlerin üzerine bina edilecek biyoloji, matematik, fizik ve kimyayı kapsayan temel fen konularını içermelidir. Temel fen bilgilerinin bu içeriği 21. yy fen projesinin en yenilikçi yanıdır.  

İleri düzeyde fen eğitimi 

Temel fen derslerinin ötesinde ileri düzeyde fen okumak isteyecek öğrenciler için 21. Yüzyıl Fen Projesi modeli, temel fen derslerine paralel olarak yürütülecek iki almaşık ders grubundan oluşmaktadır.  Birincisi öğrencileri, bilim kişilerinin, mühendislerin ve tıpla ilgili çalışanların gereksineceği daha ileri konulara hazırlayacak ve açıklamayı ve kuramlamayı vurgulayacak genel teorik dersler; ikincisi ise sağlık hizmetlerinin, tarımın, iletişim endüstrilerinin vs. temelini oluşturacak olan pratik fen yeteneğini geliştirmeyi amaçlayan uygulamalı derslerdir 

Gelecekteki bilim insanları için olan bu genel dersin fizikle ilgili teorik kısmı, geniş bir konu yelpazesini kapsamaktadır: Nesneler nasıl ve neden hareket edere (momentuma odaklanan bir yaklaşımla), elektrik ve etkileri ile ışımanın dalga modeli vb. birçok güncel ve hayatımızda önemli yer tutan konuları içermelidir. Uygulamalı ders kısmı ise teknik ve mühendislik üzerine odaklanmaktadır. Burada, gençlerin pratik teknikleri, mesleki açıdan problem çözümüne nasıl uygulayacağı yönündeki öğretime ağırlık vermelidir. Bu derslerin fizik parçası, öğrenci ve öğretmenlerin iletişim teknolojisinin ve malzemelerin, edimlerini arttırmak amacıyla geliştirilme ve sınanmasının derinliğine incelenmesine yol açacaktır. 

 

21. Yüzyıl Fen Projesi’nin başarılı olup olamayacağını bilmek ilk bakışta değerlendirmesi zor bir süreçtir. Sağlıklı bir değerlendirmenin birinci kısmı, öğrencilerin aldıkları derslerin iki “temel direğini” –temel fen konuları ile bilime ilişkin fikirler- anlamalarının yoklanmasını ilgilendirir.  Bu, sınavlarla olacaktır. İkinci kısmı, projenin, sıradan süreçlerin verdiği tatminsizlikleri göz önünde tutarak, öğrencilerin fen ve okuldaki fen dersleri üzerindeki etkisiyle ilgili olacaktır. Üçüncü kısmı ise öğretmenlerin daha yenilikçi bu öğretim yaklaşımını uygulamakta ne denli başarılı olup olamadıkları ile ilgilidir.

YAZARLAR

  • Salı 15.1 ° / 9.5 ° Bölgesel düzensiz yağmur yağışlı
  • Çarşamba 19.1 ° / 9.6 ° Orta kuvvetli yağmurlu
  • Perşembe 16.4 ° / 10 ° Orta kuvvetli yağmurlu
  • BIST 100

    8828,70%-0,62
  • DOLAR

    32,29% 0,55
  • EURO

    35,19% 0,29
  • GRAM ALTIN

    2238,56% 0,53
  • Ç. ALTIN

    3895,90% 0,00