Rusya’nın Ukrayna’ya yönelik işgal harekatı başladığı günden beri üzerinde en çok durulan sorulardan biri buydu.
Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu, Türkiye’nin bu hakkını kullanmak bir yana Boğazları Rus donanmasına ait gemilerin geçişi sınırlandırabilmek için öncelikle Ukrayna’da yaşananları bir ‘‘savaş’’ olarak kabul etmesi gerektiğini söyledi. Çavuşoğlu, uzmanların Ukrayna’daki durumun savaş olup olmadığını incelediğinin altını çizdi.
İbrahim Kalın’dan ‘‘haksız ve hukuksuz savaş’’ çıkışı
Bu açıklamadan iki gün sonra Cumhurbaşkanı Sözcüsü İbrahim Kalın ilk kez savaş kelimesini kullandı.
Kalın kendi sosyal medya hesabından İngilizce yaptığı paylaşımda,
‘‘Ukrayna savaşının dördüncü gününde, Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın Rus saldırılarının bir an önce durdurulması ve ateşkes müzakerelerinin başlatılması çağrısını yineliyoruz. Ukrayna halkına yardım etmek ve bu haksız ve hukuksuz savaşta akan kana son vermek için çabalarımızı sürdüreceğiz’’ ifadelerini kullandı.
Cumhurbaşkanlığı İletişim Başkanı Fahrettin Altun da yine sosyal medya hesabından ‘‘çağrılarımız dikkate alınsaydı bu savaş önlenebilirdi’’ yazarak Türkiye’nin Ukrayna’da yaşananları savaş olarak nitelendirdiğini gözler önüne serdi.
Türkiye’den Karadeniz’de bir üsse kayıtlı olmayan savaş gemilerini engelleme kararı
Bu paylaşımlardan kısa bir süre sonra CNN Türk yayınına katılan Mevlüt Çavuşoğlu, Türkiye’nin uzman hukukçu ve askerlerle durumu değerlendirdikten sonra Ukrayna’da yaşananların bir savaş olduğuna karar verdiği söyledi.
Dışişleri Bakanı, ‘‘Artık bu çatışma değil bir savaşa döndü. Bu bir askeri harekat değil, resmen savaş hali var. Bu durumda da tabii biz tarafların birisi hangisi olursa Rusya da olabilir, Ukrayna da burada biz bu durumda Montrö Antlaşması’nı bu şekilde uyguluyoruz. Biz sözleşmeden bahsediyoruz. 19. Madde istisna tanıyor. Eğer bir savaş gemisi, savaşın tarafı olan ülkedeki üsse gidecekse o zaman bu geçiş engellenemiyor. Burada o geminin üsse kayıtlı olup olmadığı belli. Suistimalin de olmaması lazım. ‘Üsse gideceğim’ deyip de Boğaz'dan geçtikten sonra savaşa dahil olmaması lazım. Türkiye'nin tutumunu ve Montrö Antlaşması’nın hükümlerini açıklamış oldum’’ dedi.
(vş)