Kongre, eski ABD Başkanı Donald Trump’ın kaderine karar verir vermez Cumhuriyetçilerin gözleri, iki yıl sonra Senato ve Temsilciler Meclisi’ndeki çoğunluğun kaderini belirleyecek olan yasama yarışına çevrildi. Aynı şekilde her iki mecliste de çoğunluğu elinde bulunduran Demokratlar, ABD Başkanı Joe Biden’ın gündemini, ‘başkanlık atamalarının onaylanması, ekonomik iyileşme, göçmenlik projeleri ve silahlanma yasalarına ilişkin reform yapma’ meselelerine yöneltmeye çalıştı.
Trump’ı azletme prosedürleri, duruşma sırasında Senato’nun çalışmalarını tamamen dondururken durum, Demokratların gündemindeki herhangi bir maddenin de yürürlüğe geçmesini engelledi. Bu gecikme, Senato Çoğunluk Lideri Demokrat Chuck Schumer’i, savcılık ekibini ‘Trump’ın tanık çağırma çabalarını sonlandırmaya’ ikna etmeye iten şey olabilir. Demokrat liderler, tanıklara kapı açmanın sonucu değiştirmeksizin mahkemenin kararını süresiz olarak erteleyeceğini biliyorlardı. Özellikle de Mitch McConnell gibi çok sayıda Cumhuriyetçi, Trump’ın şiddeti kışkırtma suçuna değil, tamamen anayasal gerekçelerle aklanması lehine oy vereceğini açıkladı. Bu nedenle Demokratlar, Biden’in başkanlık yarışında ABD’lilere verdiği sözlerin yerine getirilmesi amacıyla azil meselesini sonuçlandırmaya çalışıyor.
Yasama seçimlerinde oy sandıklarında Demokratlara karşı ek bir gecikme yaşanacaktı. Öyle ki adaylar, verilen sözlerin yerine getirilmesi esasına göre yarışmakta. Bu kez ise Demokratlar; Senato, Temsilciler Meclisi ve Beyaz Saray’ı kontrol ettikleri için bu vaatlerin büyük bir bölümünü yerine getirmezlerse küçük bir mazeret bile sunamayacaklar.
Cumhuriyetçilerin sorunu, Demokratların sorunundan kökten farklı. Kongre binasına baskının neden olduğu bölünmeler derin ve anlaşmazlık, Senato ile Temsilciler Meclisi’nin bir kısmının Trump’ı azletme önerisinde Demokratlara destek vermesiyle de zirveye ulaştı. Eski ABD Başkanı ve Kongre’deki destekçileri, başkan için geniş halk tabanıyla temsil edilen etkilerinin, yasama seçimlerinde Trump’a meydan okuyan herkesin kaybetmesine yol açacağına inanıyor. Bu inanç, Senato’da adı ‘Trump’ın ana savunucusu’ olarak çıkan Cumhuriyetçi Senatör Lindsey Graham’ın açıklamasında açılama görülüyor. Graham, “Azil duruşmasının en karlı kazananı, Lara Trump’tır” dedi. Graham, başkanlık yarışına coşkuyla katılan ve daha sonra ‘Kuzey Karolina eyaletinden Senato yarışına katılma’ konusundaki siyasi isteklerini dile getiren Trump’ın oğlunun eşinden bahsediyor. Cumhuriyetçi Senatör Richard Burr, bu eyaletten Trump’ı kınamak için oy kullanarak, beraat kararına karşı oy kullanan altı Cumhuriyetçinin arasına katıldı. Burr, iki yıl sonra emekli olmayı düşündüğünü açıklasa da Trump aleyhindeki oyu, Lara Trump’ın Cumhuriyetçi Parti’den adaylığını çıkarmasının önünü açacak. Lindsey Graham, “Sevgili dostum Richard Burr, Lara Trump’ı, aday olmaya karar verirse Kuzey Karolina seçimlerinde partinin adaylığını kapmak için en şanslı aday yaptı. Onu, Cumhuriyetçi Parti’nin geleceğini temsil ettiği için destekleyeceğim” dedi.
Açıklama, Senatör Burr’un temsil ettiği geleneksel Cumhuriyetçi üs ile Lara Trump’ın temsil ettiği üs ve diğerleri arasında derin uçurumu vurguluyor. Cumhuriyetçiler, Trump destekçileri ve muhalefeti arasındaki saflarda savaşırken, Kuzey Karolina’daki Cumhuriyetçi Parti, eyalet senatörü Burr’un tavrını kınayan resmi bir açıklamayla kararlı bir tavır takındı. Parti, “Kuzey Karolina’daki Cumhuriyetçiler, Anayasayı savunması için Senatör Burr’u Senato’ya gönderdi. Anayasaya aykırı bir duruşmada kullandığı kınama oyu ise şok edici oldu ve hayal kırıklığı yarattı” ifadelerini kullandı.
Richard Burr, partisinin öfkesiyle karşılaşan tek kişi değildi. Cumartesi günü Louisiana’daki Cumhuriyetçiler de Trump’ı kınamak üzere oy kullanan Senatör Bill Cassidy’i kınama kararı aldı. Arizona Eyaleti’ndeki Cumhuriyetçiler de daha önce,
John McCain’in eşi Cindy McCain’i, başkanlık yarışında Biden’i desteklemesi dolayısıyla kınamıştı.
Cumhuriyetçiler arasındaki iç çekişme ortasında ABD’liler, üçüncü bir partinin kurulmasını giderek daha fazla desteklemeye başladı. Gallup Araştırma Merkezi’nin yaptığı bir kamuoyu anketi, ABD’lilerin yüzde 62’sinin ‘üçüncü bir partiye ihtiyaç olduğuna’ inandığını gösterdi. Ankete göre yalnızca yüzde 33’lük bir kısım, Demokrat ve Cumhuriyetçi partilerin üçüncü bir partiye ihtiyaç duyulmadan iyi bir iş çıkardığına inanıyor. Belki de anketteki en önemli nokta, ankete katılan Cumhuriyetçilerin yüzde 63’ünden fazlasının son bölünmelerin gölgesinde üçüncü bir partiyi desteklemesi oldu.
Anket, Cumhuriyetçilerin yüzde 68’inin, Trump’ın parti başkanı olarak kalmasını tercih ettiğini, yüzde 31’inin ise partinin yeni bir başkanı olmasını istediğini gösterdi. Ancak Cumhuriyetçilerin lehine oy kullanmaya yakın olan bağımsızların yüzde 51’i de ankette Trump dışında yeni bir parti lideri görmek istediklerini dile getirdi.(kaynak: şarkul avsat)
(vş)